ƏLƏKBƏROV Əlәsgәr Hacağa oğlu (26.3.1910, Bakı – 31.1.1963, Bakı) – Azәrb. aktyoru, SSRİ xalq artisti (1961), Azәrb. Resp. xalq artisti (1940). 1924 ildәn Əbilov ad. klubda hәvәskar aktyor kimi fәaliyyәtә başlamışdır. 1927–30 illәrdә Bakı Teatr Texnikumunda oxumuş, eyni zamanda Bakı Turk İşci Teatrında cıxış etmişdir. Ə. burada Hacı Baxşәli (“Ölulәr”, C.Mәmmәdquluzadә), ikinci bәhriyyә (“Hucum”, B.Lavrenyov), ser Bortel (“Hind qızı”, Ə.Hamid), Cancur Sәmәd (“Cancur Sәmәd”, J.B.Molyerin “Yalancı xәstә” pyesinin tәbdili) vә s. rollarda çıxış etmişdir. Ə. 1930–33 illәrdә Tiflis Azәrb. Te atrı vә Gәncә Dram Teatrında calış mış dır. 1933 ildәn omrunun sonunadәk Azәrb. Dovlәt Dram Teatrında işlәmişdir. Ə. burada Makduf (“Makbet”, U.Şekspir), Salamov, Aydın (“1905-ci ildә”, “Aydın”, C.Cabbarlı), Heydәr bәy (“Hacı Qara”, M.F.Axund zadә), Nәbi (“Qacaq Nәbi”, S.Rustәm) kimi muxtәlif xarakterli, rәnga rәng obrazlar yaratmışdır. Ə. Azәrb. aktyorluq sәnәtinin realist vә romantik  әnәnәlәrini davam  vә inkişaf etdirmişdir. Fikir aydınlığı, qüvvәtli mәntiq, dәrin mәna, sadәlik vә emosionallıq Ə.-un canlandırdığı surәtlәrin әsas mәziyyәtlәri idi. Sәnәtkar zәngin mәnәviyyatlı, faciәvi tәbiәtә malik obrazlar qalereyası yaratmışdır: Vaqif, Fәrhad (“Vaqif”, “Fәrhad vә Şirin”, S.Vurğun), Cavanşir, Fәrhad Kamalov (“Cavanşir”, “Alov”, M.Hüseyn), Elxan vә Aqşin (“Od gәlini”, C.Cabbarlı), Otello (“Otello”, U.Şekspir) vә b. Ə.Vaqif, Otello rollarının әn yaxşı ifaçılarından olmuşdur. O, Xanlar (“Xanlar”, S.Vurğun), Yusif, Akif (“Mәhәbbәt”, “Hәyat”, M.İbrahimov), Minnәtov (“Vәfa”, R.Rza), Alxan (“Bahar suları”, İ.Əfәndiyev), Proxor (“Vassa Jeleznova”, M.Qorki) kimi müxtәlif sәciyyәli rollarda uğurla çıxış etmişdir. Gur vә yumşaq sәsә malik olan Ə.un yaradıcılığı Azәrb. teatrının inkişafında mühüm yer tutur. Ə. Azәrb. kinosunun görkәmli aktyorlarından idi. Onun “Vulkan üzәrindә ev” (1929), “Lәtif” (1930) “Almaz” (1936), “Kәndlilәr” (1940), “Fәtәli xan” (1947), “Qara daşlar” (1958), “Uzaq sahillәrdә” (1958), “Mәhәbbәt dastanı” (1961), “Böyük dayaq” (1962) vә s. filmlәrdә yaratdığı obrazlar Azәrb. kinosu tarixindә xüsusi әhәmiyyәt daşıyır. Ə. bәdii qiraәt ustası kimi dә mәhşur idi. SSRİ Ali Sovetinin (6-cı çağırış) deputatı olmuşdur. Lenin ordeni, 2 Qırmızı Əmәk Bayrağı ordeni ilә tәltif edilmişdir. Bakı küçәlәrinin birinә Ə.-un  adı  verilmiş,  yaşadığı  evә xatirә lövhәsi vurulmuşdur.

Əd.: Allahverdiyev M. Əlәsgәr Əlәkbәrovun hәyat vә yaradıcılığı. B., 1972; Cәfәrov C. Azәrbaycan teatrı. B., 1974.

Я.Ялякбяров Ферреро ролунда
(“Узаг сащиллярдя”, 1958).

Ялякбяров Я. Фятяли хан ролунда (“Фятяли хан”, 1947).