ƏFTƏSİLƏR ƏMİRLİYİ – Qәrbi Əndәlisdә (indiki Portuqaliya vә İspaniyanın bir hissәsindә) mәrkәzi Bәtәlyaus (isp. Badaxos) olan Əmәvi әmirliyi [1022–95]. Kordova xilafәtinin süqutundan sonra yaranmışdı. Bәtәlyaus valisi olan Əbu Mәhәmmәd Abdullah ibn Mәhәmmәd Saburun ölümündәn sonra İbn ül-Əftәs özünü Abdullah ibn Mәnsur adı ilә hökmdar elan etdi [1022–45]. 1030 ildә Ə.ә. Abbadilәr tәrәfindәn ağır mәğlubiyyәtә uğradıldı, lakin 4 il sonra Ə.ә. onların ordusunu darmadağın edәrәk әrazilәrini tutdu. Az sonra Ə.ә.-ndә taxt uğrunda mübarizә başladı. Mәhәmmәd әl-Müzәffәrin [1045–68] hakimiyyәti zamanı yenidәn Abbadilәrlә müharibә (1047) baş verdi. Ə.ә. bu müharibәdәn qalib çıxdı. Sonrakı illәrdә Abbadilәr önәmli qala vә şәhәrlәri әlә keçirәrәk Mәhәmmәdi Bәtәlyausa qәdәr sıxışdırdılar. Kastiliya kralı Ferdinand (Fernando) Ə.ә.nin bәzi şәhәrlәrini tutaraq Mәhәmmәdi xәrac vermәyә mәcbur etdi. Lakin Kastiliya kralı 1064 ildә barışığı pozaraq Əftәsilәrin daha bir iri şәhәrini әlә keçirdi. 1068 ildә Yәhya әl-Mәnsur hakimiyyәtә gәldi, onun qәfil ölümündәn sonra isә hakimiyyәt qardaşı Ömәr әl-Mütәvәkkilә [1068–95] keçdi. Onun dövründә Kastiliya kralı VI Alfonso Əndәlis torpaqlarına yürüşlәrә başladı, eyni zamanda Abbadilәri dә sıxışdırdı. Ömәr Mürabitlәrdәn yardım istәdi. Xristianlara qarşı cihad elan edәn Mürabitlәr isә onları mәğlubiyyәtә uğradaraq, Ə.ә.-nin torpaqlarını işğala başladılar. Ömәrin kral Alfonsodan yardım istәyindәn qәzәblәnәn Bәtәlyaus sakinlәri Mürabitlәrin ordusunu şәhәrә dәvәt etdilәr. Mürabitlәrin qoşunu Bәtәlyausa girdi, Ömәr vә onun iki oğlu edam olundu. Ə.ә.nә son qoyuldu.
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2007 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2009 |
| ISBN: | 978-9952-441-02-4 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2010 |
| ISBN: | 978-9952-441-05-5 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2011 |
| ISBN: | 978-9952-441-07-9 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2012 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2013 |
| ISBN: | 978-9952-441-03-1 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2014 |
| ISBN: | 978-9952-441-10-9 |
| Səhifələrin sayı: | 592 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili | 2015 |
| ISBN: | 978-9952-441-11-6 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
ƏFTƏSİLƏR ƏMİRLİYİ – Qәrbi Əndәlisdә (indiki Portuqaliya vә İspaniyanın bir hissәsindә) mәrkәzi Bәtәlyaus (isp. Badaxos) olan Əmәvi әmirliyi [1022–95]. Kordova xilafәtinin süqutundan sonra yaranmışdı. Bәtәlyaus valisi olan Əbu Mәhәmmәd Abdullah ibn Mәhәmmәd Saburun ölümündәn sonra İbn ül-Əftәs özünü Abdullah ibn Mәnsur adı ilә hökmdar elan etdi [1022–45]. 1030 ildә Ə.ә. Abbadilәr tәrәfindәn ağır mәğlubiyyәtә uğradıldı, lakin 4 il sonra Ə.