гядяр эцълц ордусу олмадыьындан Азярбайъан Халг Ъцмщуриййяти (АХЪ) щюкумяти Бакыйа эяляъяк инэилис эен.-ы У.Томсонла Янзялидя данышыглара башламаг мяъбуриййятиндя галмышды. Данышыгларын сонунда инэилис эен.-ы нойабрын 17-дян Бакыда щярби вязиййят елан олунаъаьыны бяйан етмишди. Щярби вязиййят мцддятиндя У. Томсон Бакы ш.-нин щярби губернатору елан едилирди. Инэилис щярби команданлыьы Бакыда йерляшдийи вахтдан йалныз щярби щакимиййяти тямсил етмямиш, юлкянин иътимаи-сийаси вя игтисади щяйатынын бцтцн сащяляриня мцдахиля етмяйя башламышды. Хязяр донанмасынын бцтцн тиъарят эямиляри инэилис команданлыьынын сярянъамына кечмишди. Мцлки идарячилик сащяляриня дя мцдахиля едян инэилисляр пул ясэиназларынын бурахылмасыны юз нязарятиня эютцрмцш, ящалинин ярзагла тяминаты системини йенидян гурмуш, нефт щасилаты вя д.й. сащяляриндя мювъуд ямяк мцнагишялярини юзляри щялл етмяк цчцн Ямяк идаряси йаратмышдылар. Инэилис команданлыьынын ямри иля Азярб.-ын Щярби Назирлийи силащлы гцввяляри иля бирликдя Бакыдан чыхарылараг, Эянъяйя кючцрцлмцшдц. Лакин Азярб.-дакы иътимаи-сийаси реаллыгла йахындан таныш олдугдан сонра эен.-губернатор У. Томсон 1918 ил декабрын 28-дя Мцттяфиглярин команданлыьынын АХЪ щюкумятини гануни щакимиййят кими таныдыьыны бяйан еtди. 1918 илин декабрында инэилис эен.-губернаторунун ямри иля Гарабаь вя Зянэязур АХЪ щюкумятинин идарясиня верилди. 1919 илин яввялляриндян башлайараг, АХЪ щюкумяти инэилис эен.-губернаторлуьунун ляьви уьрунда мцбаризя апарырды. АХЪ-нин Парис сцлщ конфрансындакы (1919–20) нцмайяндя щейятинин башчысы Я. Топчубашова мцмкцн олан бцтцн васитялярля губернаторлуьун ляьвиня наил олмасы тапшырылмышды. 1919 ил апрелин яввялляриндя инэилис ясэярляри сыраларында интизамсызлыьын артмасы сябябиндян Мцттяфиглярин команданлыьы Азярб. ордусунун азсайлы континэентинин Бакыда йерляшдирилмясиня разылыг вермишди. Инэилисляр Бакыны тярк едяркян шящяр портунун идарячилийини, щярби щиссялярин радиостансийаларыны, ордунун щярби сурсатыны вя щярби эямиляринин бир щиссясини АХЪ щюкумятиня гайтармышдылар. Б.и.э.-г.-нун мювъудлуьу Русийанын империйапяряст гцввяляринин АХЪ яразисиня сохулмасынын гаршысыны алараг Азярб.-да демократик просеслярин инкишафында, дювлят щакимиййяти тясисатларынын мющкямляндирилмясиндя, мцвяггяти дя олса, мцщцм рол ойнамышдыр.
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2007 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2009 |
| ISBN: | 978-9952-441-02-4 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2010 |
| ISBN: | 978-9952-441-05-5 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2011 |
| ISBN: | 978-9952-441-07-9 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2012 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2013 |
| ISBN: | 978-9952-441-03-1 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2014 |
| ISBN: | 978-9952-441-10-9 |
| Səhifələrin sayı: | 592 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili | 2015 |
| ISBN: | 978-9952-441-11-6 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
гядяр эцълц ордусу олмадыьындан Азярбайъан Халг Ъцмщуриййяти (АХЪ) щюкумяти Бакыйа эяляъяк инэилис эен.-ы У.Томсонла Янзялидя данышыглара башламаг мяъбуриййятиндя галмышды. Данышыгларын сонунда инэилис эен.-ы нойабрын 17-дян Бакыда щярби вязиййят елан олунаъаьыны бяйан етмишди. Щярби вязиййят мцддятиндя У. Томсон Бакы ш.-нин щярби губернатору елан едилирди. Инэилис щярби команданлыьы Бакыда йерляшдийи вахтдан йалныз щярби щакимиййяти тямсил етмямиш, юлкянин иътимаи-сийаси вя игтисади щяйатынын бцтцн сащяляриня мцдахиля етмяйя башламышды. Хязяр донанмасынын бцтцн тиъарят эямиляри инэилис команданлыьынын сярянъамына кечмишди. Мцлки идарячилик сащяляриня дя мцдахиля едян инэилисляр пул ясэиназларынын бурахылмасыны юз нязарятиня эютцрмцш, ящалинин ярзагла тяминаты системини йенидян гурмуш, нефт щасилаты вя д.