ƏKİZLƏR – insanın vә adәtәn bir bala doğan dişi mәmәlilәrin eyni vaxtda doğulmuş iki vә ya daha artıq nәsli. Biryumurta vә müxtәlifyumurta Ə.-i ola bilәr. Biryumurta vә ya monoziqota Ə.-i bir mayalanmış yumurta-hüceyrәdәn formalaşır. Ziqota inkişafının erkәn mәrhәlәlәrindә (bölünmә mәrhәlәsindә) tәsadüfәn bir neçә embrion әmәlә gәtirir; bunlar genetik olaraq hәmişә eyni cinsdәn olur vә bir-birinә çox oxşayır. Biryumurta Ə.-i bәzәn tam ayrılmır vә bitişik halda Siam Ə.-i kimi (çox vaxt ancaq başlar vә ayaqlar ayrılmış olur) doğulurlar. Ayrı-ayrı hallarda Ə. bәdәn kütlәlәrinә vә inkişaf dәrәcәlәrinә görә bir-birindәn fәrqlәnirlәr: biri tam normal, digәri isә birinciyә parazit kimi bitişmiş, yalnız qismәn inkişaf etmiş olur. Müxtәlif yumurta vә ya heteroziqota Ə.-i eyni vaxtda yetişmiş vә mayalanmış bir neçә yumurta-hüceyrәdәn törәyir; onlardan hәr biri müstәqil orqanizm şәklindә inkişaf edir; genotipә görә müxtәlif olur vә bir-birinә adi qardaş vә bacıdan artıq oxşamırlar, hәm eynicinsli, hәm dә ayrıcinsli (50% hallarda) ola bi-lirlәr. Eyni vaxtda yetişәn yumurta-hüceyrәlәrnin sayı hormonlarla tәnzimlәnir. K.t. heyvanlarında bu sayın iradi idarә olun masının mühüm tәsәrrüfat әhәmiyyәti
var. İnsanda Ə.-in doğulması 0,5–1,5% tәşkil edir. Ə.-in mütlәq әksәriyyәti ikiәm olur (hәr 80–85 doğuşa bir ikiәm düşür), üçәmlәr ikiәmdәn 100 dәfә az, dördәmlәr üçәmdәn 100 dәfә az, beşәmlәr isә çox nadir hallarda (10 mln. doğuşdan 5 hadisә) doğulur. Statistik mәlumatlarda hәtta 6, 7 vә 8 әkiz uşaq doğulması da qeydә alınmәçdır. Mәs., 1971 ildә Çilinin Santyaqo ş.-nin sakini 26 yaşlı Qarseliya Kalderon Avilla 7, 1977 ildә 31 yaşlı yunanıstanlı qadın 8 әkiz uşaq doğmuşdur. İnsanda bütün Ə. arasında bir yumurta Ə.-inin doğulması 25% tәşkil edir. Bir dәfә әkiz doğan qadın tәkrar belә doğuşa meyilli ola bilәr. Mәs., 18 әsrin sonlarında bir rus kәndli qadını 69 uşaq doğmuşdur: 16 ikiәm, 7 üçәm vә 4 dördәm. Mülayim iqlimli ölkәlәrdә Ə.-in doğulması tezliyi istiiqlimli ölkәlәrә nisbәtәn yüksәkdir. Biryumurta vә müxtәlifyumurta Ə.-indә әlamәtlәrin dәyişkәnlik sәbәblәrinin müәyyәn edilmәsi orqanizmin әlamәtlәrinin formalaşmasında genlәrin (irsi informasiyanın) vә mühit amillәrinin rolunun aydınlaşdırılmasına imkan verәn әkizliyin öyrәnilmәsi üsulunun әsasında durur. Mәs., bu üsulun kömәyilә müәyyәn olunmuşdur ki, Daun sindromu, alkoqolizm, ateroskleroz, әsasәn, irsiyyәtlә, әyripәncәlik – başlıca olaraq mühitin tәsirilә әlaqәdar meydana çıxır. Biologiyanın Ə.-i öyrәnәn bölmәsi gemellologiya (lat. gemellus – qoşa + ... logiya) adlanır.