ƏMTƏƏLƏRƏ GÖMRÜK RÜSUMU – dövlәt sәrhәdini keçәn әmtәәlәr, qiymәtli әşyalar vә әmlakdan ödәnilmәli olan müvafiq pul vәsaitinin dövlәt tәrәfindәn toplanması. Rüsumun miqdarı müәyyәn tariflәrә uyğun әmtәәdәn asılı olaraq tәyin edilir.
Yığılma üsullarına görә gömrük rüsumunun növlәri fәrqlәndirilir: 1) advalor rüsum (әmtәә qiymәtindәn faiz); 2) müәyyәn әmtәә vahidinә tәsbit edilmiş tarif.
Gömrük rüsumu idxal edilәn әmtәәlәrin qiymәtinin qalxmasına sәbәb olur vә bunun hesabına lazımi hallarda dövlәt daxili bazarın müdafiәsini tәmin edir, idxalın hәcmini vә strukturunu tәnzimlәyir. Gömrük rüsumu dövlәtin büdcәsinә daxil olan pul vәsaitlәrinin sabit mәnbәyidir. Muxtar gömrük rüsumu – mövcud olan beynәlxalq müqavilә vә sazişlәrdәn asılı olmayaraq dövlәt tәrәfindәn öz tәşәbbüsü ilә tәyin edilәn rüsumdur. Preferensial gömrük rüsumu – idxal edilәn malların bütün vә ya bәzi növlәrini gәtirәn ölkә vә ya ölkәlәrә xüsusi münasib rejiminin tәmin edilmәsi üçün vacib olan, dövlәt tәrәfindәn tәyin edilәn gömrük rüsumdur. Diferensial gömrük rüsumu – eyni mallara bir neçә müxtәlif tariflәri daxil edәn gömrük rüsumudur, onun tәtbiqi iqtisadiyyatın dövlәt tәnzimlәnmәsinin vasitәsi kimi işlәdilir. Konvension gömrük rüsumu – tariflәri standart gömrük rüsumunun tariflәrindәn aşağı olan, ölkәlәrarası xüsusi sazişlә tәyin edilәn gömrük rüsumunu nәzәrdә tutur.