Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VII CİLD (DƏRMAN - CƏLİLOV)
    DUBROVNİK

    DUBRÓVNİK (latın mәnbәlәrindә R a q u z a, Ragusa, Ragusium) – Xorvatiyanın c.-unda şәhәr. Dubrovnik-Neretva jupaniyasının (mahalının) inz. m. Әh. 42,6 min (2011). Adriatik dәnizinin sahilindә, Dalmasiya tarixi vil.-nin c. hissәsindәdir. Avtomobil magistralı D.-i ölkәnin vә qonşu Monteneqronun dәnizyanı şәhәrlәri ilә әla- qәlәndirir. Qruj dәniz portu (şәhәrin 5 km- liyindә). Beynәlxalq aeroport.

      Дубровник шящяри.


    7 ясрдя, Далмасийанын авар вя славйан тайфалары тяряфиндян ишьалы заманы Епидавр (индики Савтат) ш. йахынлыьында салынмышдыр. Орта ясрлярдя Дубровник республикасынын мяркязи иди. 1918–29 иллярдя Серб, Хорват вя Словен Краллыьынын, 1929–41 иллярдя Йугославийа Краллыьынын, фашист
    Алманийасынын ишьалы илляриндя (1941–45) Мцстягил Хорватийа дювлятинин, 1945 илдян Йугославийанын тяркибиня гатылды. 1991 илдян Хорватийа Республикасынын тяркибиндядир. 1991 илдя щярби ямялиййатлар заманы даьынтылара мяруз галмышдыр.


    Шящярин дянизя узанан сылдырымлы сащил чыхынтысында йерляшян вя истещкамлы, 15 бцрълц вя 4 дарвазалы 2 сыра галын даш диварла ящатялянмиш гядим щиссяси 7–18 ясрляря аид бцтюв мемарлыг комплексидир: 1-ъи мяртябясиндя сыратаьлары олан дашдан тикилмиш йашайыш евляри, даш дюшянмиш дар кцчяляр вя щейкяллярля бязядилмиш фявваряляри олан кичик мейданлар. 7–14 ясрляря аид килсяляр, Гядим арсеналын (1272) бинасы дюврцмцзядяк сахланылмыш ян гядим ти- килилярдир. Готика вя Далмасийа интибащы цслубундакы мемарлыг абидяляри арасында франсискчилярин (14–15 ясрляр) вя доминикчылярин (13–16 ясрляр) монастырлары, Авропада ян гядим синагоглардан бири (14 яср, мебел – 17 яср), Кнйаз сарайы (15 яср, мемарлар Онофрио делла Кава, Микелотссо ди Бартоломмео, Йурай Далмасийалы), Бюйцк фявваря (1438–44, Онофрио делла Кава), зянэ гцлляси (1444), Скочибухи сарайы (1549–53) вя с. вар. Баш кился (1672–1713, мемар А.Буффалини), Мцг. Игнати (1699–1725, А.Потссонун лайищяси), Мцг. Влах (14 яср; 1706–15 иллярдя йенидян тикилмишдир, мемар М. Гропелли) килсяляри барокко цслубундадыр. Гала диварларындан байырда ренессанс цслубунда 15–16 ясрляря аид виллалар, Данче й-а-нда Мцг. Марийа килсяси (15 яср), 19– 20 ясрляря аид тикилиляр (о ъцмлядян театр бинасы, 1864) вар. Д.-ин гядим щиссяси Цмумдцнйа ирси сийащысына дахил едилмишдир.


