Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
IX CİLD (FEDİNQ - EMİN)
    FİBRİL ZÜLALLARI

    FİBRİL ZÜLALLARI – peptid zәncirlәri bir oxa nisbәtәn sıra ilә düzülәrәk uzun liflәr (fibrillәr) vә ya qatlar әmәlә gәtirәn zülallar. Proteolitik fermentlәrin tәsirinә davamlıdır. F.z.-na toxuma vә struktur sәrtlik, möhkәmlik, elastiklik verәn birlәşdirici toxumanın әsas struktur zülalları olan kollagen vә elastin, tük vә buynuz törәmәlәrinin keratinlәri, tәbii ipәyin fibroini vә s. aiddir. Fibrilyar zülal strukturları hәm hüceyrәnin daxilindә (miofibrillәr, keratinlәr), hәm dә xaricindә (kollagen liflәri, ipәk) olur. F.z.-ın әsas tiplәrinin komformasiyaları α-spiral (α-keratin), büküklü qat (β- keratin, fibroin) vә ya superspiral (kollagen) struktur tiplәrinә aiddir. F.z.-nın molekulyar strukturunun geniş müxtәlifliyi zәncirlәrin yığılma fәrqlәri hesabına da tәmin olunur. Bәzi qlobulyar zülallar fibrilyar formaya (mәs., denaturasiya zamanı) çevrilә bilәr, F.z.-dan isә müәyyәn şәraitdә qlobulyar strukturlar әmәlә gәlә bilәr.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
FEDİNQ – EMİN
    FİBRİL ZÜLALLARI

    FİBRİL ZÜLALLARI – peptid zәncirlәri bir oxa nisbәtәn sıra ilә düzülәrәk uzun liflәr (fibrillәr) vә ya qatlar әmәlә gәtirәn zülallar. Proteolitik fermentlәrin tәsirinә davamlıdır. F.z.-na toxuma vә struktur sәrtlik, möhkәmlik, elastiklik verәn birlәşdirici toxumanın әsas struktur zülalları olan kollagen vә elastin, tük vә buynuz törәmәlәrinin keratinlәri, tәbii ipәyin fibroini vә s. aiddir. Fibrilyar zülal strukturları hәm hüceyrәnin daxilindә (miofibrillәr, keratinlәr), hәm dә xaricindә (kollagen liflәri, ipәk) olur. F.z.-ın әsas tiplәrinin komformasiyaları α-spiral (α-keratin), büküklü qat (β- keratin, fibroin) vә ya superspiral (kollagen) struktur tiplәrinә aiddir. F.z.-nın molekulyar strukturunun geniş müxtәlifliyi zәncirlәrin yığılma fәrqlәri hesabına da tәmin olunur. Bәzi qlobulyar zülallar fibrilyar formaya (mәs., denaturasiya zamanı) çevrilә bilәr, F.z.-dan isә müәyyәn şәraitdә qlobulyar strukturlar әmәlә gәlә bilәr.

    FİBRİL ZÜLALLARI

    FİBRİL ZÜLALLARI – peptid zәncirlәri bir oxa nisbәtәn sıra ilә düzülәrәk uzun liflәr (fibrillәr) vә ya qatlar әmәlә gәtirәn zülallar. Proteolitik fermentlәrin tәsirinә davamlıdır. F.z.-na toxuma vә struktur sәrtlik, möhkәmlik, elastiklik verәn birlәşdirici toxumanın әsas struktur zülalları olan kollagen vә elastin, tük vә buynuz törәmәlәrinin keratinlәri, tәbii ipәyin fibroini vә s. aiddir. Fibrilyar zülal strukturları hәm hüceyrәnin daxilindә (miofibrillәr, keratinlәr), hәm dә xaricindә (kollagen liflәri, ipәk) olur. F.z.-ın әsas tiplәrinin komformasiyaları α-spiral (α-keratin), büküklü qat (β- keratin, fibroin) vә ya superspiral (kollagen) struktur tiplәrinә aiddir. F.z.-nın molekulyar strukturunun geniş müxtәlifliyi zәncirlәrin yığılma fәrqlәri hesabına da tәmin olunur. Bәzi qlobulyar zülallar fibrilyar formaya (mәs., denaturasiya zamanı) çevrilә bilәr, F.z.-dan isә müәyyәn şәraitdә qlobulyar strukturlar әmәlә gәlә bilәr.