FRENÉL (Fresnel) Oqüsten Jan (10.5.1788, Brolyi, Normandiya – 14.7.1827, Vil-d’Avre, Paris yaxınlığında) – fransız fiziki, dalğa optikasının banilәrindәn biri, Paris EA (1823), London Kral Cәmiyyәtinin (1825) üzvü. Memar ailәsindә anadan olmuşdur. Politexnik mәktәbini (1806), Yollar vә körpülәr mәktәbini (1809) bitirmişdir. Əsas elmi tәdqiqatları fiziki optikaya hәsr olunub. 1818 ildә D.F.Araqo vә P.S.Laplasın vәsatәti ilә Parisә köçmüş, orada mayakların yenidәn qurulması ilә mәşğul olmuş vә mayakla işıqlandırmanın yeni üsulunu tәklif etmişdir. 1815–23 illәrdә F. işığın difraksiyasına vә polyarizasiyasına aid klassik tәdqiqatlar aparmışdır. Hüygens prinsipini әsas götürәrәk vә elementar dalğaların interferensiyasına aid fundamental ideyanı әlavә edәrәk difraksiya nәzәriyyәsini yaratmışdır (T.Yunqdan asılı olmadan) (bax Hüygens – Frenel prinsipi). O, bu prinsipә әsasәn hәndәsi optikanın qanunlarını, o cümlәdәn işığın yayılmasının düzxәtli xarakterini izah etmiş, difraksiya mәnzәrәsini hesablamaq üçün zonalar (Frenel zonaları) üsulunu, interferensiyanı müşahidә etmәk üçün optik qurğu (Frenel bigüzgülәri) tәklif etmişdir. İşığın әksolunması vә sınması zamanı polyarizasiya qanunlarını müәyyәn etmiş vә onları xarakterizә edәn düsturlar (Frenel düsturları, 1823) vermişdir. F.-in tәrpәnmәz efir vә işıq dalğalarının sövqetmә әmsalına aid ideyaları H.A.Lorentsin hәrәkәt edәn mühitlәrin elektrodinamikasının әsasını tәşkil etmişdir. London Kral Cәmiyyәtinin B.Rumford medalı ilә tәltif edilmişdir (1824). F.-in adı Eyfel qullәsinin birinci mәrtәbәsindә yerlәşәn, Fransanın әn görkәmli alimlәrinin siyahısındadır.
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2007 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2009 |
| ISBN: | 978-9952-441-02-4 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2010 |
| ISBN: | 978-9952-441-05-5 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2011 |
| ISBN: | 978-9952-441-07-9 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2012 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2013 |
| ISBN: | 978-9952-441-03-1 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2014 |
| ISBN: | 978-9952-441-10-9 |
| Səhifələrin sayı: | 592 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili | 2015 |
| ISBN: | 978-9952-441-11-6 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
FRENÉL (Fresnel) Oqüsten Jan (10.5.1788, Brolyi, Normandiya – 14.7.1827, Vil-d’Avre, Paris yaxınlığında) – fransız fiziki, dalğa optikasının banilәrindәn biri, Paris EA (1823), London Kral Cәmiyyәtinin (1825) üzvü. Memar ailәsindә anadan olmuşdur. Politexnik mәktәbini (1806), Yollar vә körpülәr mәktәbini (1809) bitirmişdir. Əsas elmi tәdqiqatları fiziki optikaya hәsr olunub. 1818 ildә D.F.Araqo vә P.S.Laplasın vәsatәti ilә Parisә köçmüş, orada mayakların yenidәn qurulması ilә mәşğul olmuş vә mayakla işıqlandırmanın yeni üsulunu tәklif etmişdir. 1815–23 illәrdә F. işığın difraksiyasına vә polyarizasiyasına aid klassik tәdqiqatlar aparmışdır. Hüygens prinsipini әsas götürәrәk vә elementar dalğaların interferensiyasına aid fundamental ideyanı әlavә edәrәk difraksiya nәzәriyyәsini yaratmışdır (T.Yunqdan asılı olmadan) (bax Hüygens – Frenel prinsipi). O, bu prinsipә әsasәn hәndәsi optikanın qanunlarını, o cümlәdәn işığın yayılmasının düzxәtli xarakterini izah etmiş, difraksiya mәnzәrәsini hesablamaq üçün zonalar (Frenel zonaları) üsulunu, interferensiyanı müşahidә etmәk üçün optik qurğu (Frenel bigüzgülәri) tәklif etmişdir. İşığın әksolunması vә sınması zamanı polyarizasiya qanunlarını müәyyәn etmiş vә onları xarakterizә edәn düsturlar (Frenel düsturları, 1823) vermişdir. F.-in tәrpәnmәz efir vә işıq dalğalarının sövqetmә әmsalına aid ideyaları H.A.Lorentsin hәrәkәt edәn mühitlәrin elektrodinamikasının әsasını tәşkil etmişdir. London Kral Cәmiyyәtinin B.Rumford medalı ilә tәltif edilmişdir (1824). F.-in adı Eyfel qullәsinin birinci mәrtәbәsindә yerlәşәn, Fransanın әn görkәmli alimlәrinin siyahısındadır.
FRENÉL (Fresnel) Oqüsten Jan (10.5.1788, Brolyi, Normandiya – 14.7.1827, Vil-d’Avre, Paris yaxınlığında) – fransız fiziki, dalğa optikasının banilәrindәn biri, Paris EA (1823), London Kral Cәmiyyәtinin (1825) üzvü. Memar ailәsindә anadan olmuşdur. Politexnik mәktәbini (1806), Yollar vә körpülәr mәktәbini (1809) bitirmişdir. Əsas elmi tәdqiqatları fiziki optikaya hәsr olunub. 1818 ildә D.F.Araqo vә P.S.Laplasın vәsatәti ilә Parisә köçmüş, orada mayakların yenidәn qurulması ilә mәşğul olmuş vә mayakla işıqlandırmanın yeni üsulunu tәklif etmişdir. 1815–23 illәrdә F. işığın difraksiyasına vә polyarizasiyasına aid klassik tәdqiqatlar aparmışdır. Hüygens prinsipini әsas götürәrәk vә elementar dalğaların interferensiyasına aid fundamental ideyanı әlavә edәrәk difraksiya nәzәriyyәsini yaratmışdır (T.Yunqdan asılı olmadan) (bax Hüygens – Frenel prinsipi). O, bu prinsipә әsasәn hәndәsi optikanın qanunlarını, o cümlәdәn işığın yayılmasının düzxәtli xarakterini izah etmiş, difraksiya mәnzәrәsini hesablamaq üçün zonalar (Frenel zonaları) üsulunu, interferensiyanı müşahidә etmәk üçün optik qurğu (Frenel bigüzgülәri) tәklif etmişdir. İşığın әksolunması vә sınması zamanı polyarizasiya qanunlarını müәyyәn etmiş vә onları xarakterizә edәn düsturlar (Frenel düsturları, 1823) vermişdir. F.-in tәrpәnmәz efir vә işıq dalğalarının sövqetmә әmsalına aid ideyaları H.A.Lorentsin hәrәkәt edәn mühitlәrin elektrodinamikasının әsasını tәşkil etmişdir. London Kral Cәmiyyәtinin B.Rumford medalı ilә tәltif edilmişdir (1824). F.-in adı Eyfel qullәsinin birinci mәrtәbәsindә yerlәşәn, Fransanın әn görkәmli alimlәrinin siyahısındadır.
