Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
IX CİLD (FEDİNQ - EMİN)
    FUNİKULYÓR

    FUNİKULYÓR (fr. funiculaire; lat. funiculus – ip, kanat) – dik yoxuşlarda (35°-yәdәk) sәrnişin vә yük daşımaq üçün vaqonları kanatla dartılan relsli yol. F.-dan şәhәrlәrdә, kurort yerlәrindә vә sәnaye müәssisәlәrindә istifadә olunur. Vaqonlar yuxarı st.-da qoyulmuş elektrik intiqalları vә poladdan düzәldilmiş kanatların kömәyilә hәrәkәtә gәtirilir. F.-da çox vaxt 2 vaqon işlәyir (biri yuxarı qalxanda digәri bu vaxt aşağı enir). Yuxarı vә aşağı hissәlәrdә d.y. ikirelsli bir xәtdәn, orta hissәdә isә ikilәşmiş iki (ikirelsli) xәtdәn ibarәt olur. Tәhlükәsizlik mәqsәdilә F. vaqonları kanatların qırılması vә ya qәza hallarında relslәrdә ilişmәni tәmin edәn avtomatik әylәc qurğuları (avtomatik rels tutucuları), habelә siqnalizasiya, rabitә vә bloklama vasitәlәri ilә tәchiz olunur. F.-da vaqonların hәrәkәt sürәti 3 m/san-yә qәdәrdir; saatda 600-ә qәdәr adam daşıyır. D.y. ilә sәrnişin daşımaq üçün kanat dartıdan istifadә etmәk ideyası ilk dәfә 1825 ildә meydana çıxmış, 1854 ildә isә İtaliyada (Genuya) vә Avstriyada (Zommerinq) hәyata keçirilmişdir. Dağlıq sahәlәrdә yerlәşәn ölkәlәrdә (mәs., İsveçrәdә) F.-dan geniş istifadә edilir.

     Bakı funikulyoru.


    Bakı F.-u 1960 ildә istifadәyә verilmişdir. Müxtәlif vaxtlarda bir neçә dәfә tәmir edilmişdir. 2012 ildә әsaslı tәmir vә yenidәnqurmadan sonra yenidәn işә salınmışdır. St.-lar arası mәsafә 455 m-dir. Neftçilәr prospekti ilә Dağüstü parkı birlәşdirәn 2 st. (“Bәhram Gur” vә “Şәhidlәr Xiyabanı”) fәaliyyәt göstәrir. Vaqonların hәrәkәt sürәti 2,5 m/san-dir, gün әrzindә orta hesabla 2 minәdәk adam daşıyır.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
FEDİNQ – EMİN
    FUNİKULYÓR

    FUNİKULYÓR (fr. funiculaire; lat. funiculus – ip, kanat) – dik yoxuşlarda (35°-yәdәk) sәrnişin vә yük daşımaq üçün vaqonları kanatla dartılan relsli yol. F.-dan şәhәrlәrdә, kurort yerlәrindә vә sәnaye müәssisәlәrindә istifadә olunur. Vaqonlar yuxarı st.-da qoyulmuş elektrik intiqalları vә poladdan düzәldilmiş kanatların kömәyilә hәrәkәtә gәtirilir. F.-da çox vaxt 2 vaqon işlәyir (biri yuxarı qalxanda digәri bu vaxt aşağı enir). Yuxarı vә aşağı hissәlәrdә d.y. ikirelsli bir xәtdәn, orta hissәdә isә ikilәşmiş iki (ikirelsli) xәtdәn ibarәt olur. Tәhlükәsizlik mәqsәdilә F. vaqonları kanatların qırılması vә ya qәza hallarında relslәrdә ilişmәni tәmin edәn avtomatik әylәc qurğuları (avtomatik rels tutucuları), habelә siqnalizasiya, rabitә vә bloklama vasitәlәri ilә tәchiz olunur. F.-da vaqonların hәrәkәt sürәti 3 m/san-yә qәdәrdir; saatda 600-ә qәdәr adam daşıyır. D.y. ilә sәrnişin daşımaq üçün kanat dartıdan istifadә etmәk ideyası ilk dәfә 1825 ildә meydana çıxmış, 1854 ildә isә İtaliyada (Genuya) vә Avstriyada (Zommerinq) hәyata keçirilmişdir. Dağlıq sahәlәrdә yerlәşәn ölkәlәrdә (mәs., İsveçrәdә) F.-dan geniş istifadә edilir.

     Bakı funikulyoru.


    Bakı F.-u 1960 ildә istifadәyә verilmişdir. Müxtәlif vaxtlarda bir neçә dәfә tәmir edilmişdir. 2012 ildә әsaslı tәmir vә yenidәnqurmadan sonra yenidәn işә salınmışdır. St.-lar arası mәsafә 455 m-dir. Neftçilәr prospekti ilә Dağüstü parkı birlәşdirәn 2 st. (“Bәhram Gur” vә “Şәhidlәr Xiyabanı”) fәaliyyәt göstәrir. Vaqonların hәrәkәt sürәti 2,5 m/san-dir, gün әrzindә orta hesabla 2 minәdәk adam daşıyır.

    FUNİKULYÓR

    FUNİKULYÓR (fr. funiculaire; lat. funiculus – ip, kanat) – dik yoxuşlarda (35°-yәdәk) sәrnişin vә yük daşımaq üçün vaqonları kanatla dartılan relsli yol. F.-dan şәhәrlәrdә, kurort yerlәrindә vә sәnaye müәssisәlәrindә istifadә olunur. Vaqonlar yuxarı st.-da qoyulmuş elektrik intiqalları vә poladdan düzәldilmiş kanatların kömәyilә hәrәkәtә gәtirilir. F.-da çox vaxt 2 vaqon işlәyir (biri yuxarı qalxanda digәri bu vaxt aşağı enir). Yuxarı vә aşağı hissәlәrdә d.y. ikirelsli bir xәtdәn, orta hissәdә isә ikilәşmiş iki (ikirelsli) xәtdәn ibarәt olur. Tәhlükәsizlik mәqsәdilә F. vaqonları kanatların qırılması vә ya qәza hallarında relslәrdә ilişmәni tәmin edәn avtomatik әylәc qurğuları (avtomatik rels tutucuları), habelә siqnalizasiya, rabitә vә bloklama vasitәlәri ilә tәchiz olunur. F.-da vaqonların hәrәkәt sürәti 3 m/san-yә qәdәrdir; saatda 600-ә qәdәr adam daşıyır. D.y. ilә sәrnişin daşımaq üçün kanat dartıdan istifadә etmәk ideyası ilk dәfә 1825 ildә meydana çıxmış, 1854 ildә isә İtaliyada (Genuya) vә Avstriyada (Zommerinq) hәyata keçirilmişdir. Dağlıq sahәlәrdә yerlәşәn ölkәlәrdә (mәs., İsveçrәdә) F.-dan geniş istifadә edilir.

     Bakı funikulyoru.


    Bakı F.-u 1960 ildә istifadәyә verilmişdir. Müxtәlif vaxtlarda bir neçә dәfә tәmir edilmişdir. 2012 ildә әsaslı tәmir vә yenidәnqurmadan sonra yenidәn işә salınmışdır. St.-lar arası mәsafә 455 m-dir. Neftçilәr prospekti ilә Dağüstü parkı birlәşdirәn 2 st. (“Bәhram Gur” vә “Şәhidlәr Xiyabanı”) fәaliyyәt göstәrir. Vaqonların hәrәkәt sürәti 2,5 m/san-dir, gün әrzindә orta hesabla 2 minәdәk adam daşıyır.