Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
IX CİLD (FEDİNQ - EMİN)
    FREYRİ

    FREYRİ, Freyre (Freire) Paulu (19.9.1921, Resifi – 2.5.1997, San-Paulu) – Braziliya pedaqoqu vә filosofu. Pernambuku ştatının Resifi ş.-ndә Federal un-tin hüquq fakültәsini bitirmiş, Tәhsil vә mәdәniyyәt dep-tinin direktoru (1946–55) olmuşdur. Hәmin illәrdә yaşlıların savadlanması üçün özünün orijinal tәhsil metodunun yaranması ilә nәticәlәnәn ilk tәcrübәlәrini hәyata keçirmişdir (Freyri metodu). Mәdәniyyәtin öyrәnilmәsi ilә başlayan bu tәhsil prosesi bir neçә mәrhәlәdәn ibarәt idi: ilk mәrhәlәdә şagirdlәr xüsusi seçilmiş mövzuları vә onlarla әlaqәli sözlәri yadda saxlayır (17-dәk), sonra hәmin sözlәrin vizual obrazlarda (müxtәlif situasiyaların qrafiki tәsvirini verәn plakat vә rәsmlәrdә) kodlaşdırılması yerinә yetirilirdi. Onların tәhlili vә müzakirәsindәn sonra hәmin tәsvirlәr sözlәrlә birlikdә göstәrilir (kodlaşmanın açılması prosesi), sonda sözlәr rәsmlәrsiz öyrәnilirdi. Növbәti mәrhәlәlәrdә şagirdlәr sözlәri tanıyır vә yadda saxlayır, sözlәr vә cümlәlәr arasında әlaqә qurur, ilkin sözlәri hecalara bölür, sonra hecalardan istifadә edәrәk yeni sözlәr yaradırdılar vә s. Yaşlılar F. metodu ilә 30–40 saat әrzindә savada yiyәlәnirdilәr.


    Hәrbi çevrilişdәn sonra F. 1964 ildә Çiliyә mühacirәt etmişdi. Çili un-tindә dәrs demişdir. YUNESKO-nun eksperti (1968), Harvard un-tinin prof.-u (1969) olmuşdur. 1970 ildәn Cenevrәdә Ümumdünya Kilsә Şurasının tәhsil problemlәri üzrә mәslәhәtçisi olmuş, hәmin Şuranın nәzdindәki Mәdәni fәaliyyәt in-tunda işlәmişdir. 1982 ildә yenidәn Braziliyaya qayıtmışdır. Bütün insanların iştirakı ilә “әdalәtli cәmiyyәtin” qurulmasının tәrәfdarı olan F. insanların yaradıcılıq fәallığının inkişafına, onlarda “düşüncәnin oyanması”na çalışırdı. F.-nin cәmiyyәti dәyişdirmәk konsepsiyası ilk növbәdә insanların düşüncәsinin dәyişmәsi ilә bağlıdır.


    F.-nin fәaliyyәti bir sıra Asiya, Afrika vә Latın Amerikası ölkәlәrindә milli tәhsil sisteminin tәşәkkülünә tәkan vermişdir. 1986 ildә F. elmi-pedaqoji fәaliyyәt sahәsindәki böyük xidmәtlәrinә görә YUNESKO-nun mükafatına layiq görülmüşdür.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
FEDİNQ – EMİN
    FREYRİ

    FREYRİ, Freyre (Freire) Paulu (19.9.1921, Resifi – 2.5.1997, San-Paulu) – Braziliya pedaqoqu vә filosofu. Pernambuku ştatının Resifi ş.-ndә Federal un-tin hüquq fakültәsini bitirmiş, Tәhsil vә mәdәniyyәt dep-tinin direktoru (1946–55) olmuşdur. Hәmin illәrdә yaşlıların savadlanması üçün özünün orijinal tәhsil metodunun yaranması ilә nәticәlәnәn ilk tәcrübәlәrini hәyata keçirmişdir (Freyri metodu). Mәdәniyyәtin öyrәnilmәsi ilә başlayan bu tәhsil prosesi bir neçә mәrhәlәdәn ibarәt idi: ilk mәrhәlәdә şagirdlәr xüsusi seçilmiş mövzuları vә onlarla әlaqәli sözlәri yadda saxlayır (17-dәk), sonra hәmin sözlәrin vizual obrazlarda (müxtәlif situasiyaların qrafiki tәsvirini verәn plakat vә rәsmlәrdә) kodlaşdırılması yerinә yetirilirdi. Onların tәhlili vә müzakirәsindәn sonra hәmin tәsvirlәr sözlәrlә birlikdә göstәrilir (kodlaşmanın açılması prosesi), sonda sözlәr rәsmlәrsiz öyrәnilirdi. Növbәti mәrhәlәlәrdә şagirdlәr sözlәri tanıyır vә yadda saxlayır, sözlәr vә cümlәlәr arasında әlaqә qurur, ilkin sözlәri hecalara bölür, sonra hecalardan istifadә edәrәk yeni sözlәr yaradırdılar vә s. Yaşlılar F. metodu ilә 30–40 saat әrzindә savada yiyәlәnirdilәr.


