Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
IX CİLD (FEDİNQ - EMİN)
    FİN-UQÓR DİLLƏRİ 

    FİN-UQÓR DİLLƏRİ – Ural dillәrinin qolu (yarımailәsi). Macarıstan, Finlandiya, Estoniya, Rusiya, Norveç vә İsveçdә yayılmışdır. Bu dillәrdә danışanların ümumi sayı 24 mln.-dan çoxdur (2015).


    F.-u.d.-nin qohumluğu elmi cәhәtdәn 18 әsrin 2-ci yarısında sübut edilmişdir. Ural dil ailәsinin parçalanmasından sonra Ural dağlarından q.-dә Volqa-Kama bölgәsindә, hәmçinin ş.-dәn Ural dağları silsilәsinә yaxın rayonda ayrıca fin-uqor dil birliyi formalaşmışdır. Fin-uqor ulu dili tәqr. e.ә. 3-cü minillikdә uqor vә fin-Perm ulu dillәrinә parçalanmışdır. Fin-Perm ulu dili öz növbәsindә e.ә. 2-ci minilliyin ortalarında Perm vә fin-Volqa dillәrinә ayrılmışdır. Bәzi dilçilәr fin-Volqa dillәri daxilindә Volqa dillәrinin genetik qruplaşmasını ayırd edirlәr, lakin digәr mülahizәlәrә görә, fin-Volqa dil birliyindәn ayrılan ulu mari vә ulu mordva dillәri bir-birindәn ayrı şәkildә inkişaf etmişdir. Mordva dillәrindә Baltikayanı-fin dillәrinә, mari dillәrindә isә Perm dillәrinә yaxınlıq özünü göstәrir. Baltikayanı-fin vә saam dillәri fin-Volqa dillәri daxilindә genetik qruplaşma әmәlә gәtirir. Ulu uqor dili e.ә. 1-ci minillikdә macar dilinә vә Ob-uqor dillәrinә ayrılmışdır.


    E.ә. 3–2-ci minilliklәrdә F.-u.d.-nin hind-Avropa (İran, Baltika, german, slavyan) vә türk dillәri (bulqar, qıpçaq, oğuz) ilә әlaqәlәri onların inkişafında mühüm rol oynamışdır. Fonetik uyarlıqlar, ahәng qanunu, iltisaqi quruluş, qrammatik cins kateqoriyasının yoxluğu, feil formalarının zәnginliyi, söz sırasının sabitliyi müasir F.-u.d.-ni birlәşdirәn әsas cәhәtlәrdir.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
FEDİNQ – EMİN
    FİN-UQÓR DİLLƏRİ 

    FİN-UQÓR DİLLƏRİ – Ural dillәrinin qolu (yarımailәsi). Macarıstan, Finlandiya, Estoniya, Rusiya, Norveç vә İsveçdә yayılmışdır. Bu dillәrdә danışanların ümumi sayı 24 mln.-dan çoxdur (2015).


    F.-u.d.-nin qohumluğu elmi cәhәtdәn 18 әsrin 2-ci yarısında sübut edilmişdir. Ural dil ailәsinin parçalanmasından sonra Ural dağlarından q.-dә Volqa-Kama bölgәsindә, hәmçinin ş.-dәn Ural dağları silsilәsinә yaxın rayonda ayrıca fin-uqor dil birliyi formalaşmışdır. Fin-uqor ulu dili tәqr. e.ә. 3-cü minillikdә uqor vә fin-Perm ulu dillәrinә parçalanmışdır. Fin-Perm ulu dili öz növbәsindә e.ә. 2-ci minilliyin ortalarında Perm vә fin-Volqa dillәrinә ayrılmışdır. Bәzi dilçilәr fin-Volqa dillәri daxilindә Volqa dillәrinin genetik qruplaşmasını ayırd edirlәr, lakin digәr mülahizәlәrә görә, fin-Volqa dil birliyindәn ayrılan ulu mari vә ulu mordva dillәri bir-birindәn ayrı şәkildә inkişaf etmişdir. Mordva dillәrindә Baltikayanı-fin dillәrinә, mari dillәrindә isә Perm dillәrinә yaxınlıq özünü göstәrir. Baltikayanı-fin vә saam dillәri fin-Volqa dillәri daxilindә genetik qruplaşma әmәlә gәtirir. Ulu uqor dili e.ә. 1-ci minillikdә macar dilinә vә Ob-uqor dillәrinә ayrılmışdır.


    E.ә. 3–2-ci minilliklәrdә F.-u.d.-nin hind-Avropa (İran, Baltika, german, slavyan) vә türk dillәri (bulqar, qıpçaq, oğuz) ilә әlaqәlәri onların inkişafında mühüm rol oynamışdır. Fonetik uyarlıqlar, ahәng qanunu, iltisaqi quruluş, qrammatik cins kateqoriyasının yoxluğu, feil formalarının zәnginliyi, söz sırasının sabitliyi müasir F.-u.d.-ni birlәşdirәn әsas cәhәtlәrdir.

    FİN-UQÓR DİLLƏRİ 

    FİN-UQÓR DİLLƏRİ – Ural dillәrinin qolu (yarımailәsi). Macarıstan, Finlandiya, Estoniya, Rusiya, Norveç vә İsveçdә yayılmışdır. Bu dillәrdә danışanların ümumi sayı 24 mln.-dan çoxdur (2015).


    F.-u.d.-nin qohumluğu elmi cәhәtdәn 18 әsrin 2-ci yarısında sübut edilmişdir. Ural dil ailәsinin parçalanmasından sonra Ural dağlarından q.-dә Volqa-Kama bölgәsindә, hәmçinin ş.-dәn Ural dağları silsilәsinә yaxın rayonda ayrıca fin-uqor dil birliyi formalaşmışdır. Fin-uqor ulu dili tәqr. e.ә. 3-cü minillikdә uqor vә fin-Perm ulu dillәrinә parçalanmışdır. Fin-Perm ulu dili öz növbәsindә e.ә. 2-ci minilliyin ortalarında Perm vә fin-Volqa dillәrinә ayrılmışdır. Bәzi dilçilәr fin-Volqa dillәri daxilindә Volqa dillәrinin genetik qruplaşmasını ayırd edirlәr, lakin digәr mülahizәlәrә görә, fin-Volqa dil birliyindәn ayrılan ulu mari vә ulu mordva dillәri bir-birindәn ayrı şәkildә inkişaf etmişdir. Mordva dillәrindә Baltikayanı-fin dillәrinә, mari dillәrindә isә Perm dillәrinә yaxınlıq özünü göstәrir. Baltikayanı-fin vә saam dillәri fin-Volqa dillәri daxilindә genetik qruplaşma әmәlә gәtirir. Ulu uqor dili e.ә. 1-ci minillikdә macar dilinә vә Ob-uqor dillәrinә ayrılmışdır.


    E.ә. 3–2-ci minilliklәrdә F.-u.d.-nin hind-Avropa (İran, Baltika, german, slavyan) vә türk dillәri (bulqar, qıpçaq, oğuz) ilә әlaqәlәri onların inkişafında mühüm rol oynamışdır. Fonetik uyarlıqlar, ahәng qanunu, iltisaqi quruluş, qrammatik cins kateqoriyasının yoxluğu, feil formalarının zәnginliyi, söz sırasının sabitliyi müasir F.-u.d.-ni birlәşdirәn әsas cәhәtlәrdir.