Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VII CİLD (DƏRMAN - CƏLİLOV)
    ELMİ REALİZM

    ELMİ REALİZM – analitik fәlsәfәdә müxtәlif tәrkibli cәrәyan. Daha erkәn fәlsәfi istiqamәtlәrlә (rasionalizm, realizm) әlaqәdar olan E.r. ayrıca cәrәyan kimi 20 әsrin 2-ci yarısında, elmi idrakın vә onun obyektiv reallığa münasibәtinin şәrhindә antiinstrumentalist vә antikonvensionalist (bax İnstrumentalizmkonvensionalizm) tәmayüllәrin birlәşmәsi nәticәsindә meydana gәlmişdir. E.r. 17 әsrin sonunda Qәrb mәdәniyyәti üçün sәciyyәvi olan, elmin dünyanı dәrketmәnin әn etibarlı üsulu olması, onun hadisәlәrin daxili mexanizmini açması vә reallığın hәqiqi mәnzәrәsini yaratması barәdә tәsәvvürlәrdәn çıxış edirdi. E.r. tәrәfdarlarına (R. Boyd, H.R. Harre, Y. Hakinq, H. Patnem vә b.) görә, elmi araşdırmada müşahidәlәrin vә tәcrübәlәrin nәticәlәri xüsusi yaradılmış vasitәlәrdә – elmi nәzәriyyәlәrdә tәzahür edir. Reallıq haqqında әn düzgün biliklәri mәhz elmi nәzәriyyәlәr verir. 20 әsrin 70 illәrindәn E.r. ilkin müddәaların dәqiqlәşdirilmәsi, onların daşıdığı mәnaların differensiasiyası, konsepsiyanın başlıca mәzmununu saxlamaq şәrtilә ziddiyyәt yaradan müddәaların kәnarlaşdırılması istiqamәtindә inkişaf etmәyә başladı. Semantik (nәzәri termin әsaslı mәna çoxluğuna malikdir), epistemoloji (nәzәri mülahizәlәr düzgün, yaxud yanlış qiymәtlәndirilә bilәr) vә metafizik (nәzәri mülahizәlәrin vә nәzәriyyәnin verifikasiyası bizim biliklәrimizdәn asılı olmayan mövcud reallıqla әlaqәlidir) realizm fәrqlәndirildi. E.r. әn çox 60–70 illәrdә maraq dairәsindә olmuş, daha sonra eklektikliyinә görә zәiflәmişdir.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
DƏRMAN – CƏLİLOV
    ELMİ REALİZM

    ELMİ REALİZM – analitik fәlsәfәdә müxtәlif tәrkibli cәrәyan. Daha erkәn fәlsәfi istiqamәtlәrlә (rasionalizm, realizm) әlaqәdar olan E.r. ayrıca cәrәyan kimi 20 әsrin 2-ci yarısında, elmi idrakın vә onun obyektiv reallığa münasibәtinin şәrhindә antiinstrumentalist vә antikonvensionalist (bax İnstrumentalizmkonvensionalizm) tәmayüllәrin birlәşmәsi nәticәsindә meydana gәlmişdir. E.r. 17 әsrin sonunda Qәrb mәdәniyyәti üçün sәciyyәvi olan, elmin dünyanı dәrketmәnin әn etibarlı üsulu olması, onun hadisәlәrin daxili mexanizmini açması vә reallığın hәqiqi mәnzәrәsini yaratması barәdә tәsәvvürlәrdәn çıxış edirdi. E.r. tәrәfdarlarına (R. Boyd, H.R. Harre, Y. Hakinq, H. Patnem vә b.) görә, elmi araşdırmada müşahidәlәrin vә tәcrübәlәrin nәticәlәri xüsusi yaradılmış vasitәlәrdә – elmi nәzәriyyәlәrdә tәzahür edir. Reallıq haqqında әn düzgün biliklәri mәhz elmi nәzәriyyәlәr verir. 20 әsrin 70 illәrindәn E.r. ilkin müddәaların dәqiqlәşdirilmәsi, onların daşıdığı mәnaların differensiasiyası, konsepsiyanın başlıca mәzmununu saxlamaq şәrtilә ziddiyyәt yaradan müddәaların kәnarlaşdırılması istiqamәtindә inkişaf etmәyә başladı. Semantik (nәzәri termin әsaslı mәna çoxluğuna malikdir), epistemoloji (nәzәri mülahizәlәr düzgün, yaxud yanlış qiymәtlәndirilә bilәr) vә metafizik (nәzәri mülahizәlәrin vә nәzәriyyәnin verifikasiyası bizim biliklәrimizdәn asılı olmayan mövcud reallıqla әlaqәlidir) realizm fәrqlәndirildi. E.r. әn çox 60–70 illәrdә maraq dairәsindә olmuş, daha sonra eklektikliyinә görә zәiflәmişdir.

    ELMİ REALİZM

    ELMİ REALİZM – analitik fәlsәfәdә müxtәlif tәrkibli cәrәyan. Daha erkәn fәlsәfi istiqamәtlәrlә (rasionalizm, realizm) әlaqәdar olan E.r. ayrıca cәrәyan kimi 20 әsrin 2-ci yarısında, elmi idrakın vә onun obyektiv reallığa münasibәtinin şәrhindә antiinstrumentalist vә antikonvensionalist (bax İnstrumentalizmkonvensionalizm) tәmayüllәrin birlәşmәsi nәticәsindә meydana gәlmişdir. E.r. 17 әsrin sonunda Qәrb mәdәniyyәti üçün sәciyyәvi olan, elmin dünyanı dәrketmәnin әn etibarlı üsulu olması, onun hadisәlәrin daxili mexanizmini açması vә reallığın hәqiqi mәnzәrәsini yaratması barәdә tәsәvvürlәrdәn çıxış edirdi. E.r. tәrәfdarlarına (R. Boyd, H.R. Harre, Y. Hakinq, H. Patnem vә b.) görә, elmi araşdırmada müşahidәlәrin vә tәcrübәlәrin nәticәlәri xüsusi yaradılmış vasitәlәrdә – elmi nәzәriyyәlәrdә tәzahür edir. Reallıq haqqında әn düzgün biliklәri mәhz elmi nәzәriyyәlәr verir. 20 әsrin 70 illәrindәn E.r. ilkin müddәaların dәqiqlәşdirilmәsi, onların daşıdığı mәnaların differensiasiyası, konsepsiyanın başlıca mәzmununu saxlamaq şәrtilә ziddiyyәt yaradan müddәaların kәnarlaşdırılması istiqamәtindә inkişaf etmәyә başladı. Semantik (nәzәri termin әsaslı mәna çoxluğuna malikdir), epistemoloji (nәzәri mülahizәlәr düzgün, yaxud yanlış qiymәtlәndirilә bilәr) vә metafizik (nәzәri mülahizәlәrin vә nәzәriyyәnin verifikasiyası bizim biliklәrimizdәn asılı olmayan mövcud reallıqla әlaqәlidir) realizm fәrqlәndirildi. E.r. әn çox 60–70 illәrdә maraq dairәsindә olmuş, daha sonra eklektikliyinә görә zәiflәmişdir.