Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VII CİLD (DƏRMAN - CƏLİLOV)
    EXOENSEFALOQRAFİYA

    EXOENSEFALOQRÁFİYA (exo + ensefaloqrafiya), u l t r a s ә s l ә    e n s e f a l o q r a f i y a  – ultrasәsin kömәyilә baş beynin müayinә üsulu: ultrasәsin müxtәlif sıxlıqlı mühit (beynin struktur törәmәlәri) sәrhәdlәrindәn әksolunması xassәsinә әsaslanır. Başlıca diaqnostik meyar (1955– 56 illәrdә İsveç hәkimi L.Leksell tәrәfindәn tәklif olunmuşdur) beynin orta strukturundan (epifiz, 3-cü mәdәcik, şәffaf arakәsmә, yarımkürәlәrarası yarıq) ultrasәsin әks olunması ilә özünü göstәrәn orta (son lat. medialis) әks-sәdanın, yaxud M-әks-sәdanın kәnara çıxmasıdır. Normada ultrasәslә ensefaloqramda pik şәklindә qeyd olunan M-әks-sәda başın orta xәtti ilә üst-üstә düşür. Kәllәdaxili şiş, qanaxma, abses vә digәr patoloji törәmәlәr olduqda M-әks-sәda sağlam yarımkürә tәrәfә yerini dәyişir. Digәr diaqnostik meyarlar da tәklif olunmuşdur: hidrosefaliya zamanı 3-cü mәdәciyin yan divarından olan әks-sәda siqnalları arasındakı mәsafәnin artması; yuxu arteriyasının kәskin keçmәzliyi zamanı baş vermiş M-әks-sәda yerdәyişmәsinin nisbәtәn tez normallaşması vә s. E. zamanı әks etdirilmiş ultrasәs siqnallarını elektrik impulslarına çevirәn xüsusi ultrasәs ensefaloqrafdan istifadә olunur. Bu impulslar aparatın ekranında qrafik olaraq göstәrilir vә fotokamera ilә şәkli çәkilir. E.-nın tәtbiqi hәcmi kәllәdaxili patoloji proseslәrin (şişlәr vә s.), yad cisimlәrin vә s. aşkarlanması vә lokallaşdırılmasında effektivdir. 

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
DƏRMAN – CƏLİLOV
    EXOENSEFALOQRAFİYA

    EXOENSEFALOQRÁFİYA (exo + ensefaloqrafiya), u l t r a s ә s l ә    e n s e f a l o q r a f i y a  – ultrasәsin kömәyilә baş beynin müayinә üsulu: ultrasәsin müxtәlif sıxlıqlı mühit (beynin struktur törәmәlәri) sәrhәdlәrindәn әksolunması xassәsinә әsaslanır. Başlıca diaqnostik meyar (1955– 56 illәrdә İsveç hәkimi L.Leksell tәrәfindәn tәklif olunmuşdur) beynin orta strukturundan (epifiz, 3-cü mәdәcik, şәffaf arakәsmә, yarımkürәlәrarası yarıq) ultrasәsin әks olunması ilә özünü göstәrәn orta (son lat. medialis) әks-sәdanın, yaxud M-әks-sәdanın kәnara çıxmasıdır. Normada ultrasәslә ensefaloqramda pik şәklindә qeyd olunan M-әks-sәda başın orta xәtti ilә üst-üstә düşür. Kәllәdaxili şiş, qanaxma, abses vә digәr patoloji törәmәlәr olduqda M-әks-sәda sağlam yarımkürә tәrәfә yerini dәyişir. Digәr diaqnostik meyarlar da tәklif olunmuşdur: hidrosefaliya zamanı 3-cü mәdәciyin yan divarından olan әks-sәda siqnalları arasındakı mәsafәnin artması; yuxu arteriyasının kәskin keçmәzliyi zamanı baş vermiş M-әks-sәda yerdәyişmәsinin nisbәtәn tez normallaşması vә s. E. zamanı әks etdirilmiş ultrasәs siqnallarını elektrik impulslarına çevirәn xüsusi ultrasәs ensefaloqrafdan istifadә olunur. Bu impulslar aparatın ekranında qrafik olaraq göstәrilir vә fotokamera ilә şәkli çәkilir. E.-nın tәtbiqi hәcmi kәllәdaxili patoloji proseslәrin (şişlәr vә s.), yad cisimlәrin vә s. aşkarlanması vә lokallaşdırılmasında effektivdir. 

    EXOENSEFALOQRAFİYA

    EXOENSEFALOQRÁFİYA (exo + ensefaloqrafiya), u l t r a s ә s l ә    e n s e f a l o q r a f i y a  – ultrasәsin kömәyilә baş beynin müayinә üsulu: ultrasәsin müxtәlif sıxlıqlı mühit (beynin struktur törәmәlәri) sәrhәdlәrindәn әksolunması xassәsinә әsaslanır. Başlıca diaqnostik meyar (1955– 56 illәrdә İsveç hәkimi L.Leksell tәrәfindәn tәklif olunmuşdur) beynin orta strukturundan (epifiz, 3-cü mәdәcik, şәffaf arakәsmә, yarımkürәlәrarası yarıq) ultrasәsin әks olunması ilә özünü göstәrәn orta (son lat. medialis) әks-sәdanın, yaxud M-әks-sәdanın kәnara çıxmasıdır. Normada ultrasәslә ensefaloqramda pik şәklindә qeyd olunan M-әks-sәda başın orta xәtti ilә üst-üstә düşür. Kәllәdaxili şiş, qanaxma, abses vә digәr patoloji törәmәlәr olduqda M-әks-sәda sağlam yarımkürә tәrәfә yerini dәyişir. Digәr diaqnostik meyarlar da tәklif olunmuşdur: hidrosefaliya zamanı 3-cü mәdәciyin yan divarından olan әks-sәda siqnalları arasındakı mәsafәnin artması; yuxu arteriyasının kәskin keçmәzliyi zamanı baş vermiş M-әks-sәda yerdәyişmәsinin nisbәtәn tez normallaşması vә s. E. zamanı әks etdirilmiş ultrasәs siqnallarını elektrik impulslarına çevirәn xüsusi ultrasәs ensefaloqrafdan istifadә olunur. Bu impulslar aparatın ekranında qrafik olaraq göstәrilir vә fotokamera ilә şәkli çәkilir. E.-nın tәtbiqi hәcmi kәllәdaxili patoloji proseslәrin (şişlәr vә s.), yad cisimlәrin vә s. aşkarlanması vә lokallaşdırılmasında effektivdir.