Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
III CİLD (BABİNGER - BAXŞƏLİYEV)
    BALTİMOR 


    АБШ-ын ш.-индя, Мериленд штатында ян ири шящяр. Ящ. 610,9 мин; шящярятрафы иля 2,5 млн.-дан чох (2005; тягр. 64%-и афроамерикалылар- дыр). Вашингтон иля Филаделфийа арасында, Патапско чайынын Чесапик кюрфязиня (Атлантика океаны) тюкцлдцйц йердядир. Бюйцк дяниз порту ( йцк дювриййяси илдя 30 млн. т). Автомобил вя д.й.-лары говшаьы. Бейнялхалг аеропорт (Б. иля Вашингтон арасында). Метрополитен вар.
    1682 илдя салынмыш, Мериленд колонийасынын губернатору, лорд Сесил Балтиморун шяряфиня адландырылмышдыр; 1797 илдян шящяр статусу алмышдыр. 18 ясрин орталарында Б.-да дяниз порту, ясрин сонларында йелкянли тиъарят эямиляринин, сонралар ися щярби эямилярин (илк Америка щярби эямиси “Констеллейшен” 1797 илдя истифадяйя верилмишдир; щазырда портда сахланылыр, Б.-ун эюрмяли йерляриндян биридир) инша олундуьу тярсаняляр тикилмишдир. 19 ясрин яввялляриндян зяриф мебел истещсал едян емалатханаларла мяшщур иди. 1828–30 иллярдя АБШ-да илк д.й. Б. – Ощайо арасында чякилмишдир. 1897 илдя Б.-да (Спарроус-Пойнт бурнунда) илк ири металлурэийа з-ду ишя салынмышдыр. 1904 илдя шящярин ишэцзар щиссяси тамамиля йанмыш вя йенидян тикилмишдир. Биринъи дцнйа мцщарибяси яряфясиндя Б. ири дяниз порту вя металлурэийа мяркязи олмушдур; бурада нефтайырма з-длары, щярби сянайе вя эямигайырма мцяссисяляри фяалиййят эюстярирди.
    Мцг. Мярйям кафедрал килсяляри (бири классисизм цслубунда, 1805–21, мемар Б. Латроб; диэяри ар деко цслубунда, АБШ-да ян ири килсялярдяндир, 1954–59) Б.-ун эюрмяли тикилиляриндяндир. 1970–80-ъи иллярдя Б.-да йенидянгурма ишляри эюрцлмцш, туризм сянайесинин инкишафы цчцн мемарлыг комплексляри (о ъцмлядян Щарбор-плейс) йарадылмышдыр. Инэилтяря-Америка мцщарибяси (1812–14) иштиракчы- ларына (1827, мемар М. Годфруа) вя Ъ. Вашингтона (1815–29, мемар Р. Миллс) абидяляр гойулмушдур.
    Б. юлкянин ян ири тящсил мяркязляриндян бири; мцщцм елми тядгигат мяркязидир. Мериленд ЕА (1797), Ъон Щопкинс Ун-ти (1876); Мериленд штатынын ун-т комплекси: Мериленд (1807), Тайсон (1866), Морган (1867), Балтимор (1925) вя с. ун-тляр; консерваторийа (Пибоди Ин-ту, 1868), инъясянят коллеъи (1826) вя с.; 60-дан чох федерал тядгигат лабораторийасы (ясас елми истигамятляри: физика, океанолоэийа вя океанографийа, яъзачылыг, тибби аваданлыг); Колумб мяркязи (1994 илдян, дяниз биотехнолоэийасы), Мериленд штатынын Елми мяркязи; Балтимор инъясянят музейи (1914), Уолтерс ряссамлыг галерейасы (1931), Мериленд тарих музейи вя с.; Едгар Понун (Б.-да йашамыш вя бурада дяфн олунмушдур) ев-музейи; опера театры, шящяр симфоник оркестри; океанариум фяалиййят эюстярир.
    Б. АБШ-ын шм.-ш.-индя мцщцм сянайе вя тиъарят-малиййя мяркязидир. Металлурэийа, кимйа сянайеси вя елмтутумлу истещсалын ири мяркязидир. Радиоелектроника (о ъцмлядян щярби мягсядляр цчцн аваданлыг истещсалы) вя електротехника, авиаракет, нефт емалы, йейинти сянайеси; эямигайырма вя эями тямири вар. Щярби-дяниз базасыдыр.

    Балтимор. Ъ. Вашингтонун абидяси.




    Балтимор. Бялядиййя бинасы.