    Тарих елмляри ин-ту (1949), Рочестер технолоэийа ин-тунун (АБШ) Америка идарячилик вя технолоэийа коллеъи (1997), Университетлярарасы мяркяз (1972), Ун-т (2003), Загреб мусиги академийасынын филиалы (1968), Океанографийа вя балыгчылыг ин-тунун лабораторийасы; Д. елми китабханасы (1936) вар. Музейляр: Мядяни-тарих (1872 илдя йарадылмышдыр; Кнйаз сарайында йерляшир, 15–19 ясрляря аид бойакарлыг коллексийасы, саатлар, керамика вя с.), Сербийа православ килсяси (1953; 15–19 ясрляря аид иконалар коллексийасы), Дювлят архивляри (Спонс сарайынын бинасында, 16 яср, мемарлар Н. вя Й.Андриичляр), Ар- хеолоэийа (1940), Етнографийа (1938; кечмиш тахыл анбары бинасында, 1542–90), Дяниз (1872; 1952 илдян Мцг. Иван истещкамында йерляшир, 16 яср, тикинтиси 1889 илдя тамамланмышдыр), Мцасир тарих (1995), Ряссамлыг галерейасы (1945; 19– 20 ясрлярин инъясяняти); “Марин Држич” театры, симфоник оркестр (1946; 1925 илдя Филармоник оркестр кими йарадылмышдыр). Щяр ил “Дубровник йай ойунлары” (1950 илдян) мусиги, театр вя хореографийа фестивалы вя “Либертас” гыш инъясянят фестивалы кечирилир.


    1950 илдя Д.-дя Цмумдцнйа шащмат олимпиадасы кечирилмишдир. Кишилярдян ибарят “Ъянуб” су полосу клубу дяфялярля Йугославийа вя Хорватийа чемпиону, Авропа чемпионлар кубокунун (1981, 2001 вя 2006) сащибидир. Гадынлардан ибарят “Дубровник” волейбол клубу Чемпионлар лигасынын галибидир (1998).

    Д. туризм вя истиращят мяркязидир. Дянизкянары иглим курорту (20 ясрин яввялляриндян) олан Д. Ъянуби Авропада ян эцняшли мяканлардан бири, Дубровник Ривйерасы (Лапад й-а, Локрум, Колочеп вя Лопуд адалары) адланан истиращят зонасынын мяркязидир. Гышы йумшаг (февралда орта темп-р 5°Ъ-дяк) вя йайы исти (августда орта темп-р 26°Ъ-дяк) олан Аралыг дянизи иглими щюкм сцрцр; иллик йаьынты (чох щиссяси пайыз вя гыш айларында) 1300 мм-дякдир. Д. ятрафындакы зянэин субтропик биткиляр, палыд вя ийняйарпаглы мешяляр, щямчинин гумлу чимярликляр (Лапад й-а, Плоче, Пиле, Купари, Сребрено, Млини, Савтат) иглим талассотерапийасы цчцн ялверишлидир. Тяняффцс органларынын, цряк-дамар системи, аллерэик дяри хястяликляри вя с.-нин мцалиъяси апарылыр.


    İqtisadiyyatının әsasını xidmәt sferası tәşkil edir. İşlәyәnlәrin 80%-ndәn çoxu turistlәrә xidmәt göstәrir; turist mövsümünün әn qızğın çağında şәhәrә mövsümi işçilәr gәlir. Yeyinti sәnayesi, o cümlәdәn keçi südündәn pendir istehsalı; şәrabçılıq (malvaziya) inkişaf etmişdir. Gәmiqayırma var.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
DƏRMAN – CƏLİLOV
    DUBROVNİK

    DUBRÓVNİK (latın mәnbәlәrindә R a q u z a, Ragusa, Ragusium) – Xorvatiyanın c.-unda şәhәr. Dubrovnik-Neretva jupaniyasının (mahalının) inz. m. Әh. 42,6 min (2011). Adriatik dәnizinin sahilindә, Dalmasiya tarixi vil.-nin c. hissәsindәdir. Avtomobil magistralı D.-i ölkәnin vә qonşu Monteneqronun dәnizyanı şәhәrlәri ilә әla- qәlәndirir. Qruj dәniz portu (şәhәrin 5 km- liyindә). Beynәlxalq aeroport.

      Дубровник шящяри.


    7 ясрдя, Далмасийанын авар вя славйан тайфалары тяряфиндян ишьалы заманы Епидавр (индики Савтат) ш. йахынлыьында салынмышдыр. Орта ясрлярдя Дубровник республикасынын мяркязи иди. 1918–29 иллярдя Серб, Хорват вя Словен Краллыьынын, 1929–41 иллярдя Йугославийа Краллыьынын, фашист
    Алманийасынын ишьалы илляриндя (1941–45) Мцстягил Хорватийа дювлятинин, 1945 илдян Йугославийанын тяркибиня гатылды. 1991 илдян Хорватийа Республикасынын тяркибиндядир. 1991 илдя щярби ямялиййатлар заманы даьынтылара мяруз галмышдыр.


