Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VIII CİLD (ENOLLAR - FEDDİN Konstantin Aleksandroviç)
    “ƏFŞAN”

    “ƏFŞAN– dekorativ sәnәtdә müstәqil ornamental kompozisiya. “Ə.” kompoziyası, әsasәn, “hәlәzun” (spiral), yaxud “piçәk” (qıvrım) formalı şaxәbudaqlar üzәrindә qurulur. Yaxın Şәrqdә, o cümlәdәn İran, Əfqanıstan vә Azәrb.-da “Ə.”-dan memarlıqda (tavan vә divar bәzәklәrindә), kitab tәrtibatında, tikmәlәrdә, xüsusilә xalçaçılıqda geniş istifadә edilir. “Ə.” kompozisiyasında spiralpiçәklәr mәrkәzi nöqtәdәn bayır tәrәfә deyil, bayır tәrәfәn mәrkәzә doğru burulur. Piçәklәr, adәtәn, “sonluq” adlanan yarpaqlarla tamamlanır. Sonluqlar  formasına  görә  balığa  oxşar olduğu üçün Qarbağ xalçaçıları bu kompozisiyanı “Balıq”, Tәbriz xalçaçıları isә “Mahi” adlandırmışlar. Bakı, Quba vә Şirvan xalçalarında “Ə.” geniş yayılmışdır. 16 әsrin mәşhur “Şeyx Sәfi” xalçasında da “Ə.” kompozisiyası tәtbiq olunmuşdur. “Xilә-әfşan” (Bakı xalça mәktәbi), “Şahabbasi” (Tәbriz xalça mәktәbi), “Nәlbәkigül” (Qarabağ xalça mәktәbi) vә s. xalça kompozisiyaları “Ə.” әsasında yaranmışdır.

    “Хиля-яфшан” халчасы. Азярбайъан Халча Музейи.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ENOLLAR – FEDDİN Konstantin Aleksandroviç
    “ƏFŞAN”

    “ƏFŞAN– dekorativ sәnәtdә müstәqil ornamental kompozisiya. “Ə.” kompoziyası, әsasәn, “hәlәzun” (spiral), yaxud “piçәk” (qıvrım) formalı şaxәbudaqlar üzәrindә qurulur. Yaxın Şәrqdә, o cümlәdәn İran, Əfqanıstan vә Azәrb.-da “Ə.”-dan memarlıqda (tavan vә divar bәzәklәrindә), kitab tәrtibatında, tikmәlәrdә, xüsusilә xalçaçılıqda geniş istifadә edilir. “Ə.” kompozisiyasında spiralpiçәklәr mәrkәzi nöqtәdәn bayır tәrәfә deyil, bayır tәrәfәn mәrkәzә doğru burulur. Piçәklәr, adәtәn, “sonluq” adlanan yarpaqlarla tamamlanır. Sonluqlar  formasına  görә  balığa  oxşar olduğu üçün Qarbağ xalçaçıları bu kompozisiyanı “Balıq”, Tәbriz xalçaçıları isә “Mahi” adlandırmışlar. Bakı, Quba vә Şirvan xalçalarında “Ə.” geniş yayılmışdır. 16 әsrin mәşhur “Şeyx Sәfi” xalçasında da “Ə.” kompozisiyası tәtbiq olunmuşdur. “Xilә-әfşan” (Bakı xalça mәktәbi), “Şahabbasi” (Tәbriz xalça mәktәbi), “Nәlbәkigül” (Qarabağ xalça mәktәbi) vә s. xalça kompozisiyaları “Ə.” әsasında yaranmışdır.

    “Хиля-яфшан” халчасы. Азярбайъан Халча Музейи.

    “ƏFŞAN”

    “ƏFŞAN– dekorativ sәnәtdә müstәqil ornamental kompozisiya. “Ə.” kompoziyası, әsasәn, “hәlәzun” (spiral), yaxud “piçәk” (qıvrım) formalı şaxәbudaqlar üzәrindә qurulur. Yaxın Şәrqdә, o cümlәdәn İran, Əfqanıstan vә Azәrb.-da “Ə.”-dan memarlıqda (tavan vә divar bәzәklәrindә), kitab tәrtibatında, tikmәlәrdә, xüsusilә xalçaçılıqda geniş istifadә edilir. “Ə.” kompozisiyasında spiralpiçәklәr mәrkәzi nöqtәdәn bayır tәrәfә deyil, bayır tәrәfәn mәrkәzә doğru burulur. Piçәklәr, adәtәn, “sonluq” adlanan yarpaqlarla tamamlanır. Sonluqlar  formasına  görә  balığa  oxşar olduğu üçün Qarbağ xalçaçıları bu kompozisiyanı “Balıq”, Tәbriz xalçaçıları isә “Mahi” adlandırmışlar. Bakı, Quba vә Şirvan xalçalarında “Ə.” geniş yayılmışdır. 16 әsrin mәşhur “Şeyx Sәfi” xalçasında da “Ə.” kompozisiyası tәtbiq olunmuşdur. “Xilә-әfşan” (Bakı xalça mәktәbi), “Şahabbasi” (Tәbriz xalça mәktәbi), “Nәlbәkigül” (Qarabağ xalça mәktәbi) vә s. xalça kompozisiyaları “Ə.” әsasında yaranmışdır.

    “Хиля-яфшан” халчасы. Азярбайъан Халча Музейи.