ƏMİR NİZAM GƏRUSİ, Hәsәnәli Xan Gәrusi (1821, İran, keçmiş Gәrus vil., Bicar – 6.1.1900, Kirman) – İran siyasi vә hәrbi xadimi, diplomat. Qacarlar sülalәsindәn idi. 1837 ildә polkovnik rütbәsi alaraq, Gәrus qoşun hissәlәrinin komandiri tәyin olunmuşdur. 1839– 41 illәrdә Ərkdә (Tәbriz), 1841– 43 illәrdә Osmanlı imperiyası ilә Kirmanşah sәrhәdindә xidmәt etmişdir. 1849 ildә Xorasanda Hәsәn xan Saların qiyamını, 1850 ildә Zәncanda Babi üsyanını yatırmış, bu uğuruna görә gen.-adyutant rütbәsini almışdır. 1859 ildә İranın Fransada sәlahiyyәtli naziri, bir il sonra fövqәladә vә sәlahiyyәtli sәfiri tәyin olunmuşdur. Sәfir olduğu müddәtdә İtaliya, Almaniya, Fransa, Belçika, Danimarka vә Rusiyanın müxtәlif medalları ilә mükafatlandırılmışdır. 1866 ildә İrana qayıtmış, 1867 ildә yeni tәsis olunmuş Darüşşuranın üzvü seçilmiş, 1872–73 illәrdә İranın Osmanlı imperiyasında sәfiri olmuşdur. 1873 ildә ictimai işlәr naziri tәyin edilmiş Ə.N.G. 1881 ildә Cәnubi Azәrb.-da Hәmzә Ağa Mәnqurun üsyanını yatırmışdır. 1883 ildә vәliәhd Müzәffәrәddin Mirzәnin müavini tәyin olunmuş vә әmir nizam titulu almışdır. Hәmin dövrdә Rüşdiyyә mәdrәsәsinin (Tәbriz) tәsis olunmasında Hәsәn Rüşdiyyәyә yardım etmişdir. 1892 ildә Tәbriz üsyanında vәliәhdin üsyançılara atәş açmaq әmrinin icrasından imtina etdiyinә görә vәzifәsindәn azad olunmuşdur. 1897 ildә vәliәhd Mәhәmmәdәli Mirzәnin müavini qismindә yenidәn Azәrb.-a getmişdir. 1899 ildә istefa verdikdәn sonra Kirman vә Bәlucistanın valisi tәyin edilmişdir. Hәmçinin xәttat vә әdib olan Ə.N.G. “Münşәat” vә “Pәndnamey-e Yәhyәviyyә” (oğlu Yәhyaya nәsihәtlәr toplusu) әsәrlәrinin müәllifidir. Tәbrizdәki evi hazırda “Qacar muzeyi” kimi fәaliyyәt göstәrir.
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2007 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2009 |
| ISBN: | 978-9952-441-02-4 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2010 |
| ISBN: | 978-9952-441-05-5 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2011 |
| ISBN: | 978-9952-441-07-9 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2012 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2013 |
| ISBN: | 978-9952-441-03-1 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2014 |
| ISBN: | 978-9952-441-10-9 |
| Səhifələrin sayı: | 592 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili | 2015 |
| ISBN: | 978-9952-441-11-6 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
ƏMİR NİZAM GƏRUSİ, Hәsәnәli Xan Gәrusi (1821, İran, keçmiş Gәrus vil., Bicar – 6.1.1900, Kirman) – İran siyasi vә hәrbi xadimi, diplomat. Qacarlar sülalәsindәn idi. 1837 ildә polkovnik rütbәsi alaraq, Gәrus qoşun hissәlәrinin komandiri tәyin olunmuşdur. 1839– 41 illәrdә Ərkdә (Tәbriz), 1841– 43 illәrdә Osmanlı imperiyası ilә Kirmanşah sәrhәdindә xidmәt etmişdir. 1849 ildә Xorasanda Hәsәn xan Saların qiyamını, 1850 ildә Zәncanda Babi üsyanını yatırmış, bu uğuruna görә gen.