FİGÉRES FERRÉR (Figueres Ferrer) Xose (25.9.1906, San-Ramon – 8.6.1990, San-Xose) – Kosta-Rika dövlәt vә siyasi xadimi. Kataloniya mühacirlәrinin oğludur. Meksikanın Milli muxtar un-tindә, Massaçusets texnologiya un-tindә (ABŞ) tәhsil almışdır. 1945 ildә Milli azadlıq partiyasını yaratmışdır. Prezident Kalderon Quardiyanın seçkilәrdә mәğlubiyyәtini qәbul etmәmәsi sәbәbindәn baş verәn vәtәndaş müharibәsinin (1948) gedişindә üsyançı qüvvәlәrә, sonralar hakim Müәssislәr xuntasına (1949 ilin noyabrınadәk) rәhbәrlik etmişdir. Bu vәzifәdә olarkәn F.F. bir sıra genişmiqyaslı islahatların keçirilmәsinin tәşәbbüskarı olmuşdur: ordunu buraxmış, onu Mülki qvardiya vә polis ilә әvәz etmiş, bankları millilәşdirmiş, qadınlara vә qaradәrililәrә sәsvermә hüququnu vermiş, özәl kapitala 10%-li vergini tәtbiq etmişdir. Müәssislәr xuntası tәrәfindәn 1949 ildә qәbul olunmuş konstitusiya dövlәtin rolunun güclәnmәsinә yönәlmiş islahatları qanunla tәsbit etdi, әhaliyә bir sıra demokratik hüquqlar verdi. 1953 ildә F. prezident seçildi (bu vәzifәdә 1958 ilәdәk qaldı); ölkәdә geniş torpaq sahәlәrinә vә güclü infrastruktura malik “United Fruit Company” ABŞ şirkәti ilә illik gәlirinin üçdә birini Kosta-Rikaya ödәmәsi haqqında saziş bağladı. Bu şirkәtә mәxsus mәktәblәr vә xәstәxanalar millilәşdirildi. 1970–74 illәrdә yenidәn prezident olan F.F. xarici şirkәtlәrә mәxsus d.y. nәqliyyatını millilәşdirmiş, ABŞ-ın neft şirkәtlәrinә Kosta-Rika sahillәrindә neft hasil etmәyә qadağa qoymuşdur. Sosialist ölkәlәri ilә münasibәtlәri yaxşılaşdırsa da, sol qüvvәlәrin nümayәndәlәrinin tәqib edilmәsi siyasәtini yürütmüşdür.
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2007 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2009 |
| ISBN: | 978-9952-441-02-4 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2010 |
| ISBN: | 978-9952-441-05-5 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2011 |
| ISBN: | 978-9952-441-07-9 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2012 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2013 |
| ISBN: | 978-9952-441-03-1 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2014 |
| ISBN: | 978-9952-441-10-9 |
| Səhifələrin sayı: | 592 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili | 2015 |
| ISBN: | 978-9952-441-11-6 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
FİGÉRES FERRÉR (Figueres Ferrer) Xose (25.9.1906, San-Ramon – 8.6.1990, San-Xose) – Kosta-Rika dövlәt vә siyasi xadimi. Kataloniya mühacirlәrinin oğludur. Meksikanın Milli muxtar un-tindә, Massaçusets texnologiya un-tindә (ABŞ) tәhsil almışdır. 