Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
IV CİLD (BƏZİRXANA - BİNNƏTOVA)
    BORDO


    БОРДÓ (Бордеаух) – Франсанын ъ.-г.-индя, Аквитанийада шящяр; Жиронда дептинин инз. м. Ящ. 250,8 мин (2008). Бискай кюрфязиндян 97 км аралыдыр. Щаронна чайы мянсябиндя мцщцм дяниз порту. Ири нягл. говшаьы. Парисля д.й. ялагяси вар. Бейнялхалг аеропорт. Е.я. 3 ясрдян Бурдигала ады иля келт тайфасы битуриглярин ясас шящяри кими мялумдур. Е.я. 56 илдя ромалылар тяряфиндян тутулмуш, Рома яйаляти Трансалп Галлийасынын тяркибиня гатылмыш, е.я. 28 илдян Рома яйаляти Аквитанийанын (ерамызын 297 илиндян 2-ъи Аквитанийа яйаляти) пайтахты олмушдур. Тярг. 250–300 иллярдя йенидян гурулмуш вя мющкямляндирилмишдир. 408 илдя вандаллар вя свевляр Б.-ну гарят етмиш, 413 вя 418 иллярдя шящяр вестготлар тяряфиндян тутулмушдур. 507 илдя Франк дювлятиня бирляшдирилмишдир. 628 илдя басклар тяряфиндян ишьал олунмуш вя Гаскон щерсоглуьуна гатылмышдыр. 778 илдян Каролинглярдян асылы олан Аквитанийа краллыьынын пайтахты иди. 857 илдя норманларын щакимиййятиня кечмишдир. 911 илдя йенидян Гаскон щерсоглуьуна гатылараг онун пайтахты олмушдур. 1058 илдя Гас- кон иля бирликдя Аквитанийа щерсоглуьуна бирляшдирилмишдир. 1137–52 иллярдя Франса кралларына, 1154 илдя Инэилтяряйя табе иди. 1235 илдя шящяр статусуну алмышдыр. 14 ясрин яввялляриндя ири тиъарят (шяраб ихраъы, ясасян, Инэилтяряйя) вя сяняткарлыг мяркязиня, щямчинин йармаркаларын кечирилдийи йеря чеврилмишди. 1453 илдя Франса кралларынын мцлкиййятиня кечдикдян сонра мцщцм игтисади мяркяз олараг галмышды. 16–18 ясрлярдя Франсанын хариъи тиъарятиндя вя мцстямлякячилик сийасятиндя мцщцм рол ойнамышдыр. 1548, 1635, 1650 иллярдя Б. ири халг цсйанларынын мяркязи олмушдур. Франсада баш верян дини мцщарибяляр заманы шящяр бюйцк даьынтылара мяруз галмышдыр. 17 ясрин яввялляриндян 1789 илядяк Б. Эийен вя Гаскон губернаторлуьунун, даща сонра Жиронда дептинин инз. мяркязи олмушдур. Бюйцк Франса ингилабы (1789–94) дюврцндя жирондистлярин дайаг мянтягяси иди. Франса-Пруссийа мцщарибяси (1870–71), Биринъи дцнйа мцщарибяси (1914 илин пайызында) вя Икинъи дцнйа мцщарибяси (1940 илин ийун-ийул айларында) заманы Франса щюкумятинин игамятэащы Б.-да йерляшмишдир. 1940 илин августунда алман гошунлары тяряфиндян тутулмуш, 1944 илин августунда азад едилмишдир. Рома амфитеатрынын (3 яср) харабалыглары сахланылмышдыр. Сен-Сюрен некропол вя базиликасы (11–18 ясрляр; 3–4 ясрляря аид еркян христиан сярдабалары коллексийасы), Мцг. Хач аббатлыьы килсяси (12–13 яср- ляр), Сент-Елали (12 вя 16 ясрляр), зянэ гцлляси олан Мцг. Михаил (1376 вя 16 яср; гцлля 1865, мемар Р. Абади) килсяляри; зянэ гцлляси олан Мцг. Андрей кафедрал килсяси (12–14 ясрляр; гцлля 1440); шящяр дарвазалары (Гросс-Клош – ратушанын зянэ гцлляси, 13–15 ясрляр; Кайо, 15–16 ясрляр; щазырда Шящярин тарихи музейи) орта яср абидяляридир. 16 ясря аид фахверкли йашайыш евляри, Сент-Елуа вя Сен-Реми (щазырда Даш щейкялтярашлыьы музейи) ренессанс килсяляри дя сахланылмышдыр. Сен-Брцно (1620 илдя тягдис едилмишдир), Сен-Пол (1663–76) вя Нотр-Дам (1684–1707, М. Дцплесси) монастыр килсяляри барокко дюврцня аиддир. Мцасир Б.