ƏRZAQ MƏHSULLARININ SOYUDULMASI – tәrkibindәki mikroorqanizmlәrin vә fermentlәrin hәyat fәaliyyәtini lәngitmәklә (vә ya qismәn dayandırmaqla) xarab olmasının vә keyfiyyәtini itirmәsinin qarşısını almaq mәqsәdilә әrzaq mәhsullarının temp-runun süni surәtdә aşağı salınması. Müstәqil proses, yaxud әrzaq mәh) sullarının dondurulmasından әvvәlki hazırlıq prosesi kimi tәtbiq edilir. Əsasәn, meyvә, tәrәvәz, balıq vә әt soyudulur. Ə.m.s. temp-ru suyun donma temp-runa bәrabәr vә ya ondan aşağı olmamalıdır; әks halda mәhsulun tәrkibindәki su kristallaşdığından normal struktur pozular. Adәtәn soyudulan әrzağın temp-ru 0°C-dәn +4°C-yәdәk olur. Sәnaye üsulu ilә Ə.m.s., bir qayda olaraq kamera vә ya xüsusi qurğularda yerinә yetirilir; bu zaman temp-run aşağı salınması ilә yanaşı, havanın lazımi rütubәti dә tәmin edilir. Balığın soyudulmasının әn sadә üsulu hidrosoyutmadır (balıq soyuq içmәli vә ya dәniz suyuna, xörәk duzu mәhluluna salınır). Balıq vә bәzi bitki mәhsulları (mәs., qarğıdalı, yaşıl soğan, yemiş) bәzәn buzda soyudulur. Vakuumda soyutma da mövcuddur; mәs., yarpaqlı tәrәvәzlәr yaxşı isladılır, qablaşdırılır vә vakuum kamerasına yerlәşdirilir. Soyudulan әrzaq öz xüsusiyyәtlәrini (әtir, tam, rәng vә s.) saxlayır. Amma bir çox soyudulmuş әrzaq mәhsulları uzun müddәt saxlanıla bilmәz. Vaqon-buzxanalarda daşınan balıq mәhsulları 2–10 sutka, әt 8–12 sutka saxlanılır. Temp-ru aşağı salınmış müxtәlif meyvә vә tәrәvәzin saxlanma müddәti dә fәrqlidir: soyudulmuş göyәrti vә yay gilәmeyvәlәri 2–10 sutka, yay almaları, armudları, sitrus meyvәlәri, kәlәm 1–6 ay, kartof, kökümeyvәlilәr, qış almaları 1 ilәdәk qala bilәr.
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2007 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2009 |
| ISBN: | 978-9952-441-02-4 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2010 |
| ISBN: | 978-9952-441-05-5 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2011 |
| ISBN: | 978-9952-441-07-9 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2012 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2013 |
| ISBN: | 978-9952-441-03-1 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2014 |
| ISBN: | 978-9952-441-10-9 |
| Səhifələrin sayı: | 592 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili | 2015 |
| ISBN: | 978-9952-441-11-6 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
ƏRZAQ MƏHSULLARININ SOYUDULMASI – tәrkibindәki mikroorqanizmlәrin vә fermentlәrin hәyat fәaliyyәtini lәngitmәklә (vә ya qismәn dayandırmaqla) xarab olmasının vә keyfiyyәtini itirmәsinin qarşısını almaq mәqsәdilә әrzaq mәhsullarının temp-runun süni surәtdә aşağı salınması. Müstәqil proses, yaxud әrzaq mәh) sullarının dondurulmasından әvvәlki hazırlıq prosesi kimi tәtbiq edilir. Əsasәn, meyvә, tәrәvәz, balıq vә әt soyudulur. Ə.m.s. temp-ru suyun