й. сащяляриндя мювъуд ямяк мцнагишялярини юзляри щялл етмяк цчцн Ямяк идаряси йаратмышдылар. Инэилис команданлыьынын ямри иля Азярб.-ын Щярби Назирлийи силащлы гцввяляри иля бирликдя Бакыдан чыхарылараг, Эянъяйя кючцрцлмцшдц. Лакин Азярб.-дакы иътимаи-сийаси реаллыгла йахындан таныш олдугдан сонра эен.-губернатор У. Томсон 1918 ил декабрын 28-дя Мцттяфиглярин команданлыьынын АХЪ щюкумятини гануни щакимиййят кими таныдыьыны бяйан еtди. 1918 илин декабрында инэилис эен.-губернаторунун ямри иля Гарабаь вя Зянэязур АХЪ щюкумятинин идарясиня верилди. 1919 илин яввялляриндян башлайараг, АХЪ щюкумяти инэилис эен.-губернаторлуьунун ляьви уьрунда мцбаризя апарырды. АХЪ-нин Парис сцлщ конфрансындакы (1919–20) нцмайяндя щейятинин башчысы Я. Топчубашова мцмкцн олан бцтцн васитялярля губернаторлуьун ляьвиня наил олмасы тапшырылмышды. 1919 ил апрелин яввялляриндя инэилис ясэярляри сыраларында интизамсызлыьын артмасы сябябиндян Мцттяфиглярин команданлыьы Азярб. ордусунун азсайлы континэентинин Бакыда йерляшдирилмясиня разылыг вермишди. Инэилисляр Бакыны тярк едяркян шящяр портунун идарячилийини, щярби щиссялярин радиостансийаларыны, ордунун щярби сурсатыны вя щярби эямиляринин бир щиссясини АХЪ щюкумятиня гайтармышдылар. Б.и.э.-г.-нун мювъудлуьу Русийанын империйапяряст гцввяляринин АХЪ яразисиня сохулмасынын гаршысыны алараг Азярб.-да демократик просеслярин инкишафында, дювлят щакимиййяти тясисатларынын мющкямляндирилмясиндя, мцвяггяти дя олса, мцщцм рол ойнамышдыр.
гядяр эцълц ордусу олмадыьындан Азярбайъан Халг Ъцмщуриййяти (АХЪ) щюкумяти Бакыйа эяляъяк инэилис эен.-ы У.Томсонла Янзялидя данышыглара башламаг мяъбуриййятиндя галмышды. Данышыгларын сонунда инэилис эен.-ы нойабрын 17-дян Бакыда щярби вязиййят елан олунаъаьыны бяйан етмишди. Щярби вязиййят мцддятиндя У. Томсон Бакы ш.-нин щярби губернатору елан едилирди. Инэилис щярби команданлыьы Бакыда йерляшдийи вахтдан йалныз щярби щакимиййяти тямсил етмямиш, юлкянин иътимаи-сийаси вя игтисади щяйатынын бцтцн сащяляриня мцдахиля етмяйя башламышды. Хязяр донанмасынын бцтцн тиъарят эямиляри инэилис команданлыьынын сярянъамына кечмишди. Мцлки идарячилик сащяляриня дя мцдахиля едян инэилисляр пул ясэиназларынын бурахылмасыны юз нязарятиня эютцрмцш, ящалинин ярзагла тяминаты системини йенидян гурмуш, нефт щасилаты вя д.й. сащяляриндя мювъуд ямяк мцнагишялярини юзляри щялл етмяк цчцн Ямяк идаряси йаратмышдылар. Инэилис команданлыьынын ямри иля Азярб.-ын Щярби Назирлийи силащлы гцввяляри иля бирликдя Бакыдан чыхарылараг, Эянъяйя кючцрцлмцшдц. Лакин Азярб.-дакы иътимаи-сийаси реаллыгла йахындан таныш олдугдан сонра эен.-губернатор У. Томсон 1918 ил декабрын 28-дя Мцттяфиглярин команданлыьынын АХЪ щюкумятини гануни щакимиййят кими таныдыьыны бяйан еtди. 1918 илин декабрында инэилис эен.-губернаторунун ямри иля Гарабаь вя Зянэязур АХЪ щюкумятинин идарясиня верилди. 1919 илин яввялляриндян башлайараг, АХЪ щюкумяти инэилис эен.-губернаторлуьунун ляьви уьрунда мцбаризя апарырды. АХЪ-нин Парис сцлщ конфрансындакы (1919–20) нцмайяндя щейятинин башчысы Я. Топчубашова мцмкцн олан бцтцн васитялярля губернаторлуьун ляьвиня наил олмасы тапшырылмышды. 1919 ил апрелин яввялляриндя инэилис ясэярляри сыраларында интизамсызлыьын артмасы сябябиндян Мцттяфиглярин команданлыьы Азярб. ордусунун азсайлы континэентинин Бакыда йерляшдирилмясиня разылыг вермишди. Инэилисляр Бакыны тярк едяркян шящяр портунун идарячилийини, щярби щиссялярин радиостансийаларыны, ордунун щярби сурсатыны вя щярби эямиляринин бир щиссясини АХЪ щюкумятиня гайтармышдылар. Б.и.э.-г.-нун мювъудлуьу Русийанын империйапяряст гцввяляринин АХЪ яразисиня сохулмасынын гаршысыны алараг Азярб.-да демократик просеслярин инкишафында, дювлят щакимиййяти тясисатларынын мющкямляндирилмясиндя, мцвяггяти дя олса, мцщцм рол ойнамышдыр.
