ƏBDÜLMƏLİK ( ;  646/647  –705) – Əmәvilәr sülalәsindәn xәlifә [685–705]. Xәlifә I Mәrvanın oğlu. Ə. 685 ildә Bizans imperatoru II Yustinianla sülh bağlayaraq bütün qüvvәlәrini Xilafәt daxilindә baş verәn iğtişaşları yatırmağa yönәltmişdi. O, Mәkkәdә Abdullah ibn әz-Zübeyrin [624–692; 680 ildә Əmәvi xәlifәsi I Yәzidә qarşı çıxmışdı. I Yәzidin ölümündәn sonra (683) İraqda, Cәnubi Ərәbistanda, Misirdә vә Suriyanın böyük bir hissәsindә xәlifә kimi tanınmışdı] vә İraqda onun tәrәfdarlarının (685–692), Dәmәşqdә Əmir ibn Sәid әl-Əşdәqin (689), İraqda İbn әl-Əşasın (700–702) çıxışlarını, habelә İraqda xaricilәrin üsyanını (692–697) yatırmış vә xә lifә I Yә zi din ölümündәn son ra parçalanmış Xilafәti vahid dövlәt kimi birlәşdirmişdi. 685 ildә Bizans imperatoru II Ə.-in keçirdiyi maliyyә vә vergi islahatları nәticәsindә әrәblәr işğal etdiklәri ölkәlәrdә öz hakimiyyәtlәrini xeyli möhkәmlәndirdilәr. Ə. dövründә dövlәt idarәlәrindә әrәb dilinin işlәdilmәsinә (yunan vә orta fars dillәri әvәzinә), әrәb yazılı yeni sikkәlәrin kәsdirilmәsinә (Bizans drahması vә Sasani trafareti ilә kәsilmiş sikkәlәr әvәzinә) başlanılmışdı. Ə. dövründә alban (Qafqaz) kilsәsi ermәni kilsәsinә tabe edildi (705).

Abbas  ibn  Fәrrux  vә  Musa  Şәhavәt Ə.-in sarayında yazıb-yaratmışlar.