Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
IX CİLD (FEDİNQ - EMİN)
    FUKÓ RƏQQASI

    FUKÓ RƏQQASI – uzun nazik asqıdan asılmış ağır kürә şәklindә rәqqas; Yerin sutka әrzindә fırlanmasını әyani göstәrmәk üçündür. Rәqqasın (çәkisi 28 kq, asqının uz. 67 m) rәqs müstәvisinin dönmәsi ilә bağlı ilk tәcrübәni 1850 ildә J.B.L.Fuko nümayiş etdirmişdir. Əgәr Yer fırlanmasaydı F.r.-nın rәqs müstәvisi Yerә nәzәrәn dәyişmәzdi. Yerin fırlanması rәqs müstәvisinin eninә tәsir edәn Koriolis qüvvәsinin yaranmasına sәbәb olur. Nәticәdә rәqs müstәvisi şaqul әtrafında Yerin fırlanmasının әksinә olaraq müntәzәm dönür (Şm. yarimkürәsindә F.r.-nın hәrәkәtinә görә sağa, C. yarımkürәsindә sola). Dünyada 20-yә yaxın F.r. var. Ən böyüyü (uz. 98 m, çәkisi 54 kq1931 ildә Leninqradda (indiki S-Pb) İsaaki kilsәsindә qurulmuşdur.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
FEDİNQ – EMİN
    FUKÓ RƏQQASI

    FUKÓ RƏQQASI – uzun nazik asqıdan asılmış ağır kürә şәklindә rәqqas; Yerin sutka әrzindә fırlanmasını әyani göstәrmәk üçündür. Rәqqasın (çәkisi 28 kq, asqının uz. 67 m) rәqs müstәvisinin dönmәsi ilә bağlı ilk tәcrübәni 1850 ildә J.B.L.Fuko nümayiş etdirmişdir. Əgәr Yer fırlanmasaydı F.r.-nın rәqs müstәvisi Yerә nәzәrәn dәyişmәzdi. Yerin fırlanması rәqs müstәvisinin eninә tәsir edәn Koriolis qüvvәsinin yaranmasına sәbәb olur. Nәticәdә rәqs müstәvisi şaqul әtrafında Yerin fırlanmasının әksinә olaraq müntәzәm dönür (Şm. yarimkürәsindә F.r.-nın hәrәkәtinә görә sağa, C. yarımkürәsindә sola). Dünyada 20-yә yaxın F.r. var. Ən böyüyü (uz. 98 m, çәkisi 54 kq1931 ildә Leninqradda (indiki S-Pb) İsaaki kilsәsindә qurulmuşdur.

    FUKÓ RƏQQASI

    FUKÓ RƏQQASI – uzun nazik asqıdan asılmış ağır kürә şәklindә rәqqas; Yerin sutka әrzindә fırlanmasını әyani göstәrmәk üçündür. Rәqqasın (çәkisi 28 kq, asqının uz. 67 m) rәqs müstәvisinin dönmәsi ilә bağlı ilk tәcrübәni 1850 ildә J.B.L.Fuko nümayiş etdirmişdir. Əgәr Yer fırlanmasaydı F.r.-nın rәqs müstәvisi Yerә nәzәrәn dәyişmәzdi. Yerin fırlanması rәqs müstәvisinin eninә tәsir edәn Koriolis qüvvәsinin yaranmasına sәbәb olur. Nәticәdә rәqs müstәvisi şaqul әtrafında Yerin fırlanmasının әksinә olaraq müntәzәm dönür (Şm. yarimkürәsindә F.r.-nın hәrәkәtinә görә sağa, C. yarımkürәsindә sola). Dünyada 20-yә yaxın F.r. var. Ən böyüyü (uz. 98 m, çәkisi 54 kq1931 ildә Leninqradda (indiki S-Pb) İsaaki kilsәsindә qurulmuşdur.