Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
IX CİLD (FEDİNQ - EMİN)
    FORTALÉZA 

    FORTALÉZA – Braziliyanın şm.-ş.-indә şәhәr. Seara ştatının inz. m. Əh. 2,6 mln. (2018). Atlantika okeanı sahilindә port. Nәql. qovşağı. Beynәlxalq aeroport.

     Fortaleza şәhәrindәn görünüş.


    Müstәmlәkә işğallarınadәk bu әrazidә ovçuluq vә әkinçiliklә mәşğul olan hindi tayfası tupilәr mәskunlaşmışdılar. Portuqaliya müstәmlәkәçilәri 1603 ildә Tiara çayının mәnsәbindә San Tiaqo adlı fort, Braziliyanın şm.-ş. sahillәrini zәbt etmiş hollandlar isә burada Shonenborh fortunu tikmişdilәr. Portuqallar bu yerlәri geri aldıqdan sonra onu Fortaleza de Nosa Senyora de Assunsau adlandırmışlar. 1799 ildә F. әyalәtin paytaxtı olmuşdur. 19 әsrdә pambıqçılıq mәrkәzi kimi inkişaf etmişdir. 1870 ildә F.-da d.y. tikintisinә başlanılmışdı. 1910-cu illәrdә F. әhalisinin sayına görә Braziliyanın yeddinci şәhәri idi. 1970-ci illәrin sonunda F. iri sәnaye aqlomerasiyası mәrkәzinә, 1990-cı illәrdә ölkәnin әsas turizm mәrkәzlәrindәn birinә çevrilmişdir.


    Joze di Alenkar teatrı (1910), Murusipe mayakı (hazırda muzeydir), Fortaleza baş kilsәsi, Palasio da Luj, İrasema heykәli vә s. şәhәrin tarixi abidәlәri sırasındadır. Un-t (1973), Seara dövlәt un-ti (1954), Seara in-tu (1887; tarix, coğrafiya vә antropologiya sahәsindә tәdqiqatlar aparır), Ədәbiyyat akademiyası (1894); mәdәniyyәt vә incәsәnәt, müasir sәnәt, mineralogiya, dәmiryol muzeylәri, planetari vә s. var.


    Şәhәr iqtisadiyyatının әsasını turizm, ticarәt vә xidmәt sferası tәşkil edir. Ayaqqabı vә geyim (әsasәn, dәri mәmulatları) istehsal olunur; yeyinti (yağ z-du), toxuculuq, әczaçılıq vә neft emalı sәnayesi inkişaf etmişdir. Yaxınlığında faydalı qazıntılar hasil olunur. Cәnubi Amerikanın regional inkişaf vә mikrokreditlәşdirmә üzrә әn iri maliyyә in.-tu olan “Banko do Nordeste”-nin mәnzil-qәrargahı burada yerlәşir.


    İctimai nәql.-ın әsasını avtobuslar tәşkil edir. Bütün ölkә әrazisindәn keçәn BR-116 federal avtomobil yolu F.-dan başlayır. 2012 ildәn metropoliten fәaliyyәt göstәrir.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
FEDİNQ – EMİN
    FORTALÉZA 

    FORTALÉZA – Braziliyanın şm.-ş.-indә şәhәr. Seara ştatının inz. m. Əh. 2,6 mln. (2018). Atlantika okeanı sahilindә port. Nәql. qovşağı. Beynәlxalq aeroport.

     Fortaleza şәhәrindәn görünüş.


    Müstәmlәkә işğallarınadәk bu әrazidә ovçuluq vә әkinçiliklә mәşğul olan hindi tayfası tupilәr mәskunlaşmışdılar. Portuqaliya müstәmlәkәçilәri 1603 ildә Tiara çayının mәnsәbindә San Tiaqo adlı fort, Braziliyanın şm.-ş. sahillәrini zәbt etmiş hollandlar isә burada Shonenborh fortunu tikmişdilәr. Portuqallar bu yerlәri geri aldıqdan sonra onu Fortaleza de Nosa Senyora de Assunsau adlandırmışlar. 1799 ildә F. әyalәtin paytaxtı olmuşdur. 19 әsrdә pambıqçılıq mәrkәzi kimi inkişaf etmişdir. 1870 ildә F.-da d.y. tikintisinә başlanılmışdı. 1910-cu illәrdә F. әhalisinin sayına görә Braziliyanın yeddinci şәhәri idi. 1970-ci illәrin sonunda F. iri sәnaye aqlomerasiyası mәrkәzinә, 1990-cı illәrdә ölkәnin әsas turizm mәrkәzlәrindәn birinә çevrilmişdir.