-нын планлашдырылмасына 18 ясрдян башланылмышдыр: Щаронна чайы сащилйаны; Биржа мейданынын мющтяшям ансамблы (кечмиш Крал мейданы, 1728– 55, мемар Ж. Габриел вя оьлу Ж.А. Габриел) – Биржа, Мяркязи корпус (щазырда Дяниз музейи) вя де Ферм щотели, мейданын мяркязиндя “Цч грасийа” фявваряси (1869, щейкялтяраш С.А.А. Гцмери); неорококо цслубунда фявваряли Парламент мейданында йашайыш евляри ансамблы (1867). Гран-театр (Бюйцк театр) бинасы (1773–80, мемар В. Луи, щейкялтярашлар ван ден Дрикс вя П. Беррце) Франсада классисизм цслубунда инша едилмиш ян мараглы тикилилярдяндир. Зянэин йашайыш биналары, щотелляр олан Шартрон мящялляси 18 ясрдя салынмышдыр. Щаронна цзяриндяки даш кюрпц (1811–22, мцщяндис К. Дешан); де Кенконс мейданында (Авропада ян бюйцк мейданлардан бири) жирондистляря необарокко цслубунда 2 фявваряси олан сцтун шяклиндя (1894–1902, мемар В. Риш, щейкялтяраш А. Дцмилатр) абидя гойулмушдур. Неойунан цслубунда Ядлиййя сарайы (1839–46, мемар Ж. А. Тиак) инша едилмишдир. Пессак (1922–23, Ле Кор- бцзйе), Сите де ла Бенож (1950, П. Воллет вя Ж. Карлц), Лормон-Сенон (1962 илдян, Ж. Файетон вя М. Перйе) 20 яср йашайыш биналары ансамблларыдыр. Сите-монд- йал-дц-вен вя Шящяр китабханасы (1992) биналары Мериадек мящяллясинин тарихи тикилиляри иля уйарлыг тяшкил едир. Б.-да Милли Елмляр, Ядябиййат вя Инъясянят Академийасы (1712), 4 мухтар ун-ти (щяр бири мцяййян фянляр цзрядир) бирляшдирян Бордо Ун-ти (1441), Бейнялхалг Ун-т (1985), Али Бизнес Мяктяби (1874) фяалиййят эюстярир. Кянд тясяррцфаты, кимйа, саьламлыг вя сящиййя, астрономийа вя йер щаггында елмляр милли елми тядгигат мяркязляри вар. Бялядиййя (1736) вя Ун-т (1879) китабханалары; зяриф сянятляр (1801; Гярби Авропа рянэкарлыьы), декоратив сянят (Лаланд щотелинин бинасында, 1779, мемар Е. Лаклот), мцасир инъясянят (1984), Аквитанийа, археолоэийа, етнографийа, эюмрцк, мятбуат вя с. музейляри; Жан Мулен ад. Милли Мяркяз (1967, бурада Мцгавимят музейи йерляшир), Ф. Гоййанын еви (1824–28 иллярдя Б.-да йашамышдыр); Гран-театр, Кичик театр, “Глобус”, “Купол”, “Поклен” театрлары вар. 1999 илдян щяр ил бейнялхалг гадын киносу фестивалы кечирилир. “Бордо” футбол командасы Франсанын ян эцълц командаларындандыр (1950, 1984, 1985, 1987, 1999, 2009 иллярдя юлкя чемпиону). Регби командасы Авропанын ян эцълц командаларындан биридир. Б. ири сянайе говшаьыдыр; мцяссисялярин чоху порта йахын районларда йерляшир. Ян чох машынгайырма (“Талес” аерокосмик мцяссисяси – борт авионикасы, навигасийа системляри; “Форд” автомобилляри цчцн деталларын, щярби техниканын вя с. истещсалы), эямигайырма вя эями тямири, нефт емалы, кимйа, тохуъулуг, аьаъ емалы вя селлцлоз-каьыз, семент, йейинти (ун, шякяр, шоколад, йерфындыьы йаьы, консервляр) сянайеси инкишаф етмишдир. Б. яла шяраблар истещсалы вя тиъарятинин дцнйа мяркязляриндян биридир (ики илдян бир Бейнялхалг шяраб салону кечирилир). Шящярятрафы цзцмлцклярин сащяси 110 мин ща-дан чохдур (Франсанын ян бюйцк шярабчылыг районларындан биридир). 

