Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
IV CİLD (BƏZİRXANA - BİNNƏTOVA)
    BİTUMOİDLƏR

    БИТУМÓИДЛЯР – сцхурлардан, торпаг вя судан цзви щялледиъилярля (хлороформ, тетрахлорметан, бензол, спирт-бензол гарышыьы вя с.) екстраксийа олунан цзви маддяляр. Б.-ин юйрянилмяси нефт-эеол. тядгигатларын мцтляг елементидир. Мцхтялиф щялледиъилярдян истифадя едилмяси мцхтялиф мигдарда вя тяркибдя Б.-ин чıхарылмасына сябяб олур. Буна эюря дя тятбиг олунан щялледиъи щямишя эюстярилмялидир, мяс., хлорофромлу Б., спирт-бензоллу Б. вя с. Б.-ин чыхымына щялледиъи иля йанашы, сцхурун цзви маддяляринин функсионал-эенетик типи, онун катаэенетик дяйишилмя дяряъяси (бах Сяпялянмиш цзви маддялярин катаэенезы), сцхурун хырдаланма дяряъяси, темп-р вя екстраксийа мцддяти вя с. тясир едир. Сцхурлардан чыхарылмыш Б. майе, чох вахт ися юзлц кцтля шяклиндя олур. Б. юйряниляркян онларын елемент (Ъ, Щ, С, Н, О мигдары), фраксийа (йаьлар, гатранлар, асфалтенляр) вя фраксийанын груп тяркиби (хцсусиля гатран вя йаьлар) тяйин едилир. Б. бир неъя эенетик типляря айрылыр: йан сцхурларла синэенетик, епиэенетик (башга сцхурлардан йан сцхурлара миграсийа етмиш) вя гарышыг. Б.-ин бцтцн цзви маддялярин вя йан сцхурларын тядгиги иля бирликдя комплекс юйрянилмяси чюкцнтцлярин седиментоэенез вя диаэенез мярщялясиндя формалашма шяраитини, сцхурун катаэенетик дяйишилмя дяряъясини айдынлашдырмаьа вя нефтли ана сцхурларын хцсусиййятляри барядя мялумат алмаьа имкан верир.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
BƏZİRXANA – BİNNƏTOVA
    BİTUMOİDLƏR

    БИТУМÓИДЛЯР – сцхурлардан, торпаг вя судан цзви щялледиъилярля (хлороформ, тетрахлорметан, бензол, спирт-бензол гарышыьы вя с.) екстраксийа олунан цзви маддяляр. Б.-ин юйрянилмяси нефт-эеол. тядгигатларын мцтляг елементидир. Мцхтялиф щялледиъилярдян истифадя едилмяси мцхтялиф мигдарда вя тяркибдя Б.-ин чıхарылмасына сябяб олур. Буна эюря дя тятбиг олунан щялледиъи щямишя эюстярилмялидир, мяс., хлорофромлу Б., спирт-бензоллу Б. вя с. Б.-ин чыхымына щялледиъи иля йанашы, сцхурун цзви маддяляринин функсионал-эенетик типи, онун катаэенетик дяйишилмя дяряъяси (бах Сяпялянмиш цзви маддялярин катаэенезы), сцхурун хырдаланма дяряъяси, темп-р вя екстраксийа мцддяти вя с. тясир едир. Сцхурлардан чыхарылмыш Б. майе, чох вахт ися юзлц кцтля шяклиндя олур. Б. юйряниляркян онларын елемент (Ъ, Щ, С, Н, О мигдары), фраксийа (йаьлар, гатранлар, асфалтенляр) вя фраксийанын груп тяркиби (хцсусиля гатран вя йаьлар) тяйин едилир. Б. бир неъя эенетик типляря айрылыр: йан сцхурларла синэенетик, епиэенетик (башга сцхурлардан йан сцхурлара миграсийа етмиш) вя гарышыг. Б.-ин бцтцн цзви маддялярин вя йан сцхурларын тядгиги иля бирликдя комплекс юйрянилмяси чюкцнтцлярин седиментоэенез вя диаэенез мярщялясиндя формалашма шяраитини, сцхурун катаэенетик дяйишилмя дяряъясини айдынлашдырмаьа вя нефтли ана сцхурларын хцсусиййятляри барядя мялумат алмаьа имкан верир.

    BİTUMOİDLƏR

    БИТУМÓИДЛЯР – сцхурлардан, торпаг вя судан цзви щялледиъилярля (хлороформ, тетрахлорметан, бензол, спирт-бензол гарышыьы вя с.) екстраксийа олунан цзви маддяляр. Б.-ин юйрянилмяси нефт-эеол. тядгигатларын мцтляг елементидир. Мцхтялиф щялледиъилярдян истифадя едилмяси мцхтялиф мигдарда вя тяркибдя Б.-ин чıхарылмасына сябяб олур. Буна эюря дя тятбиг олунан щялледиъи щямишя эюстярилмялидир, мяс., хлорофромлу Б., спирт-бензоллу Б. вя с. Б.-ин чыхымына щялледиъи иля йанашы, сцхурун цзви маддяляринин функсионал-эенетик типи, онун катаэенетик дяйишилмя дяряъяси (бах Сяпялянмиш цзви маддялярин катаэенезы), сцхурун хырдаланма дяряъяси, темп-р вя екстраксийа мцддяти вя с. тясир едир. Сцхурлардан чыхарылмыш Б. майе, чох вахт ися юзлц кцтля шяклиндя олур. Б. юйряниляркян онларын елемент (Ъ, Щ, С, Н, О мигдары), фраксийа (йаьлар, гатранлар, асфалтенляр) вя фраксийанын груп тяркиби (хцсусиля гатран вя йаьлар) тяйин едилир. Б. бир неъя эенетик типляря айрылыр: йан сцхурларла синэенетик, епиэенетик (башга сцхурлардан йан сцхурлара миграсийа етмиш) вя гарышыг. Б.-ин бцтцн цзви маддялярин вя йан сцхурларын тядгиги иля бирликдя комплекс юйрянилмяси чюкцнтцлярин седиментоэенез вя диаэенез мярщялясиндя формалашма шяраитини, сцхурун катаэенетик дяйишилмя дяряъясини айдынлашдырмаьа вя нефтли ана сцхурларын хцсусиййятляри барядя мялумат алмаьа имкан верир.