    Joze di Alenkar teatrı (1910), Murusipe mayakı (hazırda muzeydir), Fortaleza baş kilsәsi, Palasio da Luj, İrasema heykәli vә s. şәhәrin tarixi abidәlәri sırasındadır. Un-t (1973), Seara dövlәt un-ti (1954), Seara in-tu (1887; tarix, coğrafiya vә antropologiya sahәsindә tәdqiqatlar aparır), Ədәbiyyat akademiyası (1894); mәdәniyyәt vә incәsәnәt, müasir sәnәt, mineralogiya, dәmiryol muzeylәri, planetari vә s. var.


    Şәhәr iqtisadiyyatının әsasını turizm, ticarәt vә xidmәt sferası tәşkil edir. Ayaqqabı vә geyim (әsasәn, dәri mәmulatları) istehsal olunur; yeyinti (yağ z-du), toxuculuq, әczaçılıq vә neft emalı sәnayesi inkişaf etmişdir. Yaxınlığında faydalı qazıntılar hasil olunur. Cәnubi Amerikanın regional inkişaf vә mikrokreditlәşdirmә üzrә әn iri maliyyә in.-tu olan “Banko do Nordeste”-nin mәnzil-qәrargahı burada yerlәşir.


    İctimai nәql.-ın әsasını avtobuslar tәşkil edir. Bütün ölkә әrazisindәn keçәn BR-116 federal avtomobil yolu F.-dan başlayır. 2012 ildәn metropoliten fәaliyyәt göstәrir.

    FORTALÉZA 

    FORTALÉZA – Braziliyanın şm.-ş.-indә şәhәr. Seara ştatının inz. m. Əh. 2,6 mln. (2018). Atlantika okeanı sahilindә port. Nәql. qovşağı. Beynәlxalq aeroport.

     Fortaleza şәhәrindәn görünüş.


    Müstәmlәkә işğallarınadәk bu әrazidә ovçuluq vә әkinçiliklә mәşğul olan hindi tayfası tupilәr mәskunlaşmışdılar. Portuqaliya müstәmlәkәçilәri 1603 ildә Tiara çayının mәnsәbindә San Tiaqo adlı fort, Braziliyanın şm.-ş. sahillәrini zәbt etmiş hollandlar isә burada Shonenborh fortunu tikmişdilәr. Portuqallar bu yerlәri geri aldıqdan sonra onu Fortaleza de Nosa Senyora de Assunsau adlandırmışlar. 1799 ildә F. әyalәtin paytaxtı olmuşdur. 19 әsrdә pambıqçılıq mәrkәzi kimi inkişaf etmişdir. 1870 ildә F.-da d.y. tikintisinә başlanılmışdı. 1910-cu illәrdә F. әhalisinin sayına görә Braziliyanın yeddinci şәhәri idi. 1970-ci illәrin sonunda F. iri sәnaye aqlomerasiyası mәrkәzinә, 1990-cı illәrdә ölkәnin әsas turizm mәrkәzlәrindәn birinә çevrilmişdir.


    Joze di Alenkar teatrı (1910), Murusipe mayakı (hazırda muzeydir), Fortaleza baş kilsәsi, Palasio da Luj, İrasema heykәli vә s. şәhәrin tarixi abidәlәri sırasındadır. Un-t (1973), Seara dövlәt un-ti (1954), Seara in-tu (1887; tarix, coğrafiya vә antropologiya sahәsindә tәdqiqatlar aparır), Ədәbiyyat akademiyası (1894); mәdәniyyәt vә incәsәnәt, müasir sәnәt, mineralogiya, dәmiryol muzeylәri, planetari vә s. var.


    Şәhәr iqtisadiyyatının әsasını turizm, ticarәt vә xidmәt sferası tәşkil edir. Ayaqqabı vә geyim (әsasәn, dәri mәmulatları) istehsal olunur; yeyinti (yağ z-du), toxuculuq, әczaçılıq vә neft emalı sәnayesi inkişaf etmişdir. Yaxınlığında faydalı qazıntılar hasil olunur. Cәnubi Amerikanın regional inkişaf vә mikrokreditlәşdirmә üzrә әn iri maliyyә in.-tu olan “Banko do Nordeste”-nin mәnzil-qәrargahı burada yerlәşir.


    İctimai nәql.-ın әsasını avtobuslar tәşkil edir. Bütün ölkә әrazisindәn keçәn BR-116 federal avtomobil yolu F.-dan başlayır. 2012 ildәn metropoliten fәaliyyәt göstәrir.