-adyutant rütbәsini almışdır. 1859 ildә İranın Fransada sәlahiyyәtli naziri, bir il sonra fövqәladә vә sәlahiyyәtli sәfiri tәyin olunmuşdur. Sәfir olduğu müddәtdә İtaliya, Almaniya, Fransa, Belçika, Danimarka vә Rusiyanın müxtәlif medalları ilә mükafatlandırılmışdır. 1866 ildә İrana qayıtmış, 1867 ildә yeni tәsis olunmuş Darüşşuranın üzvü seçilmiş, 1872–73 illәrdә İranın Osmanlı imperiyasında sәfiri olmuşdur. 1873 ildә ictimai işlәr naziri tәyin edilmiş Ə.N.G. 1881 ildә Cәnubi Azәrb.-da Hәmzә Ağa Mәnqurun üsyanını yatırmışdır. 1883 ildә vәliәhd Müzәffәrәddin Mirzәnin müavini tәyin olunmuş vә әmir nizam titulu almışdır. Hәmin dövrdә Rüşdiyyә mәdrәsәsinin (Tәbriz) tәsis olunmasında Hәsәn Rüşdiyyәyә yardım etmişdir. 1892 ildә Tәbriz üsyanında vәliәhdin üsyançılara atәş açmaq әmrinin icrasından imtina etdiyinә görә vәzifәsindәn azad olunmuşdur. 1897 ildә vәliәhd Mәhәmmәdәli Mirzәnin müavini qismindә yenidәn Azәrb.-a getmişdir. 1899 ildә istefa verdikdәn sonra Kirman vә Bәlucistanın valisi tәyin edilmişdir. Hәmçinin xәttat vә әdib olan Ə.N.G. “Münşәat” vә “Pәndnamey-e Yәhyәviyyә” (oğlu Yәhyaya nәsihәtlәr toplusu) әsәrlәrinin müәllifidir. Tәbrizdәki evi hazırda “Qacar muzeyi” kimi fәaliyyәt göstәrir.
ƏMİR NİZAM GƏRUSİ, Hәsәnәli Xan Gәrusi (1821, İran, keçmiş Gәrus vil., Bicar – 6.1.1900, Kirman) – İran siyasi vә hәrbi xadimi, diplomat. Qacarlar sülalәsindәn idi. 1837 ildә polkovnik rütbәsi alaraq, Gәrus qoşun hissәlәrinin komandiri tәyin olunmuşdur. 1839– 41 illәrdә Ərkdә (Tәbriz), 1841– 43 illәrdә Osmanlı imperiyası ilә Kirmanşah sәrhәdindә xidmәt etmişdir. 1849 ildә Xorasanda Hәsәn xan Saların qiyamını, 1850 ildә Zәncanda Babi üsyanını yatırmış, bu uğuruna görә gen.-adyutant rütbәsini almışdır. 1859 ildә İranın Fransada sәlahiyyәtli naziri, bir il sonra fövqәladә vә sәlahiyyәtli sәfiri tәyin olunmuşdur. Sәfir olduğu müddәtdә İtaliya, Almaniya, Fransa, Belçika, Danimarka vә Rusiyanın müxtәlif medalları ilә mükafatlandırılmışdır. 1866 ildә İrana qayıtmış, 1867 ildә yeni tәsis olunmuş Darüşşuranın üzvü seçilmiş, 1872–73 illәrdә İranın Osmanlı imperiyasında sәfiri olmuşdur. 1873 ildә ictimai işlәr naziri tәyin edilmiş Ə.N.G. 1881 ildә Cәnubi Azәrb.-da Hәmzә Ağa Mәnqurun üsyanını yatırmışdır. 1883 ildә vәliәhd Müzәffәrәddin Mirzәnin müavini tәyin olunmuş vә әmir nizam titulu almışdır. Hәmin dövrdә Rüşdiyyә mәdrәsәsinin (Tәbriz) tәsis olunmasında Hәsәn Rüşdiyyәyә yardım etmişdir. 1892 ildә Tәbriz üsyanında vәliәhdin üsyançılara atәş açmaq әmrinin icrasından imtina etdiyinә görә vәzifәsindәn azad olunmuşdur. 1897 ildә vәliәhd Mәhәmmәdәli Mirzәnin müavini qismindә yenidәn Azәrb.-a getmişdir. 1899 ildә istefa verdikdәn sonra Kirman vә Bәlucistanın valisi tәyin edilmişdir. Hәmçinin xәttat vә әdib olan Ə.N.G. “Münşәat” vә “Pәndnamey-e Yәhyәviyyә” (oğlu Yәhyaya nәsihәtlәr toplusu) әsәrlәrinin müәllifidir. Tәbrizdәki evi hazırda “Qacar muzeyi” kimi fәaliyyәt göstәrir.