    Бордо шящяриндян эюрцнцш.

    Бордо. Гран-театр. 1773–80.

    Бордо. Щаронна чайы цзяриндя даш кюрпц. 1811–22.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
BƏZİRXANA – BİNNƏTOVA
    BORDO


    БОРДÓ (Бордеаух) – Франсанын ъ.-г.-индя, Аквитанийада шящяр; Жиронда дептинин инз. м. Ящ. 250,8 мин (2008). Бискай кюрфязиндян 97 км аралыдыр. Щаронна чайы мянсябиндя мцщцм дяниз порту. Ири нягл. говшаьы. Парисля д.й. ялагяси вар. Бейнялхалг аеропорт. Е.я. 3 ясрдян Бурдигала ады иля келт тайфасы битуриглярин ясас шящяри кими мялумдур. Е.я. 56 илдя ромалылар тяряфиндян тутулмуш, Рома яйаляти Трансалп Галлийасынын тяркибиня гатылмыш, е.я. 28 илдян Рома яйаляти Аквитанийанын (ерамызын 297 илиндян 2-ъи Аквитанийа яйаляти) пайтахты олмушдур. Тярг. 250–300 иллярдя йенидян гурулмуш вя мющкямляндирилмишдир. 408 илдя вандаллар вя свевляр Б.-ну гарят етмиш, 413 вя 418 иллярдя шящяр вестготлар тяряфиндян тутулмушдур. 507 илдя Франк дювлятиня бирляшдирилмишдир. 628 илдя басклар тяряфиндян ишьал олунмуш вя Гаскон щерсоглуьуна гатылмышдыр. 778 илдян Каролинглярдян асылы олан Аквитанийа краллыьынын пайтахты иди. 857 илдя норманларын щакимиййятиня кечмишдир. 911 илдя йенидян Гаскон щерсоглуьуна гатылараг онун пайтахты олмушдур. 1058 илдя Гас- кон иля бирликдя Аквитанийа щерсоглуьуна бирляшдирилмишдир. 1137–52 иллярдя Франса кралларына, 1154 илдя Инэилтяряйя табе иди. 1235 илдя шящяр статусуну алмышдыр. 14 ясрин яввялляриндя ири тиъарят (шяраб ихраъы, ясасян, Инэилтяряйя) вя сяняткарлыг мяркязиня, щямчинин йармаркаларын кечирилдийи йеря чеврилмишди. 1453 илдя Франса кралларынын мцлкиййятиня кечдикдян сонра мцщцм игтисади мяркяз олараг галмышды. 16–18 ясрлярдя Франсанын хариъи тиъарятиндя вя мцстямлякячилик сийасятиндя мцщцм рол ойнамышдыр. 1548, 1635, 1650 иллярдя Б. ири халг цсйанларынын мяркязи олмушдур. Франсада баш верян дини мцщарибяляр заманы шящяр бюйцк даьынтылара мяруз галмышдыр. 17 ясрин яввялляриндян 1789 илядяк Б. Эийен вя Гаскон губернаторлуьунун, даща сонра Жиронда дептинин инз. мяркязи олмушдур. Бюйцк Франса ингилабы (1789–94) дюврцндя жирондистлярин дайаг мянтягяси иди. Франса-Пруссийа мцщарибяси (1870–71), Биринъи дцнйа мцщарибяси (1914 илин пайызында) вя Икинъи дцнйа мцщарибяси (1940 илин ийун-ийул айларында) заманы Франса щюкумятинин игамятэащы Б.-да йерляшмишдир. 1940 илин августунда алман гошунлары тяряфиндян тутулмуш, 1944 илин августунда азад едилмишдир. Рома амфитеатрынын (3 яср) харабалыглары сахланылмышдыр. Сен-Сюрен некропол вя базиликасы (11–18 ясрляр; 3–4 ясрляря аид еркян христиан сярдабалары коллексийасы), Мцг. Хач аббатлыьы килсяси (12–13 яср- ляр), Сент-Елали (12 вя 16 ясрляр), зянэ гцлляси олан Мцг. Михаил (1376 вя 16 яср; гцлля 1865, мемар Р. Абади) килсяляри; зянэ гцлляси олан Мцг. Андрей кафедрал килсяси (12–14 ясрляр; гцлля 1440); шящяр дарвазалары (Гросс-Клош – ратушанын зянэ гцлляси, 13–15 ясрляр; Кайо, 15–16 ясрляр; щазырда Шящярин тарихи музейи) орта яср абидяляридир. 