Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
IX CİLD (FEDİNQ - EMİN)
    FOTOELEMÉNT 

    FOTOELEMÉNT – fotoelektron cihaz; fotokatoduna düşәn işığın udulması nәticәsindә e.h.q. yaranır vә ya elektrik cәrәyanı (fotocәrәyan) hasil edilir. İş prinsipi fotoelektron emissiyasına (xarici fotoeffektә) әsaslanan F. içәrisindә vakuum yaradılmış (v a k u u m  F.-i) vә ya qaz doldurulmuş (i o n F.-i), şüşә, yaxud kvars kolbaya yerlәşdirilmiş fotokatod vә anoddan ibarәt elektrovakuum cihazıdır. Fotokatoda düşәn işıq seli fotoelektron emissiyası yaradır. İşıq tәsiri ilә katoddan emissiya olunan elektronların sayı düşәn işıq seli ilә düz mütәnasibdir. İon F.-indә isә qazda elektrik boşalması baş verdiyindәn yükdaşıyıcıların konstentrasiyası (fotocәrәyan) artır. Daxili fotoeffektә әsaslanan y a r ı m k e ç i r i c i F.-in iş prinsipi işığın tәsirindәn (şüaların udulması zamanı) yarımkeçirici daxilindә sәrbәst yükdaşıyıcıların (elektron vә deşiklәrin) sayının artması ilә әlaqәdardır. Yükdaşıyıclar elektrik sahәsi ilә p-n keçidinә, yaxud metal–yarımkeçirici kontaktına ayrılır. Potensial çәpәrin hәr iki tәrәfindә meydana çıxan yükdaşıyıcılar yarımkeçirici F.-dә potensiallar fәrqi (foto e.h.q.) ya- radır; F.-in xarici dövrәsi qapandıqda yükdәn elektrik cәrәyanı axmağa başlayır. Yarımkeçirici F.-in hazırlanmasında Se, GaAs, CdS, Ge, Si vә s. materiallardan istifadә edilir. F., әsasәn, şüa vә işıq qәbuledicilәri kimi işlәyir, yarımkeçirici F.-in bir qismi isә günәş şüası enerjisinin elektrik enerjisinә çevrilmәsindә (günәş batareyaları, fotoelektrik generatorlar), hәmçinin avtomatik nәzarәt vә ölçü aparatları, foto vә kino texnikası qurğuları, faksimile rabitәsi vә s.-dә istifadә edilir.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
FEDİNQ – EMİN
    FOTOELEMÉNT 

    FOTOELEMÉNT – fotoelektron cihaz; fotokatoduna düşәn işığın udulması nәticәsindә e.h.q. yaranır vә ya elektrik cәrәyanı (fotocәrәyan) hasil edilir. İş prinsipi fotoelektron emissiyasına (xarici fotoeffektә) әsaslanan F. içәrisindә vakuum yaradılmış (v a k u u m  F.-i) vә ya qaz doldurulmuş (i o n F.-i), şüşә, yaxud kvars kolbaya yerlәşdirilmiş fotokatod vә anoddan ibarәt elektrovakuum cihazıdır. Fotokatoda düşәn işıq seli fotoelektron emissiyası yaradır. İşıq tәsiri ilә katoddan emissiya olunan elektronların sayı düşәn işıq seli ilә düz mütәnasibdir. İon F.-indә isә qazda elektrik boşalması baş verdiyindәn yükdaşıyıcıların konstentrasiyası (fotocәrәyan) artır. Daxili fotoeffektә әsaslanan y a r ı m k e ç i r i c i F.-in iş prinsipi işığın tәsirindәn (şüaların udulması zamanı) yarımkeçirici daxilindә sәrbәst yükdaşıyıcıların (elektron vә deşiklәrin) sayının artması ilә әlaqәdardır. Yükdaşıyıclar elektrik sahәsi ilә p-n keçidinә, yaxud metal–yarımkeçirici kontaktına ayrılır. Potensial çәpәrin hәr iki tәrәfindә meydana çıxan yükdaşıyıcılar yarımkeçirici F.-dә potensiallar fәrqi (foto e.h.q.) ya- radır; F.-in xarici dövrәsi qapandıqda yükdәn elektrik cәrәyanı axmağa başlayır. Yarımkeçirici F.-in hazırlanmasında Se, GaAs, CdS, Ge, Si vә s. materiallardan istifadә edilir. F., әsasәn, şüa vә işıq qәbuledicilәri kimi işlәyir, yarımkeçirici F.-in bir qismi isә günәş şüası enerjisinin elektrik enerjisinә çevrilmәsindә (günәş batareyaları, fotoelektrik generatorlar), hәmçinin avtomatik nәzarәt vә ölçü aparatları, foto vә kino texnikası qurğuları, faksimile rabitәsi vә s.-dә istifadә edilir.

    FOTOELEMÉNT 

    FOTOELEMÉNT – fotoelektron cihaz; fotokatoduna düşәn işığın udulması nәticәsindә e.h.q. yaranır vә ya elektrik cәrәyanı (fotocәrәyan) hasil edilir. İş prinsipi fotoelektron emissiyasına (xarici fotoeffektә) әsaslanan F. içәrisindә vakuum yaradılmış (v a k u u m  F.-i) vә ya qaz doldurulmuş (i o n F.-i), şüşә, yaxud kvars kolbaya yerlәşdirilmiş fotokatod vә anoddan ibarәt elektrovakuum cihazıdır. Fotokatoda düşәn işıq seli fotoelektron emissiyası yaradır. İşıq tәsiri ilә katoddan emissiya olunan elektronların sayı düşәn işıq seli ilә düz mütәnasibdir. İon F.-indә isә qazda elektrik boşalması baş verdiyindәn yükdaşıyıcıların konstentrasiyası (fotocәrәyan) artır. Daxili fotoeffektә әsaslanan y a r ı m k e ç i r i c i F.-in iş prinsipi işığın tәsirindәn (şüaların udulması zamanı) yarımkeçirici daxilindә sәrbәst yükdaşıyıcıların (elektron vә deşiklәrin) sayının artması ilә әlaqәdardır. Yükdaşıyıclar elektrik sahәsi ilә p-n keçidinә, yaxud metal–yarımkeçirici kontaktına ayrılır. Potensial çәpәrin hәr iki tәrәfindә meydana çıxan yükdaşıyıcılar yarımkeçirici F.-dә potensiallar fәrqi (foto e.h.q.) ya- radır; F.-in xarici dövrәsi qapandıqda yükdәn elektrik cәrәyanı axmağa başlayır. Yarımkeçirici F.-in hazırlanmasında Se, GaAs, CdS, Ge, Si vә s. materiallardan istifadә edilir. F., әsasәn, şüa vә işıq qәbuledicilәri kimi işlәyir, yarımkeçirici F.-in bir qismi isә günәş şüası enerjisinin elektrik enerjisinә çevrilmәsindә (günәş batareyaları, fotoelektrik generatorlar), hәmçinin avtomatik nәzarәt vә ölçü aparatları, foto vә kino texnikası qurğuları, faksimile rabitәsi vә s.-dә istifadә edilir.