BИTKИ MЦHAFИZЯSИ –1) Bitkilяrin zяrяrverici, xяstяlik vя alaqlar ilя mцbarizя цsullarы, hяmчinin zяrяrli orqanizmlяrin, k.t.-na vя meшяlяrя vurduьu zяrяrin qarшыsыnы almaq vя onu aradan qaldыrmaq цчцn mцbarizя tяdbirlяri sistemini hazыrlaмагла мяшьул олан aqrar elm sahяsi: 2) бitkilяrdя xяstяliklяrin яmяlя gяlmяsinя vя zяrяrvericilяrin artmasыna qarшы tяdbirlяr gюrmяйя, бitkilяrdя xяstяlik vя zяrяrvericilяrin vurduьu zяdяlяrя qarшы immunitet yaratmaьа, битки xяstяliklяrиnин, zяrяrvericilяrin vя alaq bitkilяrinin yayыlmasыna yol vermяmяйя, хяstяlik tюrяdicilяrini vя zяrяrvericilяrini mцxtяlif цsullarla mяhv etmяйя; зяrяrvericilяri tяlяf edяn (faydalы quш, hяшяrat vя s.) xeyirli faunanы qoruyub ondan sяmяrяli istifadя etmяйя; яtraf mцhiti чirklяndirmяyяn, bitkidя, torpaqda, suda zяhяr qalыьы qalmayan kimyяvi dяrmanlardan istifadя olunmasыna nяzarяt etmяйя йюнялмиш тядбирлярин мяъмусу. Xяstяliklяrя, zяrяrvericilяrя vя alaqlara qarшы mцbarizяdя aqrotexniki, bioloji, kimyяvi, mexaniki, fiziki vя s. цsullardan istifadя olunur. Aqrotexniki цsulla Б.m. zamanы k.t. bitkilяrinin bюyцmя vя inkiшafы цчцn яlveriшli шяrait yaradыlыr, xяstяlik tюrяdicilяrinin vя zяrяrvericilяrinin inkiшafынын гаршысы алыныр. Bu tяdbirlяrя dцzgцn nюvbяli яkin, alaq otlarыnыn mяhv edilmяsi, bitki яkilяn torpaьыn keyfiyyяtlя becяrilmяsi, mineral vя цzvи gцbrяlяrin normada tяtbiqi, bitki qalыqlarыnыn mяhv edilmяsi, xяstяlik vя zяrяrvericilяrя qarшы davamlы sortlardan, saьlam яkin materialыndan vя s. istifadя
edilmяsi aiddir. Bioloji mцbarizя иля B.m. zamanы файдалы гушларын, ъцъцлярин, эюbяlяkлярин, bakteriyaларын, virusларын vя s. kюmяyi ilя zяrяrverici vя xяstяlik tюrяdicilяri mяhv edilir. Kimyяvi цsulla B.m. zamanы mцxtяlif pestisidlяrдян (zяhяrli maddяlяr) истифадя олунур. Эюбяляк xяstяlikляринин tюrяdicilяri fungisidlяrlя, zяrяrverici ъцъцляр insektisidlяrля, alaqlar herbisidlяrlя mяhv edilir. Zяhяrli maddяlяrdяn tozlama, чilяmя, tцstцlяmя, fumiqasiya, aerozol vя aldadыcы yem шяклиндя istifadя olunur. Mexaniki цsulla B.m. zamanы zяrяrvericilяr mцxtяlif tutucu tяlя, tor, kяmяr, aьaclara baьlanan tutucu qurшaqlar vя s. mцxtяlif mexaniki vasitяlяrlя mяhv edilir. Bu цsul az effektli olduьundan vя чox zяhmяt tяlяb etdiyi цчцn az tяtbiq олунур. Hazыrda biologiya, fizika vя kimya elmlяrinin inkiшafы daha tяkmillяшdirilmiш mцbarizя цsullarыnыn axtarышыnda yeni imkanlar yaradыr. Yeni mцbarizя цsullarыnda zяrяrvericilяrin hяyat fяaliyyяtini, чoxalmasыnы vя fizioloji funksiyalarыnы pozmaq mяqsяdilя daha effektli цsullar iшlяnir. Son vaxtlar zяrяrvericilяrя qarшы mцbarizяdя комплекс цsullardan, o cцmlяdяn faydalы entomofaqlarы qorumaqla, onларыn tяbii ehtiyatыnы artыrmaqla vя biol. mцbarizяyя geniш yer verilmяklя, kimyяvi mцbarizяniн minimuma endirilmяsi гаршыйа mяqsяd гойулмушдур. Azяrb.-da Б.m. ilя Kяnd Tяsяrrцfatы Nazirliyinin nяzdindя Dюvlяt Fitosanitar Nяzarяti, Respublika Bitki Mцhafizя Mяrkяzi vя onun r-нlarda Б.m. mяrkяzlяri mяшьul olur. B.m. tяdbirlяrinin elmi яsaslarы Azярб. Elmi-Tяdqiqat Bitki Mцhafizяси Иnstitutunda, Zoologiya Иn-tunda, Gяncя Aqrar Un-тиnин mцvafiq kafedralarыnda vя s. mцяssisяlяrdя hazыrlanыr. Az.ETBMИ-da Б.m. sahяsindя bцtцn iqtisadi bюlgяlяri яhatя edяn elmi tядгiqat iшlяri aparыlыr.
