Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VIII CİLD (ENOLLAR - FEDDİN Konstantin Aleksandroviç)
    ƏMALİ

    ƏMALİ ( – әr. imla sözünün cәmi) – Alimlәrin hәdislәri vә ya başqa mәlumatları öz tәlәbәlәrinә yazdırması ilә meydana gәlәn әsәr növü. Əsasәn müsәlman ölkәlәrindә yayılmışdı.  Hәdisçilәr, tәfsirçilәr, әrәb dili vә әdәbiyyatı alimlәri vә b. rәvayәti ilә mәşğul olduqları biliklәri çox halda әzbәrdәn, bәzәn dә sәnәdlәri ilә birlikdә yazdırmışlar. Hәdis kitabları hәdislәri ilk dәfә söylәyәnlәrin adlarına, qәbul olunmuş qaydalara vә camelәrdә söylәnmәsinә görә tәrtib edildiyi halda, Ə.-lәrdә belә bir ardıcıllıq gözlәnilmәmiş, alimin hәdisi söylәdiyi ardıcıllıqla yazıya alınmışdır. Ə.-lәrin yazıldığı hәr bir dәrsә “mәclis” deyildiyi üçün bәzi Ə.-lәr “mәcalis” vә ya “mücalisә”, yaxud “nәvadir” adlandırılmışdır. Orta әsrlәrdә dövlәt başçılarının imla mәclislәrinә maraq göstәrmәsi vә bәzәn özlәrinin dә hәdis söylәmәsi Ə.-lәrin әhәmiyyәtini xeyli artırmışdır. Sәlcuq dövlәtinin vәziri Nizam әl-Mülkün (Nizamülmülk) iki Ə.-si, müxtәlif şәhәrlәrdә tәşkil etdiyi imla mәclislәri mәlumdur. İlk Ə.-nin müәllifi mәlum olmasa da, bilinәn әn qәdim Ə.-lәr Leys ibn Sәdә (“Mәclis min fәvaid”), İmam Əbu Yusifә (“әl-Əmali”), Mәhәmmәd ibn Hәsәn әş-Şeybaniyә (“Cüz minәl-әmali”) mәxsusdur. 8 әsrdәn 10 әsrә qәdәr müxtәlif elmlәrә dair Ə.-lәr tәrtib olunmuşdur. Ə.lәr hәdislәrdәn sonra әn çox әrәb dili vә әdәbiyyatı, elәcә dә lüğәt sahәsindә hazırlanmışdır. Bunlardan Salәb, Əbu Əli әlQali, Əbu Abdullah Mәhәmmәd ibn Abbas әl-Yezidi vә İbnüş-Şәcәrinin Ə.-lәri әn mәşhurlarıdır. Fiqh vә kәlam sahәsindә dә bir çox Ə. qәlәmә alınmışdır.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ENOLLAR – FEDDİN Konstantin Aleksandroviç
    ƏMALİ