16 ясря аид фахверкли йашайыш евляри, Сент-Елуа вя Сен-Реми (щазырда Даш щейкялтярашлыьы музейи) ренессанс килсяляри дя сахланылмышдыр. Сен-Брцно (1620 илдя тягдис едилмишдир), Сен-Пол (1663–76) вя Нотр-Дам (1684–1707, М. Дцплесси) монастыр килсяляри барокко дюврцня аиддир. Мцасир Б.-нын планлашдырылмасына 18 ясрдян башланылмышдыр: Щаронна чайы сащилйаны; Биржа мейданынын мющтяшям ансамблы (кечмиш Крал мейданы, 1728– 55, мемар Ж. Габриел вя оьлу Ж.А. Габриел) – Биржа, Мяркязи корпус (щазырда Дяниз музейи) вя де Ферм щотели, мейданын мяркязиндя “Цч грасийа” фявваряси (1869, щейкялтяраш С.А.А. Гцмери); неорококо цслубунда фявваряли Парламент мейданында йашайыш евляри ансамблы (1867). Гран-театр (Бюйцк театр) бинасы (1773–80, мемар В. Луи, щейкялтярашлар ван ден Дрикс вя П. Беррце) Франсада классисизм цслубунда инша едилмиш ян мараглы тикилилярдяндир. Зянэин йашайыш биналары, щотелляр олан Шартрон мящялляси 18 ясрдя салынмышдыр. Щаронна цзяриндяки даш кюрпц (1811–22, мцщяндис К. Дешан); де Кенконс мейданында (Авропада ян бюйцк мейданлардан бири) жирондистляря необарокко цслубунда 2 фявваряси олан сцтун шяклиндя (1894–1902, мемар В. Риш, щейкялтяраш А. Дцмилатр) абидя гойулмушдур. Неойунан цслубунда Ядлиййя сарайы (1839–46, мемар Ж. А. Тиак) инша едилмишдир. Пессак (1922–23, Ле Кор- бцзйе), Сите де ла Бенож (1950, П. Воллет вя Ж. Карлц), Лормон-Сенон (1962 илдян, Ж. Файетон вя М. Перйе) 20 яср йашайыш биналары ансамблларыдыр. Сите-монд- йал-дц-вен вя Шящяр китабханасы (1992) биналары Мериадек мящяллясинин тарихи тикилиляри иля уйарлыг тяшкил едир. Б.-да Милли Елмляр, Ядябиййат вя Инъясянят Академийасы (1712), 4 мухтар ун-ти (щяр бири мцяййян фянляр цзрядир) бирляшдирян Бордо Ун-ти (1441), Бейнялхалг Ун-т (1985), Али Бизнес Мяктяби (1874) фяалиййят эюстярир. Кянд тясяррцфаты, кимйа, саьламлыг вя сящиййя, астрономийа вя йер щаггында елмляр милли елми тядгигат мяркязляри вар. Бялядиййя (1736) вя Ун-т (1879) китабханалары; зяриф сянятляр (1801; Гярби Авропа рянэкарлыьы), декоратив сянят (Лаланд щотелинин бинасында, 1779, мемар Е. Лаклот), мцасир инъясянят (1984), Аквитанийа, археолоэийа, етнографийа, эюмрцк, мятбуат вя с. музейляри; Жан Мулен ад. Милли Мяркяз (1967, бурада Мцгавимят музейи йерляшир), Ф. Гоййанын еви (1824–28 иллярдя Б.