Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
IX CİLD (FEDİNQ - EMİN)
    GƏLİRLƏRİN DİFERENSİYASI

    GƏLİRLƏRİN DİFERENSİYASI – әhali gәlirlәrinin cәmiyyәtdә qeyri-bәrabәr paylanması prosesi. G.d. nәticәsindә cәmiyyәtdә mülk (imkan) baxımından vә sosial tәbәqәlәşmә gedir. Əhali gәlirlәrinin qeyri-bәrabәrliyinin xarakteristikası ölkәnin iqtisadi vә sosial inkişafının, yaşam sәviyyәsi vә rifahın bütün göstәricilәr sisteminin ayrılmaz elementidir. Cәmiyyәtdә gәlirlәrin bölüşdürülmәsinin qeyri-bәrabәrliyi bazar bölüşdürülmәsi prinsipinә әsaslanır. Bazar gәliri yalnız әmtәәlәrin satışından sonra formalaşdığına görә qiymәtәmәlәgәlmәnin bazar alәtlәri kәmiyyәt, keyfiyyәt vә әmәyin nәticәsinin hәqiqi qiymәtini (dәyәrini) göstәrir; nәticәdә әmәk öz ictimai faydalılığını qazanır. Rәqabәt iqtisadi fәaliyyәtdә iştirak etmәk üçün hәr kәsә bәrabәr imkanlar tәklif edir, lakin eyni şәrtlәrlә tәmin etmir. Nәticәdә, dövlәtin bu prosesә müdaxilәsi vacib olur. İnsanın layiqli hәyat yaşamaq haqqının qorunması mәsuliyyәtini öz üzәrinә götürәrәk dövlәt cәmiyyәtdә gәlirlәrin müvafiq
    yenidәn bölgüsünü tәşkil edir. İşçi qüvvәsinin tәkrar istehsalı, resursların bölgüsündә qeyri-bәrabәrliyin aradan qaldırılması, sosial gәrginliyin azaldılması üçün optimal şәrtlәrin yaranmasında bu vacibdir.


    Bazar iqtisadiyyatında gәlirlәrin bölüşdürülmәsinin qeyri-bәrabәrliyinin qaçınılmaz olduğu üçün onu ölçmәk lazımdır. Yaşam sәviyyәsi әhalinin maddi tәminatının diferensasiyası (gәlir sәviyyәsi üzrә әhalinin diferensasiyası) göstәricilәri: orta pul gıliri sәviyyәsi üzrә әhalinin bölünmәsi; gәlirlәrin tәmәrküzlәşmәsi әmsalı (indeks, Cini әmsalı); fond indeksi (G.d. әmsalı); yoxsulluq әmsalı ilә xarakterizә olunur.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
FEDİNQ – EMİN
    GƏLİRLƏRİN DİFERENSİYASI

    GƏLİRLƏRİN DİFERENSİYASI – әhali gәlirlәrinin cәmiyyәtdә qeyri-bәrabәr paylanması prosesi. G.d. nәticәsindә cәmiyyәtdә mülk (imkan) baxımından vә sosial tәbәqәlәşmә gedir. Əhali gәlirlәrinin qeyri-bәrabәrliyinin xarakteristikası ölkәnin iqtisadi vә sosial inkişafının, yaşam sәviyyәsi vә rifahın bütün göstәricilәr sisteminin ayrılmaz elementidir. Cәmiyyәtdә gәlirlәrin bölüşdürülmәsinin qeyri-bәrabәrliyi bazar bölüşdürülmәsi prinsipinә әsaslanır. Bazar gәliri yalnız әmtәәlәrin satışından sonra formalaşdığına görә qiymәtәmәlәgәlmәnin bazar alәtlәri kәmiyyәt, keyfiyyәt vә әmәyin nәticәsinin hәqiqi qiymәtini (dәyәrini) göstәrir; nәticәdә әmәk öz ictimai faydalılığını qazanır. Rәqabәt iqtisadi fәaliyyәtdә iştirak etmәk üçün hәr kәsә bәrabәr imkanlar tәklif edir, lakin eyni şәrtlәrlә tәmin etmir. Nәticәdә, dövlәtin bu prosesә müdaxilәsi vacib olur. İnsanın layiqli hәyat yaşamaq haqqının qorunması mәsuliyyәtini öz üzәrinә götürәrәk dövlәt cәmiyyәtdә gәlirlәrin müvafiq
    yenidәn bölgüsünü tәşkil edir. İşçi qüvvәsinin tәkrar istehsalı, resursların bölgüsündә qeyri-bәrabәrliyin aradan qaldırılması, sosial gәrginliyin azaldılması üçün optimal şәrtlәrin yaranmasında bu vacibdir.


