ƏMALİQLƏR – qәdim samidilli xalq. Ə. haqqında mәlumata Tövratda vә e.ә. 15–12 әsrlәrә aid Misir abidәlәrindә rast gәlinir. Tövrata görә, dünyanın әn qәdim xalqı olan (Saylar 24:20) Ə. Edom әrazisindә (Sina y-a-nın şm.-ında, Ölü dәnizlә Əqәbә körfәzi arasında) yaşamış, yarımköçәri hәyat sürmüşlәr. Ə.-in әcdadı İshaq peyğәmbәrin nәvәsi Elifazın oğlu Əmaleqdir (1-ci Salnamәlәr 1:36). Tövratda Ə. ilә bağlı ilk qeyd İbrahim peyğәmbәrin dövrünә (tәxm. e.ә. 2-ci minilliyin ilk rübü) tәsadüf edir. İsrail xalqı ilә Ə. arasında әzәli düşmәnçilik münasibәtlәri israillilәrin Musa peyğәmbәrin başçılığı ilә Misiri tәrk edib Refidimә (Sina d.-ndan q.dә) çatdıqda, Ə.-in hücumuna mәruz qalmaları ilә başlamışdır (Çıxış 17:8–16). İsraillilәrlә toqquşmalar zamanı Ə. qadınlara vә uşaqlara toxunmasa da (1-ci Şamuel 30:2), uzun sürәn münaqişәlәrdәn sonra e.ә. 11 әsrin son rübündә ilk İsrail hökmdarı Talut Ə.-i “südәmәr körpәlәrәdәk” qılıncdan keçirmişdi (1-ci Şamuel 15:3). Sonralar Ə. Davud tәrәfindәn mәğlub edilmişdi. Sonuncu qruplarını isә Xizqiyanın hakimiyyәti dövründә İsrail xalqından olan şimeonlular qırmışlar (1-ci Salnamәlәr 4:43).
Müsәlman mәnbәlәrinә görә, әrәblәrin әcdadı sayılan Ə. әvvәllәr Babil әtrafında yaşamış, Babil qüllәsi dağıldıqdan sonra Hicaza köç etmiş, oradan isә Nәcd, İraq, Suriya, Fәlәstin, Misir vә s. әrazilәrә yayılmışlar. İnsanların dili müxtәliflәşdikdәn sonra Ə. әrәb dilindә danışmağa başlamışdılar (bax Babil qüllәsi). Tәqr. e.ә. 9 әsrә aid Aşşur mixi yazılarında ilk dәfә adıçәkilәn aribuların (әrәblәrin), Tövratda Ə. kimi dәvә üzәrindә tәsvir olunması әrәblәrlә Ə. arasında bağlılıq ehtimalına әsas verir.