FAYDALI QAZINTI HÖVZƏSİ – müәyyәn süxur formasiyaları ilә әlaqәdar çökmә mәnşәli faydalı qazıntı laylarının fasilәsiz yayılma qapalı vilayәti. Platforma, passiv kontinentkәnarı, şelf, okean vә s. F.q.h.-ni ayırırlar. Bunlar üçün vahid iri tektonik strukturda (çökәk, qraben, sinekliz, çökәklik) çöküntütoplanma prosesinin geol.-tarixi vәhdәti sәciyyәvidir. Kömürlü (RF-dә Kuznetsk, Peçorsk; Polşada Yuxarı Sileziya; Almaniyada Aşağı Reyn-Vestfaliya; ABŞ-da Appalaç vә s.), neftli-qazlı (Yaxın Şәrqdә İran körfәzi; Şimali Amerikada Meksika körfәzi; RF-dә Qәrbi Sibir vә Volqa-Ural neftli-qazlı әyalәtlәri, Baltika neftli-qazlı vilayәti vә s.), duzlu (RF-dә Verxnekamsk; Avropada Sexşteyn yaşlı Orta Avropa), dәmirfilizli (RF-dә Anqara-Pitsk; Ukraynada Krivoy Roq; ABŞ-da Birminhem) vә s., hәmçinin artezian (RF-dә Qәrbi Sibir; Avstraliyada Böyük Avstraliya) F.q.h.-lәrini ayırırlar. F.q.h.-lәrinin sah. bir neçә yüz km2-dәn bir neçә mln. km2-әdәk olur. Bu әrazilәrdә iri dağ-mәdәn komplekslәri formalaşır.