Яд.: Mяmmяdova S.R.; Xяlilov B.B. Kяnd tяsяrrцfatы entomologiyasы 1986., Cяfяrov И.H. Kяnd tяsяrrцfatы f itopatologiyasы. B.2001.
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2007 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2009 |
| ISBN: | 978-9952-441-02-4 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2010 |
| ISBN: | 978-9952-441-05-5 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2011 |
| ISBN: | 978-9952-441-07-9 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2012 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2013 |
| ISBN: | 978-9952-441-03-1 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2014 |
| ISBN: | 978-9952-441-10-9 |
| Səhifələrin sayı: | 592 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili | 2015 |
| ISBN: | 978-9952-441-11-6 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
BИTKИ MЦHAFИZЯSИ –1) Bitkilяrin zяrяrverici, xяstяlik vя alaqlar ilя mцbarizя цsullarы, hяmчinin zяrяrli orqanizmlяrin, k.t.-na vя meшяlяrя vurduьu zяrяrin qarшыsыnы almaq vя onu aradan qaldыrmaq цчцn mцbarizя tяdbirlяri sistemini hazыrlaмагла мяшьул олан aqrar elm sahяsi: 2) бitkilяrdя xяstяliklяrin яmяlя gяlmяsinя vя zяrяrvericilяrin artmasыna qarшы tяdbirlяr gюrmяйя, бitkilяrdя xяstяlik vя zяrяrvericilяrin vurduьu zяdяlяrя qarшы immunitet yaratmaьа, битки xяstяliklяrиnин, zяrяrvericilяrin vя alaq bitkilяrinin yayыlmasыna yol vermяmяйя, хяstяlik tюrяdicilяrini vя zяrяrvericilяrini mцxtяlif цsullarla mяhv etmяйя; зяrяrvericilяri tяlяf edяn (faydalы quш, hяшяrat vя s.) xeyirli faunanы qoruyub ondan sяmяrяli istifadя etmяйя; яtraf mцhiti чirklяndirmяyяn, bitkidя, torpaqda, suda zяhяr qalыьы qalmayan kimyяvi dяrmanlardan istifadя olunmasыna nяzarяt etmяйя йюнялмиш тядбирлярин мяъмусу. Xяstяliklяrя, zяrяrvericilяrя vя alaqlara qarшы mцbarizяdя aqrotexniki, bioloji, kimyяvi, mexaniki, fiziki vя s. цsullardan istifadя olunur. Aqrotexniki цsulla Б.m. zamanы k.t. bitkilяrinin bюyцmя vя inkiшafы цчцn яlveriшli шяrait yaradыlыr, xяstяlik tюrяdicilяrinin vя zяrяrvericilяrinin inkiшafынын гаршысы алыныр. Bu tяdbirlяrя dцzgцn nюvbяli яkin, alaq otlarыnыn mяhv edilmяsi, bitki яkilяn torpaьыn keyfiyyяtlя becяrilmяsi, mineral vя цzvи gцbrяlяrin normada tяtbiqi, bitki qalыqlarыnыn mяhv edilmяsi, xяstяlik vя zяrяrvericilяrя qarшы davamlы sortlardan, saьlam яkin materialыndan vя s. istifadя
