molekulların, atomların vә ya ionların elektron hәyәcanlanmalarının yerdәyişmәsi; bu yerdәyişmә hәm molekulların ölçülәrindәn, hәm dә onların arasındakı mәsafәdәn әhәmiyyәtli dәrәcәdә böyük (10–8–10–9 m-dәn çox) olur. E.m. adәtәn qonşu molekullar vә ya ionlar arasında dәfәlәrlә tәkrarlanan enerji köçürülmәsi ilә şәrtlәnir. Hәr növbәti köçürülmәdә enerjinin yerdәyişmә istiqamәti, bir qayda olaraq, tәsadüfi proseslәrlә (mikrozәrrәciklәrin Broun hәrәkәtinә analoji olaraq) tәyin edilir. Ona görә yaşama müddәti әrzindә elektron hәyәcanlanmalarının yerdәyişmәsi özlәrinin keçdiklәri yolun uzunluğundan kifayәt qәdәr kiçikdir. Bununla belә, kiçik konsentrasiyalı (1014 sm–3-dәn az) defektlәri olan daha tәmiz molekulyar vә ya rımkeçirici kristallarda eksitonlar başlanğıc elektron hәyәcanlanmalarına sәbәb olan şüanın dalğa uzunluğunu әhәmiyyәtli dәrәcәdә keçәn mәsafәlәrә miqrasiya edirlәr. E.m. işıq kvantlarının buraxılması vә udulması olmadan baş verir, lakin çox vaxt luminessent vә ya mәcburi şüalanma fotonlarının buraxılması ilә başa çatır. E.m. biologiyada fotosintez proseslәrindә böyük rol oynayır.
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2007 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2009 |
| ISBN: | 978-9952-441-02-4 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2010 |
| ISBN: | 978-9952-441-05-5 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2011 |
| ISBN: | 978-9952-441-07-9 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2012 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2013 |
| ISBN: | 978-9952-441-03-1 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2014 |
| ISBN: | 978-9952-441-10-9 |
| Səhifələrin sayı: | 592 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili | 2015 |
| ISBN: | 978-9952-441-11-6 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
molekulların, atomların vә ya ionların elektron hәyәcanlanmalarının yerdәyişmәsi; bu yerdәyişmә hәm molekulların ölçülәrindәn, hәm dә onların arasındakı mәsafәdәn әhәmiyyәtli dәrәcәdә böyük (10–8–10–9 m-dәn çox) olur. E.m. adәtәn qonşu molekullar vә ya ionlar arasında dәfәlәrlә tәkrarlanan enerji köçürülmәsi ilә şәrtlәnir. Hәr növbәti köçürülmәdә enerjinin yerdәyişmә istiqamәti, bir qayda olaraq, tәsadüfi proseslәrlә (mikrozәrrәciklәrin Broun hәrәkәtinә analoji olaraq) tәyin edilir. Ona görә yaşama müddәti әrzindә elektron hәyәcanlanmalarının yerdәyişmәsi özlәrinin keçdiklәri yolun uzunluğundan kifayәt qәdәr kiçikdir. Bununla belә, kiçik konsentrasiyalı (1014 sm–3-dәn az) defektlәri olan daha tәmiz molekulyar vә ya rımkeçirici kristallarda eksitonlar başlanğıc elektron hәyәcanlanmalarına sәbәb olan şüanın dalğa uzunluğunu әhәmiyyәtli dәrәcәdә keçәn mәsafәlәrә miqrasiya edirlәr. E.m. işıq kvantlarının buraxılması vә udulması olmadan baş verir, lakin çox vaxt luminessent vә ya mәcburi şüalanma fotonlarının buraxılması ilә başa çatır. E.m. biologiyada fotosintez proseslәrindә böyük rol oynayır.
molekulların, atomların vә ya ionların elektron hәyәcanlanmalarının yerdәyişmәsi; bu yerdәyişmә hәm molekulların ölçülәrindәn, hәm dә onların arasındakı mәsafәdәn әhәmiyyәtli dәrәcәdә böyük (10–8–10–9 m-dәn çox) olur. E.m. adәtәn qonşu molekullar vә ya ionlar arasında dәfәlәrlә tәkrarlanan enerji köçürülmәsi ilә şәrtlәnir. Hәr növbәti köçürülmәdә enerjinin yerdәyişmә istiqamәti, bir qayda olaraq, tәsadüfi proseslәrlә (mikrozәrrәciklәrin Broun hәrәkәtinә analoji olaraq) tәyin edilir. Ona görә yaşama müddәti әrzindә elektron hәyәcanlanmalarının yerdәyişmәsi özlәrinin keçdiklәri yolun uzunluğundan kifayәt qәdәr kiçikdir. Bununla belә, kiçik konsentrasiyalı (1014 sm–3-dәn az) defektlәri olan daha tәmiz molekulyar vә ya rımkeçirici kristallarda eksitonlar başlanğıc elektron hәyәcanlanmalarına sәbәb olan şüanın dalğa uzunluğunu әhәmiyyәtli dәrәcәdә keçәn mәsafәlәrә miqrasiya edirlәr. E.m. işıq kvantlarının buraxılması vә udulması olmadan baş verir, lakin çox vaxt luminessent vә ya mәcburi şüalanma fotonlarının buraxılması ilә başa çatır. E.m. biologiyada fotosintez proseslәrindә böyük rol oynayır.