-да йашамышдыр); Гран-театр, Кичик театр, “Глобус”, “Купол”, “Поклен” театрлары вар. 1999 илдян щяр ил бейнялхалг гадын киносу фестивалы кечирилир. “Бордо” футбол командасы Франсанын ян эцълц командаларындандыр (1950, 1984, 1985, 1987, 1999, 2009 иллярдя юлкя чемпиону). Регби командасы Авропанын ян эцълц командаларындан биридир. Б. ири сянайе говшаьыдыр; мцяссисялярин чоху порта йахын районларда йерляшир. Ян чох машынгайырма (“Талес” аерокосмик мцяссисяси – борт авионикасы, навигасийа системляри; “Форд” автомобилляри цчцн деталларын, щярби техниканын вя с. истещсалы), эямигайырма вя эями тямири, нефт емалы, кимйа, тохуъулуг, аьаъ емалы вя селлцлоз-каьыз, семент, йейинти (ун, шякяр, шоколад, йерфындыьы йаьы, консервляр) сянайеси инкишаф етмишдир. Б. яла шяраблар истещсалы вя тиъарятинин дцнйа мяркязляриндян биридир (ики илдян бир Бейнялхалг шяраб салону кечирилир). Шящярятрафы цзцмлцклярин сащяси 110 мин ща-дан чохдур (Франсанын ян бюйцк шярабчылыг районларындан биридир). 

    Бордо шящяриндян эюрцнцш.

    Бордо. Гран-театр. 1773–80.

    Бордо. Щаронна чайы цзяриндя даш кюрпц. 1811–22.

    BORDO


    БОРДÓ (Бордеаух) – Франсанын ъ.-г.-индя, Аквитанийада шящяр; Жиронда дептинин инз. м. Ящ. 250,8 мин (2008). Бискай кюрфязиндян 97 км аралыдыр. Щаронна чайы мянсябиндя мцщцм дяниз порту. Ири нягл. говшаьы. Парисля д.й. ялагяси вар. Бейнялхалг аеропорт. Е.я. 3 ясрдян Бурдигала ады иля келт тайфасы битуриглярин ясас шящяри кими мялумдур. Е.я. 56 илдя ромалылар тяряфиндян тутулмуш, Рома яйаляти Трансалп Галлийасынын тяркибиня гатылмыш, е.я. 28 илдян Рома яйаляти Аквитанийанын (ерамызын 297 илиндян 2-ъи Аквитанийа яйаляти) пайтахты олмушдур. Тярг. 250–300 иллярдя йенидян гурулмуш вя мющкямляндирилмишдир. 408 илдя вандаллар вя свевляр Б.-ну гарят етмиш, 413 вя 418 иллярдя шящяр вестготлар тяряфиндян тутулмушдур. 507 илдя Франк дювлятиня бирляшдирилмишдир. 628 илдя басклар тяряфиндян ишьал олунмуш вя Гаскон щерсоглуьуна гатылмышдыр. 778 илдян Каролинглярдян асылы олан Аквитанийа краллыьынын пайтахты иди. 857 илдя норманларын щакимиййятиня кечмишдир. 911 илдя йенидян Гаскон щерсоглуьуна гатылараг онун пайтахты олмушдур. 1058 илдя Гас- кон иля бирликдя Аквитанийа щерсоглуьуна бирляшдирилмишдир. 1137–52 иллярдя Франса кралларына, 1154 илдя Инэилтяряйя табе иди. 1235 илдя шящяр статусуну алмышдыр. 14 ясрин яввялляриндя ири тиъарят (шяраб ихраъы, ясасян, Инэилтяряйя) вя сяняткарлыг мяркязиня, щямчинин йармаркаларын кечирилдийи йеря чеврилмишди. 1453 илдя Франса кралларынын мцлкиййятиня кечдикдян сонра мцщцм игтисади мяркяз олараг галмышды. 16–18 ясрлярдя Франсанын хариъи тиъарятиндя вя мцстямлякячилик сийасятиндя мцщцм рол ойнамышдыр. 1548, 1635, 1650 иллярдя Б. ири халг цсйанларынын мяркязи олмушдур. Франсада баш верян дини мцщарибяляр заманы шящяр бюйцк даьынтылара мяруз галмышдыр. 