    Шящярин дянизя узанан сылдырымлы сащил чыхынтысында йерляшян вя истещкамлы, 15 бцрълц вя 4 дарвазалы 2 сыра галын даш диварла ящатялянмиш гядим щиссяси 7–18 ясрляря аид бцтюв мемарлыг комплексидир: 1-ъи мяртябясиндя сыратаьлары олан дашдан тикилмиш йашайыш евляри, даш дюшянмиш дар кцчяляр вя щейкяллярля бязядилмиш фявваряляри олан кичик мейданлар. 7–14 ясрляря аид килсяляр, Гядим арсеналын (1272) бинасы дюврцмцзядяк сахланылмыш ян гядим ти- килилярдир. Готика вя Далмасийа интибащы цслубундакы мемарлыг абидяляри арасында франсискчилярин (14–15 ясрляр) вя доминикчылярин (13–16 ясрляр) монастырлары, Авропада ян гядим синагоглардан бири (14 яср, мебел – 17 яср), Кнйаз сарайы (15 яср, мемарлар Онофрио делла Кава, Микелотссо ди Бартоломмео, Йурай Далмасийалы), Бюйцк фявваря (1438–44, Онофрио делла Кава), зянэ гцлляси (1444), Скочибухи сарайы (1549–53) вя с. вар. Баш кился (1672–1713, мемар А.Буффалини), Мцг. Игнати (1699–1725, А.Потссонун лайищяси), Мцг. Влах (14 яср; 1706–15 иллярдя йенидян тикилмишдир, мемар М. Гропелли) килсяляри барокко цслубундадыр. Гала диварларындан байырда ренессанс цслубунда 15–16 ясрляря аид виллалар, Данче й-а-нда Мцг. Марийа килсяси (15 яср), 19– 20 ясрляря аид тикилиляр (о ъцмлядян театр бинасы, 1864) вар. Д.-ин гядим щиссяси Цмумдцнйа ирси сийащысына дахил едилмишдир.


    Тарих елмляри ин-ту (1949), Рочестер технолоэийа ин-тунун (АБШ) Америка идарячилик вя технолоэийа коллеъи (1997), Университетлярарасы мяркяз (1972), Ун-т (2003), Загреб мусиги академийасынын филиалы (1968), Океанографийа вя балыгчылыг ин-тунун лабораторийасы; Д. елми китабханасы (1936) вар. Музейляр: Мядяни-тарих (1872 илдя йарадылмышдыр; Кнйаз сарайында йерляшир, 15–19 ясрляря аид бойакарлыг коллексийасы, саатлар, керамика вя с.), Сербийа православ килсяси (1953; 15–19 ясрляря аид иконалар коллексийасы), Дювлят архивляри (Спонс сарайынын бинасында, 16 яср, мемарлар Н. вя Й.Андриичляр), Ар- хеолоэийа (1940), Етнографийа (1938; кечмиш тахыл анбары бинасында, 1542–90), Дяниз (1872; 1952 илдян Мцг. Иван истещкамында йерляшир, 16 яср, тикинтиси 1889 илдя тамамланмышдыр), Мцасир тарих (1995), Ряссамлыг галерейасы (1945; 19– 20 ясрлярин инъясяняти); “Марин Држич” театры, симфоник оркестр (1946; 1925 илдя Филармоник оркестр кими йарадылмышдыр). Щяр ил “Дубровник йай ойунлары” (1950 илдян) мусиги, театр вя хореографийа фестивалы вя “Либертас” гыш инъясянят фестивалы кечирилир.


    1950 илдя Д.-дя Цмумдцнйа шащмат олимпиадасы кечирилмишдир. Кишилярдян ибарят “Ъянуб” су полосу клубу дяфялярля Йугославийа вя Хорватийа чемпиону, Авропа чемпионлар кубокунун (1981, 2001 вя 2006) сащибидир. Гадынлардан ибарят “Дубровник” волейбол клубу Чемпионлар лигасынын галибидир (1998).

