FTALSİANİN BOYALARI – tetrabenzotetraazoporfirinin (ftalsianinin) törәmәlәri vә metallarla kompleks birlәşmәlәri. F.b-ndan mis ftalsianin geniş istifadә olunur (mavi rәngli piqment kimi).
F.b.-nın tәtbiqi üçün onların polimorfizmi vacibdir, mәs., mis ftalsianinin rәngi vә üzvi hәlledicilәrdә davamlılığına görә fәrqlәnәn α-, β- vә γ- modifikasiyaları mәlumdur.
Mis ftalsianin katalizator iştirakı ilә ftal anhidridi, karbamid vә mis xloridin (CuCl), yaxud ftaldinitril ilә CuCl2-in qarşılıqlı tәsirindәn alınır. Sonradan α- vә γ-formaları almaq üçün mis ftalsianin müvafiq olaraq 98 vә 60%-li sulfat turşusunda hәll edilәrәk tәkrar çökdürülür; β-forma üzvi hәlledicilәrin vә NaCl (vә ya Na2SO4) iştirakı ilә mis ftalsianinin mexaniki xırdalanmasından alınır. Suda hәll olan bir-başa F.b. mis ftalsianinin sulfolaşmasından alınır. Firuzәyi rәngli aktiv boyaq maddәlәri mis ftalsianinin dörd SO2Cl qrupu daxil edәrәk, sonradan onların aktiv qruplara malik aromatik aminlәrlә amidlәşmәsindәn sintez olunur. Alsianlar vә ya sianallar adlanan, suda hәll olan F.b. mis ftalsianin izotiuronium duzlarıdır; onlar mis ftalsianinә әvvәlcә paraformaldehid vә xlorid turşusu, sonra tetrametilkarbamid ilә tәsir etmәklә alınır.