    Bazar iqtisadiyyatında gәlirlәrin bölüşdürülmәsinin qeyri-bәrabәrliyinin qaçınılmaz olduğu üçün onu ölçmәk lazımdır. Yaşam sәviyyәsi әhalinin maddi tәminatının diferensasiyası (gәlir sәviyyәsi üzrә әhalinin diferensasiyası) göstәricilәri: orta pul gıliri sәviyyәsi üzrә әhalinin bölünmәsi; gәlirlәrin tәmәrküzlәşmәsi әmsalı (indeks, Cini әmsalı); fond indeksi (G.d. әmsalı); yoxsulluq әmsalı ilә xarakterizә olunur.

    GƏLİRLƏRİN DİFERENSİYASI

    GƏLİRLƏRİN DİFERENSİYASI – әhali gәlirlәrinin cәmiyyәtdә qeyri-bәrabәr paylanması prosesi. G.d. nәticәsindә cәmiyyәtdә mülk (imkan) baxımından vә sosial tәbәqәlәşmә gedir. Əhali gәlirlәrinin qeyri-bәrabәrliyinin xarakteristikası ölkәnin iqtisadi vә sosial inkişafının, yaşam sәviyyәsi vә rifahın bütün göstәricilәr sisteminin ayrılmaz elementidir. Cәmiyyәtdә gәlirlәrin bölüşdürülmәsinin qeyri-bәrabәrliyi bazar bölüşdürülmәsi prinsipinә әsaslanır. Bazar gәliri yalnız әmtәәlәrin satışından sonra formalaşdığına görә qiymәtәmәlәgәlmәnin bazar alәtlәri kәmiyyәt, keyfiyyәt vә әmәyin nәticәsinin hәqiqi qiymәtini (dәyәrini) göstәrir; nәticәdә әmәk öz ictimai faydalılığını qazanır. Rәqabәt iqtisadi fәaliyyәtdә iştirak etmәk üçün hәr kәsә bәrabәr imkanlar tәklif edir, lakin eyni şәrtlәrlә tәmin etmir. Nәticәdә, dövlәtin bu prosesә müdaxilәsi vacib olur. İnsanın layiqli hәyat yaşamaq haqqının qorunması mәsuliyyәtini öz üzәrinә götürәrәk dövlәt cәmiyyәtdә gәlirlәrin müvafiq
    yenidәn bölgüsünü tәşkil edir. İşçi qüvvәsinin tәkrar istehsalı, resursların bölgüsündә qeyri-bәrabәrliyin aradan qaldırılması, sosial gәrginliyin azaldılması üçün optimal şәrtlәrin yaranmasında bu vacibdir.


    Bazar iqtisadiyyatında gәlirlәrin bölüşdürülmәsinin qeyri-bәrabәrliyinin qaçınılmaz olduğu üçün onu ölçmәk lazımdır. Yaşam sәviyyәsi әhalinin maddi tәminatının diferensasiyası (gәlir sәviyyәsi üzrә әhalinin diferensasiyası) göstәricilәri: orta pul gıliri sәviyyәsi üzrә әhalinin bölünmәsi; gәlirlәrin tәmәrküzlәşmәsi әmsalı (indeks, Cini әmsalı); fond indeksi (G.d. әmsalı); yoxsulluq әmsalı ilә xarakterizә olunur.