1945 ildә Milli azadlıq partiyasını yaratmışdır. Prezident Kalderon Quardiyanın seçkilәrdә mәğlubiyyәtini qәbul etmәmәsi sәbәbindәn baş verәn vәtәndaş müharibәsinin (1948) gedişindә üsyançı qüvvәlәrә, sonralar hakim Müәssislәr xuntasına (1949 ilin noyabrınadәk) rәhbәrlik etmişdir. Bu vәzifәdә olarkәn F.F. bir sıra genişmiqyaslı islahatların keçirilmәsinin tәşәbbüskarı olmuşdur: ordunu buraxmış, onu Mülki qvardiya vә polis ilә әvәz etmiş, bankları millilәşdirmiş, qadınlara vә qaradәrililәrә sәsvermә hüququnu vermiş, özәl kapitala 10%-li vergini tәtbiq etmişdir. Müәssislәr xuntası tәrәfindәn 1949 ildә qәbul olunmuş konstitusiya dövlәtin rolunun güclәnmәsinә yönәlmiş islahatları qanunla tәsbit etdi, әhaliyә bir sıra demokratik hüquqlar verdi. 1953 ildә F. prezident seçildi (bu vәzifәdә 1958 ilәdәk qaldı); ölkәdә geniş torpaq sahәlәrinә vә güclü infrastruktura malik “United Fruit Company” ABŞ şirkәti ilә illik gәlirinin üçdә birini Kosta-Rikaya ödәmәsi haqqında saziş bağladı. Bu şirkәtә mәxsus mәktәblәr vә xәstәxanalar millilәşdirildi. 1970–74 illәrdә yenidәn prezident olan F.F. xarici şirkәtlәrә mәxsus d.y. nәqliyyatını millilәşdirmiş, ABŞ-ın neft şirkәtlәrinә Kosta-Rika sahillәrindә neft hasil etmәyә qadağa qoymuşdur. Sosialist ölkәlәri ilә münasibәtlәri yaxşılaşdırsa da, sol qüvvәlәrin nümayәndәlәrinin tәqib edilmәsi siyasәtini yürütmüşdür.
FİGÉRES FERRÉR (Figueres Ferrer) Xose (25.9.1906, San-Ramon – 8.6.1990, San-Xose) – Kosta-Rika dövlәt vә siyasi xadimi. Kataloniya mühacirlәrinin oğludur. Meksikanın Milli muxtar un-tindә, Massaçusets texnologiya un-tindә (ABŞ) tәhsil almışdır. 1945 ildә Milli azadlıq partiyasını yaratmışdır. Prezident Kalderon Quardiyanın seçkilәrdә mәğlubiyyәtini qәbul etmәmәsi sәbәbindәn baş verәn vәtәndaş müharibәsinin (1948) gedişindә üsyançı qüvvәlәrә, sonralar hakim Müәssislәr xuntasına (1949 ilin noyabrınadәk) rәhbәrlik etmişdir. Bu vәzifәdә olarkәn F.F. bir sıra genişmiqyaslı islahatların keçirilmәsinin tәşәbbüskarı olmuşdur: ordunu buraxmış, onu Mülki qvardiya vә polis ilә әvәz etmiş, bankları millilәşdirmiş, qadınlara vә qaradәrililәrә sәsvermә hüququnu vermiş, özәl kapitala 10%-li vergini tәtbiq etmişdir. Müәssislәr xuntası tәrәfindәn 1949 ildә qәbul olunmuş konstitusiya dövlәtin rolunun güclәnmәsinә yönәlmiş islahatları qanunla tәsbit etdi, әhaliyә bir sıra demokratik hüquqlar verdi. 1953 ildә F. prezident seçildi (bu vәzifәdә 1958 ilәdәk qaldı); ölkәdә geniş torpaq sahәlәrinә vә güclü infrastruktura malik “United Fruit Company” ABŞ şirkәti ilә illik gәlirinin üçdә birini Kosta-Rikaya ödәmәsi haqqında saziş bağladı. Bu şirkәtә mәxsus mәktәblәr vә xәstәxanalar millilәşdirildi. 1970–74 illәrdә yenidәn prezident olan F.F. xarici şirkәtlәrә mәxsus d.y. nәqliyyatını millilәşdirmiş, ABŞ-ın neft şirkәtlәrinә Kosta-Rika sahillәrindә neft hasil etmәyә qadağa qoymuşdur. Sosialist ölkәlәri ilә münasibәtlәri yaxşılaşdırsa da, sol qüvvәlәrin nümayәndәlәrinin tәqib edilmәsi siyasәtini yürütmüşdür.
