Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VII CİLD (DƏRMAN - CƏLİLOV)
    EMPEDOKL

    EMPEDÓKL (qәdim yun. Ἐμπεδοκλῆς) (e.ә. 490–430) – qәdim yunan filosofu, hәkim vә siyasi xadim; quldarlıq demokratiyasının ideoloqu. E. “Tәbiәt haqqında” fәlsәfi poemasında dörd ilkin maddәni (torpaq, su, hava, od) materiyanın elementlәri (mövcud olan hәr şeyin “köklәri”) hesab edirdi. E.-a görә, şeylәrin yaranması hәmin elementlәrin birlәşmәsi, mәhvi isә şeylәrin ilkin elementlәrә parçalanmasıdır. Alәmin müxtәlifliyi hәr şeyin birlәşmәsi vә mәhv olması prosesidir. E.-un fikrincә, alәmdә hәmçinin iki maddi hәrәkәtverici qüvvә mövcuddur: mәhәbbәt (cәzbetmә qüvvәsi) vә düşmәnçilik (dәfetmә qüvvәsi). Mürәkkәb cisimlәrin sadә elementlәrdәn әmәlә gәlmәsi haqqında fikri E. irәli sürmüşdür.

    Günәş tutulmasını E. Ayın Yerlә Günәşin arasında olması ilә izah etmiş, işığın fәzada yayılması üçün vaxt tәlәb olunduğunu göstәrmişdir. Tәbiәtşünaslığa dair fikirlәri var. Antik dövrün tәkamülçüsü olan E.-a görә, bitkilәr heyvanlardan әvvәl yaranmışdır, heyvanlar bir neçә inkişaf
    mәrhәlәsi keçirmiş, yaşamağa daha çox qabil olan növlәri qalmışdır; insan isә çox uzun tәkamül (inkişaf) yolu keçmişdir.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
DƏRMAN – CƏLİLOV
    EMPEDOKL

    EMPEDÓKL (qәdim yun. Ἐμπεδοκλῆς) (e.ә. 490–430) – qәdim yunan filosofu, hәkim vә siyasi xadim; quldarlıq demokratiyasının ideoloqu. E. “Tәbiәt haqqında” fәlsәfi poemasında dörd ilkin maddәni (torpaq, su, hava, od) materiyanın elementlәri (mövcud olan hәr şeyin “köklәri”) hesab edirdi. E.-a görә, şeylәrin yaranması hәmin elementlәrin birlәşmәsi, mәhvi isә şeylәrin ilkin elementlәrә parçalanmasıdır. Alәmin müxtәlifliyi hәr şeyin birlәşmәsi vә mәhv olması prosesidir. E.-un fikrincә, alәmdә hәmçinin iki maddi hәrәkәtverici qüvvә mövcuddur: mәhәbbәt (cәzbetmә qüvvәsi) vә düşmәnçilik (dәfetmә qüvvәsi). Mürәkkәb cisimlәrin sadә elementlәrdәn әmәlә gәlmәsi haqqında fikri E. irәli sürmüşdür.

    Günәş tutulmasını E. Ayın Yerlә Günәşin arasında olması ilә izah etmiş, işığın fәzada yayılması üçün vaxt tәlәb olunduğunu göstәrmişdir. Tәbiәtşünaslığa dair fikirlәri var. Antik dövrün tәkamülçüsü olan E.-a görә, bitkilәr heyvanlardan әvvәl yaranmışdır, heyvanlar bir neçә inkişaf
    mәrhәlәsi keçirmiş, yaşamağa daha çox qabil olan növlәri qalmışdır; insan isә çox uzun tәkamül (inkişaf) yolu keçmişdir.

    EMPEDOKL

    EMPEDÓKL (qәdim yun. Ἐμπεδοκλῆς) (e.ә. 490–430) – qәdim yunan filosofu, hәkim vә siyasi xadim; quldarlıq demokratiyasının ideoloqu. E. “Tәbiәt haqqında” fәlsәfi poemasında dörd ilkin maddәni (torpaq, su, hava, od) materiyanın elementlәri (mövcud olan hәr şeyin “köklәri”) hesab edirdi. E.-a görә, şeylәrin yaranması hәmin elementlәrin birlәşmәsi, mәhvi isә şeylәrin ilkin elementlәrә parçalanmasıdır. Alәmin müxtәlifliyi hәr şeyin birlәşmәsi vә mәhv olması prosesidir. E.-un fikrincә, alәmdә hәmçinin iki maddi hәrәkәtverici qüvvә mövcuddur: mәhәbbәt (cәzbetmә qüvvәsi) vә düşmәnçilik (dәfetmә qüvvәsi). Mürәkkәb cisimlәrin sadә elementlәrdәn әmәlә gәlmәsi haqqında fikri E. irәli sürmüşdür.

    Günәş tutulmasını E. Ayın Yerlә Günәşin arasında olması ilә izah etmiş, işığın fәzada yayılması üçün vaxt tәlәb olunduğunu göstәrmişdir. Tәbiәtşünaslığa dair fikirlәri var. Antik dövrün tәkamülçüsü olan E.-a görә, bitkilәr heyvanlardan әvvәl yaranmışdır, heyvanlar bir neçә inkişaf
    mәrhәlәsi keçirmiş, yaşamağa daha çox qabil olan növlәri qalmışdır; insan isә çox uzun tәkamül (inkişaf) yolu keçmişdir.