    Балтимор шящяриндян эюрцнцш.



Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
BABİNGER – BAXŞƏLİYEV
    BALTİMOR 


    АБШ-ын ш.-индя, Мериленд штатында ян ири шящяр. Ящ. 610,9 мин; шящярятрафы иля 2,5 млн.-дан чох (2005; тягр. 64%-и афроамерикалылар- дыр). Вашингтон иля Филаделфийа арасында, Патапско чайынын Чесапик кюрфязиня (Атлантика океаны) тюкцлдцйц йердядир. Бюйцк дяниз порту ( йцк дювриййяси илдя 30 млн. т). Автомобил вя д.й.-лары говшаьы. Бейнялхалг аеропорт (Б. иля Вашингтон арасында). Метрополитен вар.
    1682 илдя салынмыш, Мериленд колонийасынын губернатору, лорд Сесил Балтиморун шяряфиня адландырылмышдыр; 1797 илдян шящяр статусу алмышдыр. 18 ясрин орталарында Б.-да дяниз порту, ясрин сонларында йелкянли тиъарят эямиляринин, сонралар ися щярби эямилярин (илк Америка щярби эямиси “Констеллейшен” 1797 илдя истифадяйя верилмишдир; щазырда портда сахланылыр, Б.-ун эюрмяли йерляриндян биридир) инша олундуьу тярсаняляр тикилмишдир. 19 ясрин яввялляриндян зяриф мебел истещсал едян емалатханаларла мяшщур иди. 1828–30 иллярдя АБШ-да илк д.й. Б. – Ощайо арасында чякилмишдир. 1897 илдя Б.-да (Спарроус-Пойнт бурнунда) илк ири металлурэийа з-ду ишя салынмышдыр. 1904 илдя шящярин ишэцзар щиссяси тамамиля йанмыш вя йенидян тикилмишдир. Биринъи дцнйа мцщарибяси яряфясиндя Б. ири дяниз порту вя металлурэийа мяркязи олмушдур; бурада нефтайырма з-длары, щярби сянайе вя эямигайырма мцяссисяляри фяалиййят эюстярирди.
    Мцг. Мярйям кафедрал килсяляри (бири классисизм цслубунда, 1805–21, мемар Б. Латроб; диэяри ар деко цслубунда, АБШ-да ян ири килсялярдяндир, 1954–59) Б.-ун эюрмяли тикилиляриндяндир. 1970–80-ъи иллярдя Б.-да йенидянгурма ишляри эюрцлмцш, туризм сянайесинин инкишафы цчцн мемарлыг комплексляри (о ъцмлядян Щарбор-плейс) йарадылмышдыр. Инэилтяря-Америка мцщарибяси (1812–14) иштиракчы- ларына (1827, мемар М. Годфруа) вя Ъ. Вашингтона (1815–29, мемар Р. Миллс) абидяляр гойулмушдур.
    Б. юлкянин ян ири тящсил мяркязляриндян бири; мцщцм елми тядгигат мяркязидир. Мериленд ЕА (1797), Ъон Щопкинс Ун-ти (1876); Мериленд штатынын ун-т комплекси: Мериленд (1807), Тайсон (1866), Морган (1867), Балтимор (1925) вя с. ун-тляр; консерваторийа (Пибоди Ин-ту, 1868), инъясянят коллеъи (1826) вя с.; 60-дан чох федерал тядгигат лабораторийасы (ясас елми истигамятляри: физика, океанолоэийа вя океанографийа, яъзачылыг, тибби аваданлыг); Колумб мяркязи (1994 илдян, дяниз биотехнолоэийасы), Мериленд штатынын Елми мяркязи; Балтимор инъясянят музейи (1914), Уолтерс ряссамлыг галерейасы (1931), Мериленд тарих музейи вя с.; Едгар Понун (Б.-да йашамыш вя бурада дяфн олунмушдур) ев-музейи; опера театры, шящяр симфоник оркестри; океанариум фяалиййят эюстярир.
    Б. АБШ-ын шм.-ш.-индя мцщцм сянайе вя тиъарят-малиййя мяркязидир. Металлурэийа, кимйа сянайеси вя елмтутумлу истещсалын ири мяркязидир. Радиоелектроника (о ъцмлядян щярби мягсядляр цчцн аваданлыг истещсалы) вя електротехника, авиаракет, нефт емалы, йейинти сянайеси; эямигайырма вя эями тямири вар. Щярби-дяниз базасыдыр.

    Балтимор. Ъ. Вашингтонун абидяси.




    Балтимор. Бялядиййя бинасы.




