Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
I CİLD (A, a - ALLAHVERDİYEV Süleyman)
    ADAPTIV MATERİLLAR

    АДАПТИВ МАТЕРИАЛЛАР – юз физики-механики хассялярини ятраф мцщитдяки дяйишиклийя уйьун мцстягил дяйишдиря билян материаллар. А.м.-а мисал олараг ейнякляр цчцн ишлядилян фотохром шцшяляри эюстярмяк олар; щямин шцшяляр ишыгланмадан асылы олараг рянэини дяйишир. А.м. ясас материалдан (метал, гейри-метал) вя она дахил едилян функсионал елементдян (ъяряйанкечириъи, лифли-оптик, пйезоелектрик, форма йаддашлы вя с. материаллар) ибарятдир. Функсионал елемент ясас материалын параметрляриня нязарят етмяк, онлары идаря етмяк вя лазым эялдикдя параметрляри дяйишдирмяк цчцндцр. А.м. механики, оптик, истилик вя с. хассяляриня эюря ясас материала йахындыр, етибарлылыьына, иш ещтийатына, еффективлийиня эюря ися ясас материалдан хейли цстцндцр. А.м. авиасийада, космос техникасында, машынгайырмада, енерэетикада ишлядилян мясул деталларын щазырланмасы цчцн тятбиг едилир.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
A, a – ALLAHVERDİYEV Süleyman
    ADAPTIV MATERİLLAR

    АДАПТИВ МАТЕРИАЛЛАР – юз физики-механики хассялярини ятраф мцщитдяки дяйишиклийя уйьун мцстягил дяйишдиря билян материаллар. А.м.-а мисал олараг ейнякляр цчцн ишлядилян фотохром шцшяляри эюстярмяк олар; щямин шцшяляр ишыгланмадан асылы олараг рянэини дяйишир. А.м. ясас материалдан (метал, гейри-метал) вя она дахил едилян функсионал елементдян (ъяряйанкечириъи, лифли-оптик, пйезоелектрик, форма йаддашлы вя с. материаллар) ибарятдир. Функсионал елемент ясас материалын параметрляриня нязарят етмяк, онлары идаря етмяк вя лазым эялдикдя параметрляри дяйишдирмяк цчцндцр. А.м. механики, оптик, истилик вя с. хассяляриня эюря ясас материала йахындыр, етибарлылыьына, иш ещтийатына, еффективлийиня эюря ися ясас материалдан хейли цстцндцр. А.м. авиасийада, космос техникасында, машынгайырмада, енерэетикада ишлядилян мясул деталларын щазырланмасы цчцн тятбиг едилир.

    ADAPTIV MATERİLLAR

    АДАПТИВ МАТЕРИАЛЛАР – юз физики-механики хассялярини ятраф мцщитдяки дяйишиклийя уйьун мцстягил дяйишдиря билян материаллар. А.м.-а мисал олараг ейнякляр цчцн ишлядилян фотохром шцшяляри эюстярмяк олар; щямин шцшяляр ишыгланмадан асылы олараг рянэини дяйишир. А.м. ясас материалдан (метал, гейри-метал) вя она дахил едилян функсионал елементдян (ъяряйанкечириъи, лифли-оптик, пйезоелектрик, форма йаддашлы вя с. материаллар) ибарятдир. Функсионал елемент ясас материалын параметрляриня нязарят етмяк, онлары идаря етмяк вя лазым эялдикдя параметрляри дяйишдирмяк цчцндцр. А.м. механики, оптик, истилик вя с. хассяляриня эюря ясас материала йахындыр, етибарлылыьына, иш ещтийатына, еффективлийиня эюря ися ясас материалдан хейли цстцндцр. А.м. авиасийада, космос техникасында, машынгайырмада, енерэетикада ишлядилян мясул деталларын щазырланмасы цчцн тятбиг едилир.