Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
IX CİLD (FEDİNQ - EMİN)
    FRANK–HERTS TƏCRÜBƏSİ

    FRANK–HERTS TƏCRÜBƏSİ – atomların diskret enerji sәviyyәlәrinә malik olmasını sübut edәn tәcrübә. İlk dәfә C.Frank vә H.Herts aparmışlar (1913). N.Borun atomun kvant nәzәriyyәsinin eksperimental tәsdiq olunmasında mühüm rol oynamışdır.


    Tәcrübәdә I cәrәyan şiddәtinin K katodu ilә Cı toru arasındakı güclәndirici potensialdan asılılığı tәdqiq edilmişdir; C2 toru vә A anodu arasına yavaşıdıcı potensial qoyulmuşdur. I oblastda sürәtlәnәn elektronlar torlar arasındakı II oblasta düşür vә L borucuğunu dolduran civә buxarının atomları ilә toqquşur (şәkil).

    Toqquşmadan sonra III oblastdakı yavaşıdıcı potensialı aşmaq üçün enerjisi kifayәt edәn elektronlar anoda düşür. Sürәtlәndirici potensialın 4,9 V-a qәdәr artması zamanı cәrәyan şiddәti monoton artır. Demәli, ℇ ≲ 4,9 eV enerjilәrdә elektronların atomlarla toqquşması elastikidir vә atomların daxili enerjisini dәyişmir. Elektronların enerjisi ℇ ≳ 4,9 eV olduqda onların atomlarla toqquşması qeyri-elastik olur, elektronların enerjisi atomların daxili enerjisinә keçir. 4,9 eV enerjinin misillәrindә (9,8 eV, 14,7 eV) elektronlar hәr dәfә atoma 4,9 eV verәrәk bir neçә dәfә qeyri-elastik toqquşmaya uğraya bilәr. Belәliklә dә, F.–H.t. göstәrir ki, 4,9 eV enerjinin mümkün olan әn kiçik porsiyasıdır vә civә atomu әsas energetik halda onu uda bilәr.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
FEDİNQ – EMİN
    FRANK–HERTS TƏCRÜBƏSİ

    FRANK–HERTS TƏCRÜBƏSİ – atomların diskret enerji sәviyyәlәrinә malik olmasını sübut edәn tәcrübә. İlk dәfә C.Frank vә H.Herts aparmışlar (1913). N.Borun atomun kvant nәzәriyyәsinin eksperimental tәsdiq olunmasında mühüm rol oynamışdır.


    Tәcrübәdә I cәrәyan şiddәtinin K katodu ilә Cı toru arasındakı güclәndirici potensialdan asılılığı tәdqiq edilmişdir; C2 toru vә A anodu arasına yavaşıdıcı potensial qoyulmuşdur. I oblastda sürәtlәnәn elektronlar torlar arasındakı II oblasta düşür vә L borucuğunu dolduran civә buxarının atomları ilә toqquşur (şәkil).

    Toqquşmadan sonra III oblastdakı yavaşıdıcı potensialı aşmaq üçün enerjisi kifayәt edәn elektronlar anoda düşür. Sürәtlәndirici potensialın 4,9 V-a qәdәr artması zamanı cәrәyan şiddәti monoton artır. Demәli, ℇ ≲ 4,9 eV enerjilәrdә elektronların atomlarla toqquşması elastikidir vә atomların daxili enerjisini dәyişmir. Elektronların enerjisi ℇ ≳ 4,9 eV olduqda onların atomlarla toqquşması qeyri-elastik olur, elektronların enerjisi atomların daxili enerjisinә keçir. 4,9 eV enerjinin misillәrindә (9,8 eV, 14,7 eV) elektronlar hәr dәfә atoma 4,9 eV verәrәk bir neçә dәfә qeyri-elastik toqquşmaya uğraya bilәr. Belәliklә dә, F.–H.t. göstәrir ki, 4,9 eV enerjinin mümkün olan әn kiçik porsiyasıdır vә civә atomu әsas energetik halda onu uda bilәr.

    FRANK–HERTS TƏCRÜBƏSİ

    FRANK–HERTS TƏCRÜBƏSİ – atomların diskret enerji sәviyyәlәrinә malik olmasını sübut edәn tәcrübә. İlk dәfә C.Frank vә H.Herts aparmışlar (1913). N.Borun atomun kvant nәzәriyyәsinin eksperimental tәsdiq olunmasında mühüm rol oynamışdır.


    Tәcrübәdә I cәrәyan şiddәtinin K katodu ilә Cı toru arasındakı güclәndirici potensialdan asılılığı tәdqiq edilmişdir; C2 toru vә A anodu arasına yavaşıdıcı potensial qoyulmuşdur. I oblastda sürәtlәnәn elektronlar torlar arasındakı II oblasta düşür vә L borucuğunu dolduran civә buxarının atomları ilә toqquşur (şәkil).

    Toqquşmadan sonra III oblastdakı yavaşıdıcı potensialı aşmaq üçün enerjisi kifayәt edәn elektronlar anoda düşür. Sürәtlәndirici potensialın 4,9 V-a qәdәr artması zamanı cәrәyan şiddәti monoton artır. Demәli, ℇ ≲ 4,9 eV enerjilәrdә elektronların atomlarla toqquşması elastikidir vә atomların daxili enerjisini dәyişmir. Elektronların enerjisi ℇ ≳ 4,9 eV olduqda onların atomlarla toqquşması qeyri-elastik olur, elektronların enerjisi atomların daxili enerjisinә keçir. 4,9 eV enerjinin misillәrindә (9,8 eV, 14,7 eV) elektronlar hәr dәfә atoma 4,9 eV verәrәk bir neçә dәfә qeyri-elastik toqquşmaya uğraya bilәr. Belәliklә dә, F.–H.t. göstәrir ki, 4,9 eV enerjinin mümkün olan әn kiçik porsiyasıdır vә civә atomu әsas energetik halda onu uda bilәr.