FUNKSİYANIN PARAMETRİK TƏSVİRİ – bir neçә dәyişәn arasındakı funk-sional asılılığın kömәkçi dәyişәn p a r a m e t r l ә r vasitәsilә ifadәsi. İki x vә y dәyişәnlәri arasındakı F(x, y) = 0 asılılığı hәndәsi olaraq müstәvi әyrinin tәnliyi kimi verilir. Bu әyri üzәrindә (x, y) nöqtәsinin vәziyyәtini tәyin edәn ixtiyari t kәmiyyәtini
x = φ(t), y = ψ(t) (*)
funksiyalarının parametri kimi götürmәk olar. Mәs., x2 + y2 =1 asılılığı üçün parametrik tәnlik x = cos t, y = sin t (0≤ t <1) (çevrәnin parametrik tәnliyi), x2 + y2 =1 asılılğı üçün isә
(t ≠ 0) vә ya x = cosec t, y = ctg t (–π < t <π, t ≠ 0) (hiperbolanın parametrik tәnliyi) kimidir. Əgәr t-ni elә seçmәk olarsa ki, (*) funksiyaları rasional olsun, onda belә әyri u n i k u r s a l ә y r i adlandırılır; mәs., hiperbola belә әyridir. Parametrik tәsviri x = φ(t), y = ψ(t), z = χ(t) şәklindә tәnliklәrlә verilәn fәza әyrilәri xüsusi әhәmiyyәt kәsb edir. Mәs., düz xәtt fәzada x = a + mt, y = b + nt, z = c + pt parametrik şәklinә, vint xәtti isә x = acost, y = asint, z = ct şәklinә malikdir.
Üç x, y vә z dәyişәnlәrindәn asılı F(x, y, z) = 0 (onlardan birinә, mәs., z funksiyasına digәr iki funksiyanın qeyri-aşkar funksiyası kimi baxmaq olar) funksiyası hәndәsi cәhәtdәn sәthi tәsvir edir. Onun üzәrindә olan nöqtәnin vәziyyәtini tәyin etmәk üçün iki u vә υ parametri lazımdır (mәs., kürә üzәrindә uz. vә en), ona görә parametrik tәsvir
x = φ(u, υ); y = ψ(u, υ); z = χ(u, υ)
şәklindә olar. Mәs., x2 +y2 = (z2 +1)2 asılılığı üçün parametrik tәsvir x =(u2 – 1)cos υ, y = (u2 + 1)sin υ, z = u kimidir.