edilmяsi aiddir. Bioloji mцbarizя иля B.m. zamanы файдалы гушларын, ъцъцлярин, эюbяlяkлярин, bakteriyaларын, virusларын vя s. kюmяyi ilя zяrяrverici vя xяstяlik tюrяdicilяri mяhv edilir. Kimyяvi цsulla B.m. zamanы mцxtяlif pestisidlяrдян (zяhяrli maddяlяr) истифадя олунур. Эюбяляк xяstяlikляринин tюrяdicilяri fungisidlяrlя, zяrяrverici ъцъцляр insektisidlяrля, alaqlar herbisidlяrlя mяhv edilir. Zяhяrli maddяlяrdяn tozlama, чilяmя, tцstцlяmя, fumiqasiya, aerozol vя aldadыcы yem шяклиндя istifadя olunur. Mexaniki цsulla B.m. zamanы zяrяrvericilяr mцxtяlif tutucu tяlя, tor, kяmяr, aьaclara baьlanan tutucu qurшaqlar vя s. mцxtяlif mexaniki vasitяlяrlя mяhv edilir. Bu цsul az effektli olduьundan vя чox zяhmяt tяlяb etdiyi цчцn az tяtbiq олунур. Hazыrda biologiya, fizika vя kimya elmlяrinin inkiшafы daha tяkmillяшdirilmiш mцbarizя цsullarыnыn axtarышыnda yeni imkanlar yaradыr. Yeni mцbarizя цsullarыnda zяrяrvericilяrin hяyat fяaliyyяtini, чoxalmasыnы vя fizioloji funksiyalarыnы pozmaq mяqsяdilя daha effektli цsullar iшlяnir. Son vaxtlar zяrяrvericilяrя qarшы mцbarizяdя комплекс цsullardan, o cцmlяdяn faydalы entomofaqlarы qorumaqla, onларыn tяbii ehtiyatыnы artыrmaqla vя biol. mцbarizяyя geniш yer verilmяklя, kimyяvi mцbarizяniн minimuma endirilmяsi гаршыйа mяqsяd гойулмушдур. Azяrb.-da Б.m. ilя Kяnd Tяsяrrцfatы Nazirliyinin nяzdindя Dюvlяt Fitosanitar Nяzarяti, Respublika Bitki Mцhafizя Mяrkяzi vя onun r-нlarda Б.m. mяrkяzlяri mяшьul olur. B.m. tяdbirlяrinin elmi яsaslarы Azярб. Elmi-Tяdqiqat Bitki Mцhafizяси Иnstitutunda, Zoologiya Иn-tunda, Gяncя Aqrar Un-тиnин mцvafiq kafedralarыnda vя s. mцяssisяlяrdя hazыrlanыr. Az.ETBMИ-da Б.m. sahяsindя bцtцn iqtisadi bюlgяlяri яhatя edяn elmi tядгiqat iшlяri aparыlыr.
Яд.: Mяmmяdova S.R.; Xяlilov B.B. Kяnd tяsяrrцfatы entomologiyasы 1986., Cяfяrov И.H. Kяnd tяsяrrцfatы f itopatologiyasы. B.2001.
