ƏMƏK DƏYƏR NƏZƏRİYYƏSİ (ing. labour theory of cost) – nemәtin dәyәrini vә substansiyasını onun istehsalına sәrf olunmuş әmәklә müәyyәn edәn nәzәriyyә. Klassik iqtisadçılar (әsasәn, A.Smit vә D.Rikardo) vә K.Marks tәrәfindәn işlәnibhazırlanmışdır.

Ə.d.n. natamam şәkildә kapitalizmin manufaktura mәrhәlәsindә (ilk dәfә 17 әsrin 2-ci yarısında İngiltәrәdә), әmtәә dәyәrinin mәnbәyi baxımından әmәk fәaliyyәtinin (merkantilistlәr – ixracat vә dövriyyә sferasında; U.Petti – nәcib metallar istehsalında; fiziokratlar – k.t.-da) bu vә ya digәr formasını nәzәrdә tutan burjuaziya siyasi iqtisadiyyatının әsasında yaranmışdır. A.Smitә görә, istәnilәn materialın istehsalı zamanı (xüsusilә k.t.-nda, daha sonra sәnaye vә ticarәtdә) dәyәr yaranır. D.Rikardo hәr hansı material istehsalı sahәsindә yaradılmış  әmtәәnin dәyәrini onun istehsalına sәrf olunmuş әmәyin hәcmi ilә müәyyәn edirdi, bununla yanaşı, o, mücәrrәd (abstrakt) vә konkret әmәk arasında fәrq qoymurdu. İqtisadi düşüncә tarixindә әmәyin ikili xarakteri fikrini ilk dәfә K.Marks irәli sürmüş vә nәticәdә әmәyin dәyәr nәzәriyyәsini işlәyib-hazırlamışdır. Onun fikrinә görә, dәyәr üç tәrkib hissәdәn – daimi kapital, dәyişәn kapital vә әlavә dәyәrdәn ibarәtdir.