Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
VIII CİLD (ENOLLAR - FEDDİN Konstantin Aleksandroviç)
    ƏZİLMƏ

    ƏZİLMƏ (m a t e r i a l l a r m ü q a v i m ә t i n d ә) – adәtәn materialda qalıq deformasiyasının әmәlә gәlmәsinә sәbәb olan yerli sıxılma. Ə. müxtәlif növ birlәşmәlәrdә, maşın, mexanizm vә inşaat konstruksiyaları elementlәrinin söykәnәn yerlәrindә vә sıxılmış elementlәrin toxunan hissәlәrindә әmәlә gәlir. Ə.-nin gözlәnildiyi hissәlәrdә yaranacaq gәrginliyin qiymәti h e s a b l a m a g ә r g i n l i y i ilә mәhdudlaşdırılır. Hesablama gәrginliyi toxunan sәthlәrin xarakteri, istifadә olunan materialın xassәlәri vә quruluşunun tәsir qüvvәlәrinә görә istiqamәtlәnmәsi (mәs., ağac materialında qüvvәnin ağac liflәrinin uzununa, yaxud eninә yönәlmәsi) ilә müәyyәn edilir. Ə. gәrginliklәrini, daha doğrusu, qalıq deformasiyalarını azaltmaq üçün sıxıcı qüvvәlәrin böyük sahәlәrә ötürülmәsini tәmin edәn müxtәlif konstruktiv tәdbirlәr görürlәr; mәs., qüvvәlәrin düşdüyü sahәyә konstruksiya materialına nisbәtәn daha möhkәm olan materialdan şayba, altlıq, yastıq, yaxud araqatı, içlik vә s. qoyurlar.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ENOLLAR – FEDDİN Konstantin Aleksandroviç
    ƏZİLMƏ

    ƏZİLMƏ (m a t e r i a l l a r m ü q a v i m ә t i n d ә) – adәtәn materialda qalıq deformasiyasının әmәlә gәlmәsinә sәbәb olan yerli sıxılma. Ə. müxtәlif növ birlәşmәlәrdә, maşın, mexanizm vә inşaat konstruksiyaları elementlәrinin söykәnәn yerlәrindә vә sıxılmış elementlәrin toxunan hissәlәrindә әmәlә gәlir. Ə.-nin gözlәnildiyi hissәlәrdә yaranacaq gәrginliyin qiymәti h e s a b l a m a g ә r g i n l i y i ilә mәhdudlaşdırılır. Hesablama gәrginliyi toxunan sәthlәrin xarakteri, istifadә olunan materialın xassәlәri vә quruluşunun tәsir qüvvәlәrinә görә istiqamәtlәnmәsi (mәs., ağac materialında qüvvәnin ağac liflәrinin uzununa, yaxud eninә yönәlmәsi) ilә müәyyәn edilir. Ə. gәrginliklәrini, daha doğrusu, qalıq deformasiyalarını azaltmaq üçün sıxıcı qüvvәlәrin böyük sahәlәrә ötürülmәsini tәmin edәn müxtәlif konstruktiv tәdbirlәr görürlәr; mәs., qüvvәlәrin düşdüyü sahәyә konstruksiya materialına nisbәtәn daha möhkәm olan materialdan şayba, altlıq, yastıq, yaxud araqatı, içlik vә s. qoyurlar.

    ƏZİLMƏ

    ƏZİLMƏ (m a t e r i a l l a r m ü q a v i m ә t i n d ә) – adәtәn materialda qalıq deformasiyasının әmәlә gәlmәsinә sәbәb olan yerli sıxılma. Ə. müxtәlif növ birlәşmәlәrdә, maşın, mexanizm vә inşaat konstruksiyaları elementlәrinin söykәnәn yerlәrindә vә sıxılmış elementlәrin toxunan hissәlәrindә әmәlә gәlir. Ə.-nin gözlәnildiyi hissәlәrdә yaranacaq gәrginliyin qiymәti h e s a b l a m a g ә r g i n l i y i ilә mәhdudlaşdırılır. Hesablama gәrginliyi toxunan sәthlәrin xarakteri, istifadә olunan materialın xassәlәri vә quruluşunun tәsir qüvvәlәrinә görә istiqamәtlәnmәsi (mәs., ağac materialında qüvvәnin ağac liflәrinin uzununa, yaxud eninә yönәlmәsi) ilә müәyyәn edilir. Ə. gәrginliklәrini, daha doğrusu, qalıq deformasiyalarını azaltmaq üçün sıxıcı qüvvәlәrin böyük sahәlәrә ötürülmәsini tәmin edәn müxtәlif konstruktiv tәdbirlәr görürlәr; mәs., qüvvәlәrin düşdüyü sahәyә konstruksiya materialına nisbәtәn daha möhkәm olan materialdan şayba, altlıq, yastıq, yaxud araqatı, içlik vә s. qoyurlar.