ENDEMÍYA – bu vә ya digәr xәstәliyin müәyyәn әrazinin tәbii xüsusiyyәtlәri vә әhalinin özünәmәxsus hәyat şәraiti ilә şәrtlәnәn daimi mövcudluğu. Mәs., bәzi yoluxucu xәstәliklәrin E.-sı infeksiyanın tәbii ocağının mövcudluğu ilә әlaqәdardır (bax Tәbii ocaqlıq); xüsusilә torpağın, suyun, havanın müәyyәn kimyәvi tәrkibli maddәlәrinin orqanizmә artıq, yaxud az daxil olması endemik xәstәliklәrә sәbәb olur (mәs., endemik ur). E. anlayışı hәr yerdә yayılan, lakin yayılma dәrәcәsi әrazidә yaşayan әhalinin hәyat şәraiti ilә müәyyәn edilәn xәstәliklәrә dә aiddir; mәs., bağırsaq infeksiyalarının yayılması su tәchizatı şәraitinin yarıtmazlığı ilә әlaqәdar ola bilәr. Endemik xәstәliklәrlә mübarizәyә әhalinin yaşayış mühitinin yaxşılaşdırılması, peyvәnd aparılması, infeksiyanın tәbii mәnbәlәri vә keçiricilәrinin mәhv edilmәsi, suyun flüorlaşdırılması, duzun yodlaşdırılması vә s. daxildir.
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2007 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2009 |
| ISBN: | 978-9952-441-02-4 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2010 |
| ISBN: | 978-9952-441-05-5 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2011 |
| ISBN: | 978-9952-441-07-9 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2012 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2013 |
| ISBN: | 978-9952-441-03-1 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2014 |
| ISBN: | 978-9952-441-10-9 |
| Səhifələrin sayı: | 592 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili | 2015 |
| ISBN: | 978-9952-441-11-6 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
ENDEMÍYA – bu vә ya digәr xәstәliyin müәyyәn әrazinin tәbii xüsusiyyәtlәri vә әhalinin özünәmәxsus hәyat şәraiti ilә şәrtlәnәn daimi mövcudluğu. Mәs., bәzi yoluxucu xәstәliklәrin E.-sı infeksiyanın tәbii ocağının mövcudluğu ilә әlaqәdardır (bax Tәbii ocaqlıq); xüsusilә torpağın, suyun, havanın müәyyәn kimyәvi tәrkibli maddәlәrinin orqanizmә artıq, yaxud az daxil olması endemik xәstәliklәrә sәbәb olur (mәs., endemik ur). E. anlayışı hәr yerdә yayılan, lakin yayılma dәrәcәsi әrazidә yaşayan әhalinin hәyat şәraiti ilә müәyyәn edilәn xәstәliklәrә dә aiddir; mәs., bağırsaq infeksiyalarının yayılması su tәchizatı şәraitinin yarıtmazlığı ilә әlaqәdar ola bilәr. Endemik xәstәliklәrlә mübarizәyә әhalinin yaşayış mühitinin yaxşılaşdırılması, peyvәnd aparılması, infeksiyanın tәbii mәnbәlәri vә keçiricilәrinin mәhv edilmәsi, suyun flüorlaşdırılması, duzun yodlaşdırılması vә s. daxildir.
ENDEMÍYA – bu vә ya digәr xәstәliyin müәyyәn әrazinin tәbii xüsusiyyәtlәri vә әhalinin özünәmәxsus hәyat şәraiti ilә şәrtlәnәn daimi mövcudluğu. Mәs., bәzi yoluxucu xәstәliklәrin E.-sı infeksiyanın tәbii ocağının mövcudluğu ilә әlaqәdardır (bax Tәbii ocaqlıq); xüsusilә torpağın, suyun, havanın müәyyәn kimyәvi tәrkibli maddәlәrinin orqanizmә artıq, yaxud az daxil olması endemik xәstәliklәrә sәbәb olur (mәs., endemik ur). E. anlayışı hәr yerdә yayılan, lakin yayılma dәrәcәsi әrazidә yaşayan әhalinin hәyat şәraiti ilә müәyyәn edilәn xәstәliklәrә dә aiddir; mәs., bağırsaq infeksiyalarının yayılması su tәchizatı şәraitinin yarıtmazlığı ilә әlaqәdar ola bilәr. Endemik xәstәliklәrlә mübarizәyә әhalinin yaşayış mühitinin yaxşılaşdırılması, peyvәnd aparılması, infeksiyanın tәbii mәnbәlәri vә keçiricilәrinin mәhv edilmәsi, suyun flüorlaşdırılması, duzun yodlaşdırılması vә s. daxildir.