    Д. туризм вя истиращят мяркязидир. Дянизкянары иглим курорту (20 ясрин яввялляриндян) олан Д. Ъянуби Авропада ян эцняшли мяканлардан бири, Дубровник Ривйерасы (Лапад й-а, Локрум, Колочеп вя Лопуд адалары) адланан истиращят зонасынын мяркязидир. Гышы йумшаг (февралда орта темп-р 5°Ъ-дяк) вя йайы исти (августда орта темп-р 26°Ъ-дяк) олан Аралыг дянизи иглими щюкм сцрцр; иллик йаьынты (чох щиссяси пайыз вя гыш айларында) 1300 мм-дякдир. Д. ятрафындакы зянэин субтропик биткиляр, палыд вя ийняйарпаглы мешяляр, щямчинин гумлу чимярликляр (Лапад й-а, Плоче, Пиле, Купари, Сребрено, Млини, Савтат) иглим талассотерапийасы цчцн ялверишлидир. Тяняффцс органларынын, цряк-дамар системи, аллерэик дяри хястяликляри вя с.-нин мцалиъяси апарылыр.


    İqtisadiyyatının әsasını xidmәt sferası tәşkil edir. İşlәyәnlәrin 80%-ndәn çoxu turistlәrә xidmәt göstәrir; turist mövsümünün әn qızğın çağında şәhәrә mövsümi işçilәr gәlir. Yeyinti sәnayesi, o cümlәdәn keçi südündәn pendir istehsalı; şәrabçılıq (malvaziya) inkişaf etmişdir. Gәmiqayırma var.

    DUBROVNİK

    DUBRÓVNİK (latın mәnbәlәrindә R a q u z a, Ragusa, Ragusium) – Xorvatiyanın c.-unda şәhәr. Dubrovnik-Neretva jupaniyasının (mahalının) inz. m. Әh. 42,6 min (2011). Adriatik dәnizinin sahilindә, Dalmasiya tarixi vil.-nin c. hissәsindәdir. Avtomobil magistralı D.-i ölkәnin vә qonşu Monteneqronun dәnizyanı şәhәrlәri ilә әla- qәlәndirir. Qruj dәniz portu (şәhәrin 5 km- liyindә). Beynәlxalq aeroport.

      Дубровник шящяри.


    7 ясрдя, Далмасийанын авар вя славйан тайфалары тяряфиндян ишьалы заманы Епидавр (индики Савтат) ш. йахынлыьында салынмышдыр. Орта ясрлярдя Дубровник республикасынын мяркязи иди. 1918–29 иллярдя Серб, Хорват вя Словен Краллыьынын, 1929–41 иллярдя Йугославийа Краллыьынын, фашист
    Алманийасынын ишьалы илляриндя (1941–45) Мцстягил Хорватийа дювлятинин, 1945 илдян Йугославийанын тяркибиня гатылды. 1991 илдян Хорватийа Республикасынын тяркибиндядир. 1991 илдя щярби ямялиййатлар заманы даьынтылара мяруз галмышдыр.


    Шящярин дянизя узанан сылдырымлы сащил чыхынтысында йерляшян вя истещкамлы, 15 бцрълц вя 4 дарвазалы 2 сыра галын даш диварла ящатялянмиш гядим щиссяси 7–18 ясрляря аид бцтюв мемарлыг комплексидир: 1-ъи мяртябясиндя сыратаьлары олан дашдан тикилмиш йашайыш евляри, даш дюшянмиш дар кцчяляр вя щейкяллярля бязядилмиш фявваряляри олан кичик мейданлар. 7–14 ясрляря аид килсяляр, Гядим арсеналын (1272) бинасы дюврцмцзядяк сахланылмыш ян гядим ти- килилярдир. Готика вя Далмасийа интибащы цслубундакы мемарлыг абидяляри арасында франсискчилярин (14–15 ясрляр) вя доминикчылярин (13–16 ясрляр) монастырлары, Авропада ян гядим синагоглардан бири (14 яср, мебел – 17 яср), Кнйаз сарайы (15 яср, мемарлар Онофрио делла Кава, Микелотссо ди Бартоломмео, Йурай Далмасийалы), Бюйцк фявваря (1438–44, Онофрио делла Кава), зянэ гцлляси (1444), Скочибухи сарайы (1549–53) вя с. вар. Баш кился (1672–1713, мемар А.Буффалини), Мцг. Игнати (1699–1725, А.Потссонун лайищяси), Мцг. Влах (14 яср; 1706–15 иллярдя йенидян тикилмишдир, мемар М. Гропелли) килсяляри барокко цслубундадыр. Гала диварларындан байырда ренессанс цслубунда 15–16 ясрляря аид виллалар, Данче й-а-нда Мцг. Марийа килсяси (15 яср), 19– 20 ясрляря аид тикилиляр (о ъцмлядян театр бинасы, 1864) вар. Д.-ин гядим щиссяси Цмумдцнйа ирси сийащысына дахил едилмишдир.


