Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
II CİLD (ARGENTİT - AŞURBƏYOV)
    ASİMPTOTİK SƏRBƏSTLİK

    ASИMPTOTИK SЯRBЯSTLIK – обйектлярин арасындакы мясафя кичилдикъя онларын гаршылыглы тясиринин сыфра йахынлашмасы. Sahяnin kvant nяzяriyyяsindя бу, елементар зярряъиклярин qarшыlыqlы tяsir qцvvяsini xarakterizя edяn parametrин (еффектив йцкцн), mяsafяnin azalmasы ilя сыфра yaxыnlaшдыьыны эюстярир. Гейри-Абел калибрлямя сащяляринин A.s. моделиндя иштиракы онун реаллашмасынын ясас шяртидир. Kvark qlцonlarыn qarшыlыqlы tяsirini tяsvir edяn kvant xromodinamikasы nяzяriyyясi А.с.-йя ясасланыр. Ашаьы енержилярдя гаршылыглы тясир о гядяр эцълц олур ки, кварк вя элцонлар сярбяст щалда мцшащидя едилмир (бах Конфайнмент). Йцксякенержили просеслярдя бюйцк импулсларын ютцрцлмяси заманы кварклардан ибарят зярряъиклярин эцълц йахынлашмасы имканы йарандыгда, бу зярряъикляря тяхминян сярбяст зярряъикляр кими бахмаг vя hesablamalar заманы щяйяъанланма nяzяriyyяsinдян istifadя етмяк olуr. Щесабламалар експериментал нятиъялярля йахшы узлашыр.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ARGENTİT – AŞURBƏYOV
    ASİMPTOTİK SƏRBƏSTLİK

    ASИMPTOTИK SЯRBЯSTLIK – обйектлярин арасындакы мясафя кичилдикъя онларын гаршылыглы тясиринин сыфра йахынлашмасы. Sahяnin kvant nяzяriyyяsindя бу, елементар зярряъиклярин qarшыlыqlы tяsir qцvvяsini xarakterizя edяn parametrин (еффектив йцкцн), mяsafяnin azalmasы ilя сыфра yaxыnlaшдыьыны эюстярир. Гейри-Абел калибрлямя сащяляринин A.s. моделиндя иштиракы онун реаллашмасынын ясас шяртидир. Kvark qlцonlarыn qarшыlыqlы tяsirini tяsvir edяn kvant xromodinamikasы nяzяriyyясi А.с.-йя ясасланыр. Ашаьы енержилярдя гаршылыглы тясир о гядяр эцълц олур ки, кварк вя элцонлар сярбяст щалда мцшащидя едилмир (бах Конфайнмент). Йцксякенержили просеслярдя бюйцк импулсларын ютцрцлмяси заманы кварклардан ибарят зярряъиклярин эцълц йахынлашмасы имканы йарандыгда, бу зярряъикляря тяхминян сярбяст зярряъикляр кими бахмаг vя hesablamalar заманы щяйяъанланма nяzяriyyяsinдян istifadя етмяк olуr. Щесабламалар експериментал нятиъялярля йахшы узлашыр.

    ASİMPTOTİK SƏRBƏSTLİK

    ASИMPTOTИK SЯRBЯSTLIK – обйектлярин арасындакы мясафя кичилдикъя онларын гаршылыглы тясиринин сыфра йахынлашмасы. Sahяnin kvant nяzяriyyяsindя бу, елементар зярряъиклярин qarшыlыqlы tяsir qцvvяsini xarakterizя edяn parametrин (еффектив йцкцн), mяsafяnin azalmasы ilя сыфра yaxыnlaшдыьыны эюстярир. Гейри-Абел калибрлямя сащяляринин A.s. моделиндя иштиракы онун реаллашмасынын ясас шяртидир. Kvark qlцonlarыn qarшыlыqlы tяsirini tяsvir edяn kvant xromodinamikasы nяzяriyyясi А.с.-йя ясасланыр. Ашаьы енержилярдя гаршылыглы тясир о гядяр эцълц олур ки, кварк вя элцонлар сярбяст щалда мцшащидя едилмир (бах Конфайнмент). Йцксякенержили просеслярдя бюйцк импулсларын ютцрцлмяси заманы кварклардан ибарят зярряъиклярин эцълц йахынлашмасы имканы йарандыгда, бу зярряъикляря тяхминян сярбяст зярряъикляр кими бахмаг vя hesablamalar заманы щяйяъанланма nяzяriyyяsinдян istifadя етмяк olуr. Щесабламалар експериментал нятиъялярля йахшы узлашыр.