    Балтимор шящяриндян эюрцнцш.



    BALTİMOR 


    АБШ-ын ш.-индя, Мериленд штатында ян ири шящяр. Ящ. 610,9 мин; шящярятрафы иля 2,5 млн.-дан чох (2005; тягр. 64%-и афроамерикалылар- дыр). Вашингтон иля Филаделфийа арасында, Патапско чайынын Чесапик кюрфязиня (Атлантика океаны) тюкцлдцйц йердядир. Бюйцк дяниз порту ( йцк дювриййяси илдя 30 млн. т). Автомобил вя д.й.-лары говшаьы. Бейнялхалг аеропорт (Б. иля Вашингтон арасында). Метрополитен вар.
    1682 илдя салынмыш, Мериленд колонийасынын губернатору, лорд Сесил Балтиморун шяряфиня адландырылмышдыр; 1797 илдян шящяр статусу алмышдыр. 18 ясрин орталарында Б.-да дяниз порту, ясрин сонларында йелкянли тиъарят эямиляринин, сонралар ися щярби эямилярин (илк Америка щярби эямиси “Констеллейшен” 1797 илдя истифадяйя верилмишдир; щазырда портда сахланылыр, Б.-ун эюрмяли йерляриндян биридир) инша олундуьу тярсаняляр тикилмишдир. 19 ясрин яввялляриндян зяриф мебел истещсал едян емалатханаларла мяшщур иди. 1828–30 иллярдя АБШ-да илк д.й. Б. – Ощайо арасында чякилмишдир. 1897 илдя Б.-да (Спарроус-Пойнт бурнунда) илк ири металлурэийа з-ду ишя салынмышдыр. 1904 илдя шящярин ишэцзар щиссяси тамамиля йанмыш вя йенидян тикилмишдир. Биринъи дцнйа мцщарибяси яряфясиндя Б. ири дяниз порту вя металлурэийа мяркязи олмушдур; бурада нефтайырма з-длары, щярби сянайе вя эямигайырма мцяссисяляри фяалиййят эюстярирди.
    Мцг. Мярйям кафедрал килсяляри (бири классисизм цслубунда, 1805–21, мемар Б. Латроб; диэяри ар деко цслубунда, АБШ-да ян ири килсялярдяндир, 1954–59) Б.-ун эюрмяли тикилиляриндяндир. 1970–80-ъи иллярдя Б.-да йенидянгурма ишляри эюрцлмцш, туризм сянайесинин инкишафы цчцн мемарлыг комплексляри (о ъцмлядян Щарбор-плейс) йарадылмышдыр. Инэилтяря-Америка мцщарибяси (1812–14) иштиракчы- ларына (1827, мемар М. Годфруа) вя Ъ. Вашингтона (1815–29, мемар Р. Миллс) абидяляр гойулмушдур.
    Б. юлкянин ян ири тящсил мяркязляриндян бири; мцщцм елми тядгигат мяркязидир. Мериленд ЕА (1797), Ъон Щопкинс Ун-ти (1876); Мериленд штатынын ун-т комплекси: Мериленд (1807), Тайсон (1866), Морган (1867), Балтимор (1925) вя с. ун-тляр; консерваторийа (Пибоди Ин-ту, 1868), инъясянят коллеъи (1826) вя с.; 60-дан чох федерал тядгигат лабораторийасы (ясас елми истигамятляри: физика, океанолоэийа вя океанографийа, яъзачылыг, тибби аваданлыг); Колумб мяркязи (1994 илдян, дяниз биотехнолоэийасы), Мериленд штатынын Елми мяркязи; Балтимор инъясянят музейи (1914), Уолтерс ряссамлыг галерейасы (1931), Мериленд тарих музейи вя с.; Едгар Понун (Б.-да йашамыш вя бурада дяфн олунмушдур) ев-музейи; опера театры, шящяр симфоник оркестри; океанариум фяалиййят эюстярир.
    Б. АБШ-ын шм.-ш.-индя мцщцм сянайе вя тиъарят-малиййя мяркязидир. Металлурэийа, кимйа сянайеси вя елмтутумлу истещсалын ири мяркязидир. Радиоелектроника (о ъцмлядян щярби мягсядляр цчцн аваданлыг истещсалы) вя електротехника, авиаракет, нефт емалы, йейинти сянайеси; эямигайырма вя эями тямири вар. Щярби-дяниз базасыдыр.

    Балтимор. Ъ. Вашингтонун абидяси.




    Балтимор. Бялядиййя бинасы.




    Балтимор шящяриндян эюрцнцш.