    Тарих елмляри ин-ту (1949), Рочестер технолоэийа ин-тунун (АБШ) Америка идарячилик вя технолоэийа коллеъи (1997), Университетлярарасы мяркяз (1972), Ун-т (2003), Загреб мусиги академийасынын филиалы (1968), Океанографийа вя балыгчылыг ин-тунун лабораторийасы; Д. елми китабханасы (1936) вар. Музейляр: Мядяни-тарих (1872 илдя йарадылмышдыр; Кнйаз сарайында йерляшир, 15–19 ясрляря аид бойакарлыг коллексийасы, саатлар, керамика вя с.), Сербийа православ килсяси (1953; 15–19 ясрляря аид иконалар коллексийасы), Дювлят архивляри (Спонс сарайынын бинасында, 16 яср, мемарлар Н. вя Й.Андриичляр), Ар- хеолоэийа (1940), Етнографийа (1938; кечмиш тахыл анбары бинасында, 1542–90), Дяниз (1872; 1952 илдян Мцг. Иван истещкамында йерляшир, 16 яср, тикинтиси 1889 илдя тамамланмышдыр), Мцасир тарих (1995), Ряссамлыг галерейасы (1945; 19– 20 ясрлярин инъясяняти); “Марин Држич” театры, симфоник оркестр (1946; 1925 илдя Филармоник оркестр кими йарадылмышдыр). Щяр ил “Дубровник йай ойунлары” (1950 илдян) мусиги, театр вя хореографийа фестивалы вя “Либертас” гыш инъясянят фестивалы кечирилир.


    1950 илдя Д.-дя Цмумдцнйа шащмат олимпиадасы кечирилмишдир. Кишилярдян ибарят “Ъянуб” су полосу клубу дяфялярля Йугославийа вя Хорватийа чемпиону, Авропа чемпионлар кубокунун (1981, 2001 вя 2006) сащибидир. Гадынлардан ибарят “Дубровник” волейбол клубу Чемпионлар лигасынын галибидир (1998).

    Д. туризм вя истиращят мяркязидир. Дянизкянары иглим курорту (20 ясрин яввялляриндян) олан Д. Ъянуби Авропада ян эцняшли мяканлардан бири, Дубровник Ривйерасы (Лапад й-а, Локрум, Колочеп вя Лопуд адалары) адланан истиращят зонасынын мяркязидир. Гышы йумшаг (февралда орта темп-р 5°Ъ-дяк) вя йайы исти (августда орта темп-р 26°Ъ-дяк) олан Аралыг дянизи иглими щюкм сцрцр; иллик йаьынты (чох щиссяси пайыз вя гыш айларында) 1300 мм-дякдир. Д. ятрафындакы зянэин субтропик биткиляр, палыд вя ийняйарпаглы мешяляр, щямчинин гумлу чимярликляр (Лапад й-а, Плоче, Пиле, Купари, Сребрено, Млини, Савтат) иглим талассотерапийасы цчцн ялверишлидир. Тяняффцс органларынын, цряк-дамар системи, аллерэик дяри хястяликляри вя с.-нин мцалиъяси апарылыр.


    İqtisadiyyatının әsasını xidmәt sferası tәşkil edir. İşlәyәnlәrin 80%-ndәn çoxu turistlәrә xidmәt göstәrir; turist mövsümünün әn qızğın çağında şәhәrә mövsümi işçilәr gәlir. Yeyinti sәnayesi, o cümlәdәn keçi südündәn pendir istehsalı; şәrabçılıq (malvaziya) inkişaf etmişdir. Gәmiqayırma var.