BИTKИ MЦHAFИZЯSИ –1) Bitkilяrin zяrяrverici, xяstяlik vя alaqlar ilя mцbarizя цsullarы, hяmчinin zяrяrli orqanizmlяrin, k.t.-na vя meшяlяrя vurduьu zяrяrin qarшыsыnы almaq vя onu aradan qaldыrmaq цчцn mцbarizя tяdbirlяri sistemini hazыrlaмагла мяшьул олан aqrar elm sahяsi: 2) бitkilяrdя xяstяliklяrin яmяlя gяlmяsinя vя zяrяrvericilяrin artmasыna qarшы tяdbirlяr gюrmяйя, бitkilяrdя xяstяlik vя zяrяrvericilяrin vurduьu zяdяlяrя qarшы immunitet yaratmaьа, битки xяstяliklяrиnин, zяrяrvericilяrin vя alaq bitkilяrinin yayыlmasыna yol vermяmяйя, хяstяlik tюrяdicilяrini vя zяrяrvericilяrini mцxtяlif цsullarla mяhv etmяйя; зяrяrvericilяri tяlяf edяn (faydalы quш, hяшяrat vя s.) xeyirli faunanы qoruyub ondan sяmяrяli istifadя etmяйя; яtraf mцhiti чirklяndirmяyяn, bitkidя, torpaqda, suda zяhяr qalыьы qalmayan kimyяvi dяrmanlardan istifadя olunmasыna nяzarяt etmяйя йюнялмиш тядбирлярин мяъмусу. Xяstяliklяrя, zяrяrvericilяrя vя alaqlara qarшы mцbarizяdя aqrotexniki, bioloji, kimyяvi, mexaniki, fiziki vя s. цsullardan istifadя olunur. Aqrotexniki цsulla Б.m. zamanы k.t. bitkilяrinin bюyцmя vя inkiшafы цчцn яlveriшli шяrait yaradыlыr, xяstяlik tюrяdicilяrinin vя zяrяrvericilяrinin inkiшafынын гаршысы алыныр. Bu tяdbirlяrя dцzgцn nюvbяli яkin, alaq otlarыnыn mяhv edilmяsi, bitki яkilяn torpaьыn keyfiyyяtlя becяrilmяsi, mineral vя цzvи gцbrяlяrin normada tяtbiqi, bitki qalыqlarыnыn mяhv edilmяsi, xяstяlik vя zяrяrvericilяrя qarшы davamlы sortlardan, saьlam яkin materialыndan vя s. istifadя
edilmяsi aiddir. Bioloji mцbarizя иля B.m. zamanы файдалы гушларын, ъцъцлярин, эюbяlяkлярин, bakteriyaларын, virusларын vя s. kюmяyi ilя zяrяrverici vя xяstяlik tюrяdicilяri mяhv edilir. Kimyяvi цsulla B.m. zamanы mцxtяlif pestisidlяrдян (zяhяrli maddяlяr) истифадя олунур. Эюбяляк xяstяlikляринин tюrяdicilяri fungisidlяrlя, zяrяrverici ъцъцляр insektisidlяrля, alaqlar herbisidlяrlя mяhv edilir. Zяhяrli maddяlяrdяn tozlama, чilяmя, tцstцlяmя, fumiqasiya, aerozol vя aldadыcы yem шяклиндя istifadя olunur. Mexaniki цsulla B.m. zamanы zяrяrvericilяr mцxtяlif tutucu tяlя, tor, kяmяr, aьaclara baьlanan tutucu qurшaqlar vя s. mцxtяlif mexaniki vasitяlяrlя mяhv edilir. Bu цsul az effektli olduьundan vя чox zяhmяt tяlяb etdiyi цчцn az tяtbiq олунур. Hazыrda biologiya, fizika vя kimya elmlяrinin inkiшafы daha tяkmillяшdirilmiш mцbarizя цsullarыnыn axtarышыnda yeni imkanlar yaradыr. Yeni mцbarizя цsullarыnda zяrяrvericilяrin hяyat fяaliyyяtini, чoxalmasыnы vя fizioloji funksiyalarыnы pozmaq mяqsяdilя daha effektli цsullar iшlяnir. Son vaxtlar zяrяrvericilяrя qarшы mцbarizяdя комплекс цsullardan, o cцmlяdяn faydalы entomofaqlarы qorumaqla, onларыn tяbii ehtiyatыnы artыrmaqla vя biol. mцbarizяyя geniш yer verilmяklя, kimyяvi mцbarizяniн minimuma endirilmяsi гаршыйа mяqsяd гойулмушдур. Azяrb.-da Б.m. ilя Kяnd Tяsяrrцfatы Nazirliyinin nяzdindя Dюvlяt Fitosanitar Nяzarяti, Respublika Bitki Mцhafizя Mяrkяzi vя onun r-нlarda Б.m. mяrkяzlяri mяшьul olur. B.m. tяdbirlяrinin elmi яsaslarы Azярб. Elmi-Tяdqiqat Bitki Mцhafizяси Иnstitutunda, Zoologiya Иn-tunda, Gяncя Aqrar Un-тиnин mцvafiq kafedralarыnda vя s. mцяssisяlяrdя hazыrlanыr. Az.ETBMИ-da Б.m. sahяsindя bцtцn iqtisadi bюlgяlяri яhatя edяn elmi tядгiqat iшlяri aparыlыr.
Яд.: Mяmmяdova S.R.; Xяlilov B.B. Kяnd tяsяrrцfatы entomologiyasы 1986., Cяfяrov И.H. Kяnd tяsяrrцfatы f itopatologiyasы. B.2001.
