Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VII CİLD (DƏRMAN - CƏLİLOV)
    EXİURİDLƏR

    EXİURİDLӘR (Echiurida) – onurğasız heyvanlar tipi; dәniz qurdlarının kiçik (150-yәdәk növ), lakin çox sәciyyәvi qrupunu (әvvәllәr hәlqәvi qurdların bir sinfi hesab edilәn) birlәşdirir. Bәdәni silindrik, uz. 3– 185 sm-әdәkdir; qruntun içәrisindә yaşayır. Yem hissәciklәrini ağıza ötürәn kiprikciklәrlә örtülmüş uzun (1m-әdәk) xortumcuğu var. Ağzının arxasında 2 qarın qılı (cod tük) olur; bәdәninin arxa qurtaracağı qılcıqdan ibarәt 1–2 halqa ilә әhatәlәnmişdir. Geniş ikincili bәdәn boşluğunda anusla qurtaran borulu bağırsaq, cüt ifrazat orqanı (metanefridiyalar) vә anus kisәlәri yerlәşir. Qan-damar sistemi zәif inkişaf etmişdir. Sinir sistemi qırtlaqyanı sinir halqasından vә qarın kötüyündәn ibarәtdir. Ayrıcinsiyyәtlidir. Yumurtalardan troxofora (sürfә) çıxır. Bonellia vә Hamingia cinslәrindәn olan E. kәskin cinsi dimorfizmә malikdir: quruluşca çox sadәlәşmiş cırtdan erkәk fәrdlәr dişilәrin ifrazat orqanlarının axacaqlarında (buradan yumurtalar xaric olur) parazitlik edir. yumurta axacaqla keçdiyi zaman mayalanma baş verir. Bax Bonelliya.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
DƏRMAN – CƏLİLOV
    EXİURİDLƏR

    EXİURİDLӘR (Echiurida) – onurğasız heyvanlar tipi; dәniz qurdlarının kiçik (150-yәdәk növ), lakin çox sәciyyәvi qrupunu (әvvәllәr hәlqәvi qurdların bir sinfi hesab edilәn) birlәşdirir. Bәdәni silindrik, uz. 3– 185 sm-әdәkdir; qruntun içәrisindә yaşayır. Yem hissәciklәrini ağıza ötürәn kiprikciklәrlә örtülmüş uzun (1m-әdәk) xortumcuğu var. Ağzının arxasında 2 qarın qılı (cod tük) olur; bәdәninin arxa qurtaracağı qılcıqdan ibarәt 1–2 halqa ilә әhatәlәnmişdir. Geniş ikincili bәdәn boşluğunda anusla qurtaran borulu bağırsaq, cüt ifrazat orqanı (metanefridiyalar) vә anus kisәlәri yerlәşir. Qan-damar sistemi zәif inkişaf etmişdir. Sinir sistemi qırtlaqyanı sinir halqasından vә qarın kötüyündәn ibarәtdir. Ayrıcinsiyyәtlidir. Yumurtalardan troxofora (sürfә) çıxır. Bonellia vә Hamingia cinslәrindәn olan E. kәskin cinsi dimorfizmә malikdir: quruluşca çox sadәlәşmiş cırtdan erkәk fәrdlәr dişilәrin ifrazat orqanlarının axacaqlarında (buradan yumurtalar xaric olur) parazitlik edir. yumurta axacaqla keçdiyi zaman mayalanma baş verir. Bax Bonelliya.

    EXİURİDLƏR

    EXİURİDLӘR (Echiurida) – onurğasız heyvanlar tipi; dәniz qurdlarının kiçik (150-yәdәk növ), lakin çox sәciyyәvi qrupunu (әvvәllәr hәlqәvi qurdların bir sinfi hesab edilәn) birlәşdirir. Bәdәni silindrik, uz. 3– 185 sm-әdәkdir; qruntun içәrisindә yaşayır. Yem hissәciklәrini ağıza ötürәn kiprikciklәrlә örtülmüş uzun (1m-әdәk) xortumcuğu var. Ağzının arxasında 2 qarın qılı (cod tük) olur; bәdәninin arxa qurtaracağı qılcıqdan ibarәt 1–2 halqa ilә әhatәlәnmişdir. Geniş ikincili bәdәn boşluğunda anusla qurtaran borulu bağırsaq, cüt ifrazat orqanı (metanefridiyalar) vә anus kisәlәri yerlәşir. Qan-damar sistemi zәif inkişaf etmişdir. Sinir sistemi qırtlaqyanı sinir halqasından vә qarın kötüyündәn ibarәtdir. Ayrıcinsiyyәtlidir. Yumurtalardan troxofora (sürfә) çıxır. Bonellia vә Hamingia cinslәrindәn olan E. kәskin cinsi dimorfizmә malikdir: quruluşca çox sadәlәşmiş cırtdan erkәk fәrdlәr dişilәrin ifrazat orqanlarının axacaqlarında (buradan yumurtalar xaric olur) parazitlik edir. yumurta axacaqla keçdiyi zaman mayalanma baş verir. Bax Bonelliya.