Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
IX CİLD (FEDİNQ - EMİN)
    FULÁ

    FULÁ (ful, fulani, fulfulde, pöl, pular, tukulor) – fulbelәrin dili. Nigeriya, Qvineya, Seneqal, Mali, Kamerun, Burkina-Faso, Niger, Qәrbi vә Mәrkәzi Afrikanın digәr ölkәlәrindә yayılmışdır. Bu dildә danışanların ümumi sayı tәqr. 15 mln. nәfәrdir (2016). Bir sıra rayonlarda (әsasәn, Kamerun vә Qvineyada) etnoslararası ünsiyyәt dili kimi istifadә olunur.


    F. Atlantika dillәrindәn biridir. Ən böyük dialektlәri: qәrbi – futa-toro (Seneqal) vә futa-callon (Qvineya); mәrkәzi – masina (Mali) vә Volta; şәrqi – Şimali Nigeriya vә Adamaua (Kamerun).


    Fuziya vә aqlütinativliyi birlәşdirәn F. dili quruluşca sintetikdir. Adlar sinfi sistemi inkişaf etmişdir. Sinif isimlәrdә iki cür ifadә olunur: morfoloji üsulla – xüsusi şәkilçi ilә, morfonoloji üsulla – kökün ilk samitinin müәyyәn dәrәcәsi ilә. Sinfә görә uzlaşma әvәzlikdә, sifәtdә, sayda, feili sifәt vә bir qisim feillәrdә yayılmışdır. Əsas söz sırası belәdir: “subyekt+predikat+obyekt”.


    Yazı әnәnәsinә malik yerlәr olsa da, ümumi әdәbi dil norması yoxdur: 17–19 әsrlәrdә F. dilindә dini, tarixi, mәişәt mәzmunlu mәtnlәr yaratmaq üçün әrәb qrafikasından (әcәmi) istifadә olunmuşdur. 20 әsrin 2-ci yarısında latın qrafikası әsasında (1966 ildәn orfoqrafik standart) yazı yayılmışdır. Folklor mәtnlәri, mәrasim vә epik poeziyadan nümunәlәr nәşr olunur. F. bәzi ölkәlәrdә (Seneqal vә s.) mәktәblәrdә tәdris edilir. Bu dildә televiziya vә radio verilişlәri yayımlanır, kitablar çap olunur.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
FEDİNQ – EMİN
    FULÁ

    FULÁ (ful, fulani, fulfulde, pöl, pular, tukulor) – fulbelәrin dili. Nigeriya, Qvineya, Seneqal, Mali, Kamerun, Burkina-Faso, Niger, Qәrbi vә Mәrkәzi Afrikanın digәr ölkәlәrindә yayılmışdır. Bu dildә danışanların ümumi sayı tәqr. 15 mln. nәfәrdir (2016). Bir sıra rayonlarda (әsasәn, Kamerun vә Qvineyada) etnoslararası ünsiyyәt dili kimi istifadә olunur.


    F. Atlantika dillәrindәn biridir. Ən böyük dialektlәri: qәrbi – futa-toro (Seneqal) vә futa-callon (Qvineya); mәrkәzi – masina (Mali) vә Volta; şәrqi – Şimali Nigeriya vә Adamaua (Kamerun).


    Fuziya vә aqlütinativliyi birlәşdirәn F. dili quruluşca sintetikdir. Adlar sinfi sistemi inkişaf etmişdir. Sinif isimlәrdә iki cür ifadә olunur: morfoloji üsulla – xüsusi şәkilçi ilә, morfonoloji üsulla – kökün ilk samitinin müәyyәn dәrәcәsi ilә. Sinfә görә uzlaşma әvәzlikdә, sifәtdә, sayda, feili sifәt vә bir qisim feillәrdә yayılmışdır. Əsas söz sırası belәdir: “subyekt+predikat+obyekt”.


    Yazı әnәnәsinә malik yerlәr olsa da, ümumi әdәbi dil norması yoxdur: 17–19 әsrlәrdә F. dilindә dini, tarixi, mәişәt mәzmunlu mәtnlәr yaratmaq üçün әrәb qrafikasından (әcәmi) istifadә olunmuşdur. 20 әsrin 2-ci yarısında latın qrafikası әsasında (1966 ildәn orfoqrafik standart) yazı yayılmışdır. Folklor mәtnlәri, mәrasim vә epik poeziyadan nümunәlәr nәşr olunur. F. bәzi ölkәlәrdә (Seneqal vә s.) mәktәblәrdә tәdris edilir. Bu dildә televiziya vә radio verilişlәri yayımlanır, kitablar çap olunur.

    FULÁ

    FULÁ (ful, fulani, fulfulde, pöl, pular, tukulor) – fulbelәrin dili. Nigeriya, Qvineya, Seneqal, Mali, Kamerun, Burkina-Faso, Niger, Qәrbi vә Mәrkәzi Afrikanın digәr ölkәlәrindә yayılmışdır. Bu dildә danışanların ümumi sayı tәqr. 15 mln. nәfәrdir (2016). Bir sıra rayonlarda (әsasәn, Kamerun vә Qvineyada) etnoslararası ünsiyyәt dili kimi istifadә olunur.


    F. Atlantika dillәrindәn biridir. Ən böyük dialektlәri: qәrbi – futa-toro (Seneqal) vә futa-callon (Qvineya); mәrkәzi – masina (Mali) vә Volta; şәrqi – Şimali Nigeriya vә Adamaua (Kamerun).


    Fuziya vә aqlütinativliyi birlәşdirәn F. dili quruluşca sintetikdir. Adlar sinfi sistemi inkişaf etmişdir. Sinif isimlәrdә iki cür ifadә olunur: morfoloji üsulla – xüsusi şәkilçi ilә, morfonoloji üsulla – kökün ilk samitinin müәyyәn dәrәcәsi ilә. Sinfә görә uzlaşma әvәzlikdә, sifәtdә, sayda, feili sifәt vә bir qisim feillәrdә yayılmışdır. Əsas söz sırası belәdir: “subyekt+predikat+obyekt”.


    Yazı әnәnәsinә malik yerlәr olsa da, ümumi әdәbi dil norması yoxdur: 17–19 әsrlәrdә F. dilindә dini, tarixi, mәişәt mәzmunlu mәtnlәr yaratmaq üçün әrәb qrafikasından (әcәmi) istifadә olunmuşdur. 20 әsrin 2-ci yarısında latın qrafikası әsasında (1966 ildәn orfoqrafik standart) yazı yayılmışdır. Folklor mәtnlәri, mәrasim vә epik poeziyadan nümunәlәr nәşr olunur. F. bәzi ölkәlәrdә (Seneqal vә s.) mәktәblәrdә tәdris edilir. Bu dildә televiziya vә radio verilişlәri yayımlanır, kitablar çap olunur.