    Hәrbi çevrilişdәn sonra F. 1964 ildә Çiliyә mühacirәt etmişdi. Çili un-tindә dәrs demişdir. YUNESKO-nun eksperti (1968), Harvard un-tinin prof.-u (1969) olmuşdur. 1970 ildәn Cenevrәdә Ümumdünya Kilsә Şurasının tәhsil problemlәri üzrә mәslәhәtçisi olmuş, hәmin Şuranın nәzdindәki Mәdәni fәaliyyәt in-tunda işlәmişdir. 1982 ildә yenidәn Braziliyaya qayıtmışdır. Bütün insanların iştirakı ilә “әdalәtli cәmiyyәtin” qurulmasının tәrәfdarı olan F. insanların yaradıcılıq fәallığının inkişafına, onlarda “düşüncәnin oyanması”na çalışırdı. F.-nin cәmiyyәti dәyişdirmәk konsepsiyası ilk növbәdә insanların düşüncәsinin dәyişmәsi ilә bağlıdır.


    F.-nin fәaliyyәti bir sıra Asiya, Afrika vә Latın Amerikası ölkәlәrindә milli tәhsil sisteminin tәşәkkülünә tәkan vermişdir. 1986 ildә F. elmi-pedaqoji fәaliyyәt sahәsindәki böyük xidmәtlәrinә görә YUNESKO-nun mükafatına layiq görülmüşdür.

    FREYRİ

    FREYRİ, Freyre (Freire) Paulu (19.9.1921, Resifi – 2.5.1997, San-Paulu) – Braziliya pedaqoqu vә filosofu. Pernambuku ştatının Resifi ş.-ndә Federal un-tin hüquq fakültәsini bitirmiş, Tәhsil vә mәdәniyyәt dep-tinin direktoru (1946–55) olmuşdur. Hәmin illәrdә yaşlıların savadlanması üçün özünün orijinal tәhsil metodunun yaranması ilә nәticәlәnәn ilk tәcrübәlәrini hәyata keçirmişdir (Freyri metodu). Mәdәniyyәtin öyrәnilmәsi ilә başlayan bu tәhsil prosesi bir neçә mәrhәlәdәn ibarәt idi: ilk mәrhәlәdә şagirdlәr xüsusi seçilmiş mövzuları vә onlarla әlaqәli sözlәri yadda saxlayır (17-dәk), sonra hәmin sözlәrin vizual obrazlarda (müxtәlif situasiyaların qrafiki tәsvirini verәn plakat vә rәsmlәrdә) kodlaşdırılması yerinә yetirilirdi. Onların tәhlili vә müzakirәsindәn sonra hәmin tәsvirlәr sözlәrlә birlikdә göstәrilir (kodlaşmanın açılması prosesi), sonda sözlәr rәsmlәrsiz öyrәnilirdi. Növbәti mәrhәlәlәrdә şagirdlәr sözlәri tanıyır vә yadda saxlayır, sözlәr vә cümlәlәr arasında әlaqә qurur, ilkin sözlәri hecalara bölür, sonra hecalardan istifadә edәrәk yeni sözlәr yaradırdılar vә s. Yaşlılar F. metodu ilә 30–40 saat әrzindә savada yiyәlәnirdilәr.


    Hәrbi çevrilişdәn sonra F. 1964 ildә Çiliyә mühacirәt etmişdi. Çili un-tindә dәrs demişdir. YUNESKO-nun eksperti (1968), Harvard un-tinin prof.-u (1969) olmuşdur. 1970 ildәn Cenevrәdә Ümumdünya Kilsә Şurasının tәhsil problemlәri üzrә mәslәhәtçisi olmuş, hәmin Şuranın nәzdindәki Mәdәni fәaliyyәt in-tunda işlәmişdir. 1982 ildә yenidәn Braziliyaya qayıtmışdır. Bütün insanların iştirakı ilә “әdalәtli cәmiyyәtin” qurulmasının tәrәfdarı olan F. insanların yaradıcılıq fәallığının inkişafına, onlarda “düşüncәnin oyanması”na çalışırdı. F.-nin cәmiyyәti dәyişdirmәk konsepsiyası ilk növbәdә insanların düşüncәsinin dәyişmәsi ilә bağlıdır.


    F.-nin fәaliyyәti bir sıra Asiya, Afrika vә Latın Amerikası ölkәlәrindә milli tәhsil sisteminin tәşәkkülünә tәkan vermişdir. 1986 ildә F. elmi-pedaqoji fәaliyyәt sahәsindәki böyük xidmәtlәrinә görә YUNESKO-nun mükafatına layiq görülmüşdür.