Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VII CİLD (DƏRMAN - CƏLİLOV)
    ELEKTRON HƏRİSLİK

    ELEKTRONA HӘRİSLİK, m o l e k u l , a t o m  vә i o n u n) – müvafiq mәnfi iondan elektronu sonsuzluğa qәdәr uzaqlaşdırmaq üçün lazım olan minimal enerji (A). X hissәciyi üçün E. h. aşağıdakı proseslә ifadә edilir:

                                         X → X + e (1)


    E. h. mәnfi ionun X ionlaşma enerjisinә (birinci ionlaşma potensialına U1) bәrabәrdir. İonlaşma potensialı ilә analoji olaraq birinci vә ikinci E.h., hәmçinin çoxatomlu hissәciyin vertikal vә adiabatik E.h.-i fәrqlәndirilir (ionlaşma potensialına oxşar). Termodinamiki baxımdan E.h. (1) reaksiyanın mütlәq sıfır temp-da standart entalpiyasıdır  , burada (NА -Avoqadro sabiti). Hazırda mәnfi ionların alınması vә tәdqiqindә tarazlı üsullardan istifadә edilmәsi dövri sistemin әksәr elementlәri, elәcә dә yüzlәrlә üzvi vә qeyri-üzvi molekullar üçün birinci E.h.-lәrin tәyin edilmәsinә imkan vermişdir. Fotoelektron spektroskopiya (dәqiqlik +0,01 eV-dur) vә ion-molekulyar reaksiyaların tarazlıqlarının kütlә-spektrometrik tәdqiqi E.h.-in tәyini üçün әn perspektivli üsullardır. E.h.-in kvant-mexaniki hesablamaları ionlaşma potensiallarına oxşardır.


    Halogen atomları әn yüksәk E.h.-ә malikdir. Bir sıra elementlәr üçün E.h. sıfra yaxın vә ya ondan kiçikdir; bu, verilmiş elementin stabil mәnfi ionu mövcud olmadığını göstәrir. Bir qayda olaraq mo- lekulların E.h.-lәri 0-dan 4 eV-a qәdәr olur. Keçid metalların heksa-, penta- vә tetra-flüorid molekullarının E.h.-lәrinin qiymәtlәri çox yüksәkdir. E.h. hissәciyin oksidlәşdirici qabiliyyәtini müәyyәn edir. E.h.-yi yüksәk olan molekullar güclü oksidlәşdiricilәrdir. Nәcib qazların kimyәvi birlәşmәlәri onların kömәyi ilә alınmışdır.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
DƏRMAN – CƏLİLOV
    ELEKTRON HƏRİSLİK

    ELEKTRONA HӘRİSLİK, m o l e k u l , a t o m  vә i o n u n) – müvafiq mәnfi iondan elektronu sonsuzluğa qәdәr uzaqlaşdırmaq üçün lazım olan minimal enerji (A). X hissәciyi üçün E. h. aşağıdakı proseslә ifadә edilir:

                                         X → X + e (1)


    E. h. mәnfi ionun X ionlaşma enerjisinә (birinci ionlaşma potensialına U1) bәrabәrdir. İonlaşma potensialı ilә analoji olaraq birinci vә ikinci E.h., hәmçinin çoxatomlu hissәciyin vertikal vә adiabatik E.h.-i fәrqlәndirilir (ionlaşma potensialına oxşar). Termodinamiki baxımdan E.h. (1) reaksiyanın mütlәq sıfır temp-da standart entalpiyasıdır  , burada (NА -Avoqadro sabiti). Hazırda mәnfi ionların alınması vә tәdqiqindә tarazlı üsullardan istifadә edilmәsi dövri sistemin әksәr elementlәri, elәcә dә yüzlәrlә üzvi vә qeyri-üzvi molekullar üçün birinci E.h.-lәrin tәyin edilmәsinә imkan vermişdir. Fotoelektron spektroskopiya (dәqiqlik +0,01 eV-dur) vә ion-molekulyar reaksiyaların tarazlıqlarının kütlә-spektrometrik tәdqiqi E.h.-in tәyini üçün әn perspektivli üsullardır. E.h.-in kvant-mexaniki hesablamaları ionlaşma potensiallarına oxşardır.


    Halogen atomları әn yüksәk E.h.-ә malikdir. Bir sıra elementlәr üçün E.h. sıfra yaxın vә ya ondan kiçikdir; bu, verilmiş elementin stabil mәnfi ionu mövcud olmadığını göstәrir. Bir qayda olaraq mo- lekulların E.h.-lәri 0-dan 4 eV-a qәdәr olur. Keçid metalların heksa-, penta- vә tetra-flüorid molekullarının E.h.-lәrinin qiymәtlәri çox yüksәkdir. E.h. hissәciyin oksidlәşdirici qabiliyyәtini müәyyәn edir. E.h.-yi yüksәk olan molekullar güclü oksidlәşdiricilәrdir. Nәcib qazların kimyәvi birlәşmәlәri onların kömәyi ilә alınmışdır.

    ELEKTRON HƏRİSLİK

    ELEKTRONA HӘRİSLİK, m o l e k u l , a t o m  vә i o n u n) – müvafiq mәnfi iondan elektronu sonsuzluğa qәdәr uzaqlaşdırmaq üçün lazım olan minimal enerji (A). X hissәciyi üçün E. h. aşağıdakı proseslә ifadә edilir:

                                         X → X + e (1)


    E. h. mәnfi ionun X ionlaşma enerjisinә (birinci ionlaşma potensialına U1) bәrabәrdir. İonlaşma potensialı ilә analoji olaraq birinci vә ikinci E.h., hәmçinin çoxatomlu hissәciyin vertikal vә adiabatik E.h.-i fәrqlәndirilir (ionlaşma potensialına oxşar). Termodinamiki baxımdan E.h. (1) reaksiyanın mütlәq sıfır temp-da standart entalpiyasıdır  , burada (NА -Avoqadro sabiti). Hazırda mәnfi ionların alınması vә tәdqiqindә tarazlı üsullardan istifadә edilmәsi dövri sistemin әksәr elementlәri, elәcә dә yüzlәrlә üzvi vә qeyri-üzvi molekullar üçün birinci E.h.-lәrin tәyin edilmәsinә imkan vermişdir. Fotoelektron spektroskopiya (dәqiqlik +0,01 eV-dur) vә ion-molekulyar reaksiyaların tarazlıqlarının kütlә-spektrometrik tәdqiqi E.h.-in tәyini üçün әn perspektivli üsullardır. E.h.-in kvant-mexaniki hesablamaları ionlaşma potensiallarına oxşardır.


    Halogen atomları әn yüksәk E.h.-ә malikdir. Bir sıra elementlәr üçün E.h. sıfra yaxın vә ya ondan kiçikdir; bu, verilmiş elementin stabil mәnfi ionu mövcud olmadığını göstәrir. Bir qayda olaraq mo- lekulların E.h.-lәri 0-dan 4 eV-a qәdәr olur. Keçid metalların heksa-, penta- vә tetra-flüorid molekullarının E.h.-lәrinin qiymәtlәri çox yüksәkdir. E.h. hissәciyin oksidlәşdirici qabiliyyәtini müәyyәn edir. E.h.-yi yüksәk olan molekullar güclü oksidlәşdiricilәrdir. Nәcib qazların kimyәvi birlәşmәlәri onların kömәyi ilә alınmışdır.