ә. onların ordusunu darmadağın edәrәk әrazilәrini tutdu. Az sonra Ə.ә.-ndә taxt uğrunda mübarizә başladı. Mәhәmmәd әl-Müzәffәrin [1045–68] hakimiyyәti zamanı yenidәn Abbadilәrlә müharibә (1047) baş verdi. Ə.ә. bu müharibәdәn qalib çıxdı. Sonrakı illәrdә Abbadilәr önәmli qala vә şәhәrlәri әlә keçirәrәk Mәhәmmәdi Bәtәlyausa qәdәr sıxışdırdılar. Kastiliya kralı Ferdinand (Fernando) Ə.ә.nin bәzi şәhәrlәrini tutaraq Mәhәmmәdi xәrac vermәyә mәcbur etdi. Lakin Kastiliya kralı 1064 ildә barışığı pozaraq Əftәsilәrin daha bir iri şәhәrini әlә keçirdi. 1068 ildә Yәhya әl-Mәnsur hakimiyyәtә gәldi, onun qәfil ölümündәn sonra isә hakimiyyәt qardaşı Ömәr әl-Mütәvәkkilә [1068–95] keçdi. Onun dövründә Kastiliya kralı VI Alfonso Əndәlis torpaqlarına yürüşlәrә başladı, eyni zamanda Abbadilәri dә sıxışdırdı. Ömәr Mürabitlәrdәn yardım istәdi. Xristianlara qarşı cihad elan edәn Mürabitlәr isә onları mәğlubiyyәtә uğradaraq, Ə.ә.-nin torpaqlarını işğala başladılar. Ömәrin kral Alfonsodan yardım istәyindәn qәzәblәnәn Bәtәlyaus sakinlәri Mürabitlәrin ordusunu şәhәrә dәvәt etdilәr. Mürabitlәrin qoşunu Bәtәlyausa girdi, Ömәr vә onun iki oğlu edam olundu. Ə.ә.nә son qoyuldu.
ƏFTƏSİLƏR ƏMİRLİYİ – Qәrbi Əndәlisdә (indiki Portuqaliya vә İspaniyanın bir hissәsindә) mәrkәzi Bәtәlyaus (isp. Badaxos) olan Əmәvi әmirliyi [1022–95]. Kordova xilafәtinin süqutundan sonra yaranmışdı. Bәtәlyaus valisi olan Əbu Mәhәmmәd Abdullah ibn Mәhәmmәd Saburun ölümündәn sonra İbn ül-Əftәs özünü Abdullah ibn Mәnsur adı ilә hökmdar elan etdi [1022–45]. 1030 ildә Ə.ә. Abbadilәr tәrәfindәn ağır mәğlubiyyәtә uğradıldı, lakin 4 il sonra Ə.ә. onların ordusunu darmadağın edәrәk әrazilәrini tutdu. Az sonra Ə.ә.-ndә taxt uğrunda mübarizә başladı. Mәhәmmәd әl-Müzәffәrin [1045–68] hakimiyyәti zamanı yenidәn Abbadilәrlә müharibә (1047) baş verdi. Ə.ә. bu müharibәdәn qalib çıxdı. Sonrakı illәrdә Abbadilәr önәmli qala vә şәhәrlәri әlә keçirәrәk Mәhәmmәdi Bәtәlyausa qәdәr sıxışdırdılar. Kastiliya kralı Ferdinand (Fernando) Ə.ә.nin bәzi şәhәrlәrini tutaraq Mәhәmmәdi xәrac vermәyә mәcbur etdi. Lakin Kastiliya kralı 1064 ildә barışığı pozaraq Əftәsilәrin daha bir iri şәhәrini әlә keçirdi. 1068 ildә Yәhya әl-Mәnsur hakimiyyәtә gәldi, onun qәfil ölümündәn sonra isә hakimiyyәt qardaşı Ömәr әl-Mütәvәkkilә [1068–95] keçdi. Onun dövründә Kastiliya kralı VI Alfonso Əndәlis torpaqlarına yürüşlәrә başladı, eyni zamanda Abbadilәri dә sıxışdırdı. Ömәr Mürabitlәrdәn yardım istәdi. Xristianlara qarşı cihad elan edәn Mürabitlәr isә onları mәğlubiyyәtә uğradaraq, Ə.ә.-nin torpaqlarını işğala başladılar. Ömәrin kral Alfonsodan yardım istәyindәn qәzәblәnәn Bәtәlyaus sakinlәri Mürabitlәrin ordusunu şәhәrә dәvәt etdilәr. Mürabitlәrin qoşunu Bәtәlyausa girdi, Ömәr vә onun iki oğlu edam olundu. Ə.ә.nә son qoyuldu.
