Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
III CİLD (BABİNGER - BAXŞƏLİYEV)
    BAKTERİORODOPSIN

    Щалобактериум ъинсиня аид щалофил архейлярин мембран зцлалы. Мямялилярдя эюзцн тор гишасынын ишыьащяссас пигментиня аналожи олараг родопсин адландырылмышдыр. Родопсин кими Б.-ин дя тяркибиндя хромофор групу гисминдя ретинал (башга бир конфигурасийада) вар. Ишыьын тясириндян Б. молекулунда щцъейря мембранынын щяр ики тяряфиндя Щ+ протонларынын мигдарынын дяйишмяси иля мцшайият олунан конформасийа дяйишикликляри баш верир; мембранын хариъи вя дахили тяряфляри арасында (Щ+ мигдары щцъейрянин дахилиня нисбятян хариъиндя йухарыдыр) електрокимйяви потенсиалын баш вермясиня вя АТФ молекулларында ещтийат енержинин айрылмасына сябяб олан протон градийенти йараныр. Беляликля, Б. эцняш ишыьы енержисини щалобактерийаларын щяйат фяалиййяти цчцн зярури олан енержийя чевирян протон насосу ролуну ойнайыр.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
BABİNGER – BAXŞƏLİYEV
    BAKTERİORODOPSIN

    Щалобактериум ъинсиня аид щалофил архейлярин мембран зцлалы. Мямялилярдя эюзцн тор гишасынын ишыьащяссас пигментиня аналожи олараг родопсин адландырылмышдыр. Родопсин кими Б.-ин дя тяркибиндя хромофор групу гисминдя ретинал (башга бир конфигурасийада) вар. Ишыьын тясириндян Б. молекулунда щцъейря мембранынын щяр ики тяряфиндя Щ+ протонларынын мигдарынын дяйишмяси иля мцшайият олунан конформасийа дяйишикликляри баш верир; мембранын хариъи вя дахили тяряфляри арасында (Щ+ мигдары щцъейрянин дахилиня нисбятян хариъиндя йухарыдыр) електрокимйяви потенсиалын баш вермясиня вя АТФ молекулларында ещтийат енержинин айрылмасына сябяб олан протон градийенти йараныр. Беляликля, Б. эцняш ишыьы енержисини щалобактерийаларын щяйат фяалиййяти цчцн зярури олан енержийя чевирян протон насосу ролуну ойнайыр.

    BAKTERİORODOPSIN

    Щалобактериум ъинсиня аид щалофил архейлярин мембран зцлалы. Мямялилярдя эюзцн тор гишасынын ишыьащяссас пигментиня аналожи олараг родопсин адландырылмышдыр. Родопсин кими Б.-ин дя тяркибиндя хромофор групу гисминдя ретинал (башга бир конфигурасийада) вар. Ишыьын тясириндян Б. молекулунда щцъейря мембранынын щяр ики тяряфиндя Щ+ протонларынын мигдарынын дяйишмяси иля мцшайият олунан конформасийа дяйишикликляри баш верир; мембранын хариъи вя дахили тяряфляри арасында (Щ+ мигдары щцъейрянин дахилиня нисбятян хариъиндя йухарыдыр) електрокимйяви потенсиалын баш вермясиня вя АТФ молекулларында ещтийат енержинин айрылмасына сябяб олан протон градийенти йараныр. Беляликля, Б. эцняш ишыьы енержисини щалобактерийаларын щяйат фяалиййяти цчцн зярури олан енержийя чевирян протон насосу ролуну ойнайыр.