donma temp-runa bәrabәr vә ya ondan aşağı olmamalıdır; әks halda mәhsulun tәrkibindәki su kristallaşdığından normal struktur pozular. Adәtәn soyudulan әrzağın temp-ru 0°C-dәn +4°C-yәdәk olur. Sәnaye üsulu ilә Ə.m.s., bir qayda olaraq kamera vә ya xüsusi qurğularda yerinә yetirilir; bu zaman temp-run aşağı salınması ilә yanaşı, havanın lazımi rütubәti dә tәmin edilir. Balığın soyudulmasının әn sadә üsulu hidrosoyutmadır (balıq soyuq içmәli vә ya dәniz suyuna, xörәk duzu mәhluluna salınır). Balıq vә bәzi bitki mәhsulları (mәs., qarğıdalı, yaşıl soğan, yemiş) bәzәn buzda soyudulur. Vakuumda soyutma da mövcuddur; mәs., yarpaqlı tәrәvәzlәr yaxşı isladılır, qablaşdırılır vә vakuum kamerasına yerlәşdirilir. Soyudulan әrzaq öz xüsusiyyәtlәrini (әtir, tam, rәng vә s.) saxlayır. Amma bir çox soyudulmuş әrzaq mәhsulları uzun müddәt saxlanıla bilmәz. Vaqon-buzxanalarda daşınan balıq mәhsulları 2–10 sutka, әt 8–12 sutka saxlanılır. Temp-ru aşağı salınmış müxtәlif meyvә vә tәrәvәzin saxlanma müddәti dә fәrqlidir: soyudulmuş göyәrti vә yay gilәmeyvәlәri 2–10 sutka, yay almaları, armudları, sitrus meyvәlәri, kәlәm 1–6 ay, kartof, kökümeyvәlilәr, qış almaları 1 ilәdәk qala bilәr.
ƏRZAQ MƏHSULLARININ SOYUDULMASI – tәrkibindәki mikroorqanizmlәrin vә fermentlәrin hәyat fәaliyyәtini lәngitmәklә (vә ya qismәn dayandırmaqla) xarab olmasının vә keyfiyyәtini itirmәsinin qarşısını almaq mәqsәdilә әrzaq mәhsullarının temp-runun süni surәtdә aşağı salınması. Müstәqil proses, yaxud әrzaq mәh) sullarının dondurulmasından әvvәlki hazırlıq prosesi kimi tәtbiq edilir. Əsasәn, meyvә, tәrәvәz, balıq vә әt soyudulur. Ə.m.s. temp-ru suyun donma temp-runa bәrabәr vә ya ondan aşağı olmamalıdır; әks halda mәhsulun tәrkibindәki su kristallaşdığından normal struktur pozular. Adәtәn soyudulan әrzağın temp-ru 0°C-dәn +4°C-yәdәk olur. Sәnaye üsulu ilә Ə.m.s., bir qayda olaraq kamera vә ya xüsusi qurğularda yerinә yetirilir; bu zaman temp-run aşağı salınması ilә yanaşı, havanın lazımi rütubәti dә tәmin edilir. Balığın soyudulmasının әn sadә üsulu hidrosoyutmadır (balıq soyuq içmәli vә ya dәniz suyuna, xörәk duzu mәhluluna salınır). Balıq vә bәzi bitki mәhsulları (mәs., qarğıdalı, yaşıl soğan, yemiş) bәzәn buzda soyudulur. Vakuumda soyutma da mövcuddur; mәs., yarpaqlı tәrәvәzlәr yaxşı isladılır, qablaşdırılır vә vakuum kamerasına yerlәşdirilir. Soyudulan әrzaq öz xüsusiyyәtlәrini (әtir, tam, rәng vә s.) saxlayır. Amma bir çox soyudulmuş әrzaq mәhsulları uzun müddәt saxlanıla bilmәz. Vaqon-buzxanalarda daşınan balıq mәhsulları 2–10 sutka, әt 8–12 sutka saxlanılır. Temp-ru aşağı salınmış müxtәlif meyvә vә tәrәvәzin saxlanma müddәti dә fәrqlidir: soyudulmuş göyәrti vә yay gilәmeyvәlәri 2–10 sutka, yay almaları, armudları, sitrus meyvәlәri, kәlәm 1–6 ay, kartof, kökümeyvәlilәr, qış almaları 1 ilәdәk qala bilәr.
