ƏVƏLİK (Rumex) – qırxbuğum fәsilәsindәn çoxillik, yaxud birillik bitki cinsi. Ot, yaxud yarımkollardır. Gövdәsi düz, budaqlı, әsasәn, kәlә-kötürdür. Yarpaqları növbәli düzülmüş, saplaqlıdır. Çiçәklәri ikicinsli, bәzәn bircinsli olub, süpürgәvarı çiçәk qrupunda toplanmışdır. Meyvәsi üçtilli toxumcadır. Əsasәn, Şimal yarımkürәsinin mülayim qurşağında 150, Azәrb.-da 17 növü yayılmışdır. Becәrilәn bitkilәrin alağıdır. Yol kәnarında, çәpәr dibi, çay sahili, subasar çәmәn, bağ vә tarlalarda bitir. Qaramal pis yeyir, yaxud heç yemir. Əkinlәrdә mәdәni bitkilәrә, çәmәnlәrdә isә qiymәtli taxıl otlarına çox ziyan verir.

Adi vә ya turş Ə. (R. acetosa) tәrәvәz bitkisi kimi әkilir. Yay әrzindә bir neçә dәfә sәpilir. 18–25 sutkadan sonra yarpaqları yığılır (әgәr toxumu lazım deyilsә, çiçәkli gövdәlәri biçilir). Yarpaqlarında oksalat turşusu, dәmir vә tannidlәr var. Ə.dәn Azәrb. mәtbәxindә geniş istifadә olunur. Tәr halda Ə.-in (Rumex) yarpaqlarını hörüb dәstә halında qurudurlar. Quru Ə. bişirilmәzdәn әvvәl isladılır, acılığı çıxarılır, yağ-soğanda qovrulub sarımsaqlı qatıqla yeyilir. Ondan Ə.-li aş (çilov), daşma, dovğa, umac hazırlanır. Xalq tәbаbәtindә istifadә olunur.

Ади явялик (Rumex acetosa).