ELEKTRİK MÜQAVİMӘTİ – 1) naqilin vә ya elektrik dövrәsinin elektrik cәrәyanına göstәrdiyi әks tәsiri xarakterizә edәn kәmiyyәt.

Sabit cәrәyan keçәn bircinsli dövrә hissәsinin (bu hissәdә e.h.q. mәnbәlәri olmadıqda) müqavimәti, hәmin hissәdәki U gәrginliyinin I cәrәyan şiddәtinә nisbәtinә bәrabәr olan skalyar kәmiyyәtdir (bax Om qanunu). Bu halda E.m. omik vә ya aktiv müqavimәt adlanır vә naqilin materialından, onun ölçülәrindәn vә formasından asılıdır. Tәrkibinә görә bircinsli olan S sabit en kәsikli l uzunluqlu naqilin müqavimәti R = ρl/S, burada ρ – naqilin materialını xarakterizә edәn xüsusi E.m.-dir. Çox vaxt (xüsusilә E.m.-nin fiziki tәbiәtinә baxılan zaman) ρ-nun әvәzinә xüsusi elektrik keçiriciliyi (σ) daxil edilir: σ =1/ρ.

Metalların müqavimәti keçiricilik elektronlarının kristal qәfәsin istilik rәqslәrindәn vә bircinsli olmayan quruluşlardan (aşqar atomlardan, qәfәsin defektlәrindәn) sәpilmәsi ilә bağlıdır. Ona görә dә R temp-rdan (T ) asılıdır vә yalnız T→ 0 olduğu zaman, yәni istilik rәqslәri E.m.-nә tәsir etmәdiyi zaman, o, tamamilә kristallik quruluşla tәyin edilir vә T-dәn asılı olmur. Çox aşağı temp-rlarda bәzi metalların vә әrintilәrin E.m. kәskin düşür (ifratkeçiricilik hadisәsi). E.m. elektrik enerjisinin sәpilmәsinә – onun istilik enerjisinә keçmәsinә sәbәb olur (bax Coul–Lents qanunu).

Dәyişәn cәrәyan dövrәsindә istәnilәn naqil aktiv müqavimәtlә yanaşı, induktiv vә tutum müqavimәtinә dә malik olur, belә ki, U vә I-nin tәsiredici (effektiv) qiymәtlәrinin nisbәti R-lә üst-üstә düşmür (bax Dәyişәn cәrәyan). Dәyişәn elektrik sahәsindә metalların E.m. ν tezliyinin böyümәsi ilә artır. Bu onunla izah edilir ki, cәrәyanın sıxlığı naqilin kәsiyi boyunca bәrabәr paylanmır: ν böyük olduqca cәrәyan da sәthdә daha çox toplanır (skin–effekt).

E.m. әsasәn ommetrlәrlә ölçülür vә Sİ-dә vahidi Om-dur.

2) Cәrәyan şiddәtini mәhdudlaşdırmaq vә ya tәnzim etmәk üçün elektrik dövrәsinә qoşulan quruluş elementi.