    ƏMALİ ( – әr. imla sözünün cәmi) – Alimlәrin hәdislәri vә ya başqa mәlumatları öz tәlәbәlәrinә yazdırması ilә meydana gәlәn әsәr növü. Əsasәn müsәlman ölkәlәrindә yayılmışdı.  Hәdisçilәr, tәfsirçilәr, әrәb dili vә әdәbiyyatı alimlәri vә b. rәvayәti ilә mәşğul olduqları biliklәri çox halda әzbәrdәn, bәzәn dә sәnәdlәri ilә birlikdә yazdırmışlar. Hәdis kitabları hәdislәri ilk dәfә söylәyәnlәrin adlarına, qәbul olunmuş qaydalara vә camelәrdә söylәnmәsinә görә tәrtib edildiyi halda, Ə.-lәrdә belә bir ardıcıllıq gözlәnilmәmiş, alimin hәdisi söylәdiyi ardıcıllıqla yazıya alınmışdır. Ə.-lәrin yazıldığı hәr bir dәrsә “mәclis” deyildiyi üçün bәzi Ə.-lәr “mәcalis” vә ya “mücalisә”, yaxud “nәvadir” adlandırılmışdır. Orta әsrlәrdә dövlәt başçılarının imla mәclislәrinә maraq göstәrmәsi vә bәzәn özlәrinin dә hәdis söylәmәsi Ə.-lәrin әhәmiyyәtini xeyli artırmışdır. Sәlcuq dövlәtinin vәziri Nizam әl-Mülkün (Nizamülmülk) iki Ə.-si, müxtәlif şәhәrlәrdә tәşkil etdiyi imla mәclislәri mәlumdur. İlk Ə.-nin müәllifi mәlum olmasa da, bilinәn әn qәdim Ə.-lәr Leys ibn Sәdә (“Mәclis min fәvaid”), İmam Əbu Yusifә (“әl-Əmali”), Mәhәmmәd ibn Hәsәn әş-Şeybaniyә (“Cüz minәl-әmali”) mәxsusdur. 8 әsrdәn 10 әsrә qәdәr müxtәlif elmlәrә dair Ə.-lәr tәrtib olunmuşdur. Ə.lәr hәdislәrdәn sonra әn çox әrәb dili vә әdәbiyyatı, elәcә dә lüğәt sahәsindә hazırlanmışdır. Bunlardan Salәb, Əbu Əli әlQali, Əbu Abdullah Mәhәmmәd ibn Abbas әl-Yezidi vә İbnüş-Şәcәrinin Ə.-lәri әn mәşhurlarıdır. Fiqh vә kәlam sahәsindә dә bir çox Ə. qәlәmә alınmışdır.

    ƏMALİ

    ƏMALİ ( – әr. imla sözünün cәmi) – Alimlәrin hәdislәri vә ya başqa mәlumatları öz tәlәbәlәrinә yazdırması ilә meydana gәlәn әsәr növü. Əsasәn müsәlman ölkәlәrindә yayılmışdı.  Hәdisçilәr, tәfsirçilәr, әrәb dili vә әdәbiyyatı alimlәri vә b. rәvayәti ilә mәşğul olduqları biliklәri çox halda әzbәrdәn, bәzәn dә sәnәdlәri ilә birlikdә yazdırmışlar. Hәdis kitabları hәdislәri ilk dәfә söylәyәnlәrin adlarına, qәbul olunmuş qaydalara vә camelәrdә söylәnmәsinә görә tәrtib edildiyi halda, Ə.-lәrdә belә bir ardıcıllıq gözlәnilmәmiş, alimin hәdisi söylәdiyi ardıcıllıqla yazıya alınmışdır. Ə.-lәrin yazıldığı hәr bir dәrsә “mәclis” deyildiyi üçün bәzi Ə.-lәr “mәcalis” vә ya “mücalisә”, yaxud “nәvadir” adlandırılmışdır. Orta әsrlәrdә dövlәt başçılarının imla mәclislәrinә maraq göstәrmәsi vә bәzәn özlәrinin dә hәdis söylәmәsi Ə.-lәrin әhәmiyyәtini xeyli artırmışdır. Sәlcuq dövlәtinin vәziri Nizam әl-Mülkün (Nizamülmülk) iki Ə.-si, müxtәlif şәhәrlәrdә tәşkil etdiyi imla mәclislәri mәlumdur. İlk Ə.-nin müәllifi mәlum olmasa da, bilinәn әn qәdim Ə.-lәr Leys ibn Sәdә (“Mәclis min fәvaid”), İmam Əbu Yusifә (“әl-Əmali”), Mәhәmmәd ibn Hәsәn әş-Şeybaniyә (“Cüz minәl-әmali”) mәxsusdur. 8 әsrdәn 10 әsrә qәdәr müxtәlif elmlәrә dair Ə.-lәr tәrtib olunmuşdur. Ə.lәr hәdislәrdәn sonra әn çox әrәb dili vә әdәbiyyatı, elәcә dә lüğәt sahәsindә hazırlanmışdır. Bunlardan Salәb, Əbu Əli әlQali, Əbu Abdullah Mәhәmmәd ibn Abbas әl-Yezidi vә İbnüş-Şәcәrinin Ə.-lәri әn mәşhurlarıdır. Fiqh vә kәlam sahәsindә dә bir çox Ə. qәlәmә alınmışdır.