FƏRQANƏ VADİSİ, F ә r q a n ә ç u x u r u, F ә r q a n ә d ә r ә s i – Özbәkistan, Ta- cikistan vә qismәn Qırğızıstan әrazilәrindә dağarası çuxur. Şm.-dan Tyanşan, c.-dan Hissar-Alay dağ sistemlәri ilә әhatәlәnir. Q.-ini Ac çöl tutur. Uz. tәqr. 300 km, eni 170 km-әdәkdir. Allüvial vә prolüvial çöküntülәrdәn ibarәt yastı dibinin hünd. q.-dә 320 m, ş.-dә 1000 m-әdәkdir. C.-ş.-dә adırlar zolağı, şm.-q.-dә alçaq dağ tirәlәri uzanır. F.v. r-nunda zәlzәlәlәr olur. Faydalı qazıntıları: neft, qaz, ozokerit (Fәrqanә neftli-qazlı vilayәti), kömür, daş duz, tikinti materialları vә s. İqlimi kontinentaldır. Orta temp-r yanvarda –2-dәn –3°C-yәdәk, iyulda 24–27°C-dir. İllik yağıntı 500 mm-ә çatır. Əsas çayı Sırdәryadır. Suvarmada istifadә olunur. Vadinin c. kәnarında kanallar (Böyük Fәrqanә vә Cәnubi Fәrqanә) çәkilmiş, Sırdәrya çayı üzәrindә Kayrakqum su anbarı yaradılmışdır. F.v. iri pambıqçılıq, ipәkçilik vә üzümçülük r-nudur. Vadinin düzәnlik hissәlәrini vahәlәr tәşkil edir. Vahәlәrdә pambıq, çәltik әkilir; meyvә bağları, üzümlüklәr, bostanlar var. Fәrqanә vә Çatkal silsilәlәrinin yamacları meşәlәrlә örtülüdür. F.v. Orta Asiyanın әn çox mәskunlaşmış r-nudur. Xucәnd (Tac.), Fәrqanә, Kokand, Əndican, Namanqan (Özb.), Oş (Qırğ.) ş.-lәri F.v.-ndәdir.