Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
IX CİLD (FEDİNQ - EMİN)
    FIRTINAQUŞULAR 

    FIRTINAQUŞULAR (Procellariidae) – boruburunlular dәstәsindәn quş fәsilәsi. 14 cinsi (o cümlәdәn fırtınaquşular, yelbәsәr, balinaquşular, qasırğaquşular), 74 növü var. Bәdәninin uz. 25–70 sm, çәkisi 150– 800 q (nәhәng fırtınaquşu 5 kq-dәk) olur. Lәlәk örtüyü qara, qonur, maviyәçalan-boz, ağdır; adәtәn yuxarı hissәdә tünd, aşağıya doğru açıq rәngli, bәzәn bütövlüklә tünd rәnglidir. Dimdiyi uzunsov, möhkәm, ucunda qarmaqcığı var. Burun dәliyi borucuqları üst dimdiyin ucunda yerlәşir; bәzәn onlar içәridәn nazik arakәsmә ilә bölünәn bir borucuqda birlәşir. F.-ın uçuşu yüngül vә manevrli, әsasәn, havada süzәndir. F. yaxşı üzür, quruda çәtinliklә hәrәkәt edir. Bütün dünyada yayılmışdır; Cәnub yarımkürәsindә növmüxtәlifliyi vә sayı daha çoxdur. Əsasәn, plankton xәrçәngkimilәr, balıq vә vәtәgәlәr tullantıları ilә qidalanır; yemini suyun sәthindәn vә ya suya baş vurmaqla әldә edir. Daşların altında, bәzәn qayaların çıxıntılarında vә ya yerdә yuva qurur. Bir yumurta qoyur; hәr iki valideyn 43–60 gün kürt yatır; әtcәbalalar yuvada 2– 5 ay qalır. F.-nın bәzi nümayәndәlәri әsasәn, әtinә, piyinә vә yumurtasına görә ov obyektidir. 40-dan çox növü BTMC-nin “Qırmızı kitab”ına daxil edilib.

     Nәhәng şimal fırtınaquşu (Macronectes halli).

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
FEDİNQ – EMİN
    FIRTINAQUŞULAR 

    FIRTINAQUŞULAR (Procellariidae) – boruburunlular dәstәsindәn quş fәsilәsi. 14 cinsi (o cümlәdәn fırtınaquşular, yelbәsәr, balinaquşular, qasırğaquşular), 74 növü var. Bәdәninin uz. 25–70 sm, çәkisi 150– 800 q (nәhәng fırtınaquşu 5 kq-dәk) olur. Lәlәk örtüyü qara, qonur, maviyәçalan-boz, ağdır; adәtәn yuxarı hissәdә tünd, aşağıya doğru açıq rәngli, bәzәn bütövlüklә tünd rәnglidir. Dimdiyi uzunsov, möhkәm, ucunda qarmaqcığı var. Burun dәliyi borucuqları üst dimdiyin ucunda yerlәşir; bәzәn onlar içәridәn nazik arakәsmә ilә bölünәn bir borucuqda birlәşir. F.-ın uçuşu yüngül vә manevrli, әsasәn, havada süzәndir. F. yaxşı üzür, quruda çәtinliklә hәrәkәt edir. Bütün dünyada yayılmışdır; Cәnub yarımkürәsindә növmüxtәlifliyi vә sayı daha çoxdur. Əsasәn, plankton xәrçәngkimilәr, balıq vә vәtәgәlәr tullantıları ilә qidalanır; yemini suyun sәthindәn vә ya suya baş vurmaqla әldә edir. Daşların altında, bәzәn qayaların çıxıntılarında vә ya yerdә yuva qurur. Bir yumurta qoyur; hәr iki valideyn 43–60 gün kürt yatır; әtcәbalalar yuvada 2– 5 ay qalır. F.-nın bәzi nümayәndәlәri әsasәn, әtinә, piyinә vә yumurtasına görә ov obyektidir. 40-dan çox növü BTMC-nin “Qırmızı kitab”ına daxil edilib.

     Nәhәng şimal fırtınaquşu (Macronectes halli).

    FIRTINAQUŞULAR 

    FIRTINAQUŞULAR (Procellariidae) – boruburunlular dәstәsindәn quş fәsilәsi. 14 cinsi (o cümlәdәn fırtınaquşular, yelbәsәr, balinaquşular, qasırğaquşular), 74 növü var. Bәdәninin uz. 25–70 sm, çәkisi 150– 800 q (nәhәng fırtınaquşu 5 kq-dәk) olur. Lәlәk örtüyü qara, qonur, maviyәçalan-boz, ağdır; adәtәn yuxarı hissәdә tünd, aşağıya doğru açıq rәngli, bәzәn bütövlüklә tünd rәnglidir. Dimdiyi uzunsov, möhkәm, ucunda qarmaqcığı var. Burun dәliyi borucuqları üst dimdiyin ucunda yerlәşir; bәzәn onlar içәridәn nazik arakәsmә ilә bölünәn bir borucuqda birlәşir. F.-ın uçuşu yüngül vә manevrli, әsasәn, havada süzәndir. F. yaxşı üzür, quruda çәtinliklә hәrәkәt edir. Bütün dünyada yayılmışdır; Cәnub yarımkürәsindә növmüxtәlifliyi vә sayı daha çoxdur. Əsasәn, plankton xәrçәngkimilәr, balıq vә vәtәgәlәr tullantıları ilә qidalanır; yemini suyun sәthindәn vә ya suya baş vurmaqla әldә edir. Daşların altında, bәzәn qayaların çıxıntılarında vә ya yerdә yuva qurur. Bir yumurta qoyur; hәr iki valideyn 43–60 gün kürt yatır; әtcәbalalar yuvada 2– 5 ay qalır. F.-nın bәzi nümayәndәlәri әsasәn, әtinә, piyinә vә yumurtasına görә ov obyektidir. 40-dan çox növü BTMC-nin “Qırmızı kitab”ına daxil edilib.

     Nәhәng şimal fırtınaquşu (Macronectes halli).