17 ясрин яввялляриндян 1789 илядяк Б. Эийен вя Гаскон губернаторлуьунун, даща сонра Жиронда дептинин инз. мяркязи олмушдур. Бюйцк Франса ингилабы (1789–94) дюврцндя жирондистлярин дайаг мянтягяси иди. Франса-Пруссийа мцщарибяси (1870–71), Биринъи дцнйа мцщарибяси (1914 илин пайызында) вя Икинъи дцнйа мцщарибяси (1940 илин ийун-ийул айларында) заманы Франса щюкумятинин игамятэащы Б.-да йерляшмишдир. 1940 илин августунда алман гошунлары тяряфиндян тутулмуш, 1944 илин августунда азад едилмишдир. Рома амфитеатрынын (3 яср) харабалыглары сахланылмышдыр. Сен-Сюрен некропол вя базиликасы (11–18 ясрляр; 3–4 ясрляря аид еркян христиан сярдабалары коллексийасы), Мцг. Хач аббатлыьы килсяси (12–13 яср- ляр), Сент-Елали (12 вя 16 ясрляр), зянэ гцлляси олан Мцг. Михаил (1376 вя 16 яср; гцлля 1865, мемар Р. Абади) килсяляри; зянэ гцлляси олан Мцг. Андрей кафедрал килсяси (12–14 ясрляр; гцлля 1440); шящяр дарвазалары (Гросс-Клош – ратушанын зянэ гцлляси, 13–15 ясрляр; Кайо, 15–16 ясрляр; щазырда Шящярин тарихи музейи) орта яср абидяляридир. 16 ясря аид фахверкли йашайыш евляри, Сент-Елуа вя Сен-Реми (щазырда Даш щейкялтярашлыьы музейи) ренессанс килсяляри дя сахланылмышдыр. Сен-Брцно (1620 илдя тягдис едилмишдир), Сен-Пол (1663–76) вя Нотр-Дам (1684–1707, М. Дцплесси) монастыр килсяляри барокко дюврцня аиддир. Мцасир Б.-нын планлашдырылмасына 18 ясрдян башланылмышдыр: Щаронна чайы сащилйаны; Биржа мейданынын мющтяшям ансамблы (кечмиш Крал мейданы, 1728– 55, мемар Ж. Габриел вя оьлу Ж.А. Габриел) – Биржа, Мяркязи корпус (щазырда Дяниз музейи) вя де Ферм щотели, мейданын мяркязиндя “Цч грасийа” фявваряси (1869, щейкялтяраш С.А.А. Гцмери); неорококо цслубунда фявваряли Парламент мейданында йашайыш евляри ансамблы (1867). Гран-театр (Бюйцк театр) бинасы (1773–80, мемар В. Луи, щейкялтярашлар ван ден Дрикс вя П. Беррце) Франсада классисизм цслубунда инша едилмиш ян мараглы тикилилярдяндир. Зянэин йашайыш биналары, щотелляр олан Шартрон мящялляси 18 ясрдя салынмышдыр. Щаронна цзяриндяки даш кюрпц (1811–22, мцщяндис К. Дешан); де Кенконс мейданында (Авропада ян бюйцк мейданлардан бири) жирондистляря необарокко цслубунда 2 фявваряси олан сцтун шяклиндя (1894–1902, мемар В. Риш, щейкялтяраш А. Дцмилатр) абидя гойулмушдур. Неойунан цслубунда Ядлиййя сарайы (1839–46, мемар Ж. А. Тиак) инша едилмишдир. Пессак (1922–23, Ле Кор- бцзйе), Сите де ла Бенож (1950, П. Воллет вя Ж. Карлц), Лормон-Сенон (1962 илдян, Ж. Файетон вя М. Перйе) 20 яср йашайыш биналары ансамблларыдыр. Сите-монд- йал-дц-вен вя Шящяр китабханасы (1992) биналары Мериадек мящяллясинин тарихи тикилиляри иля уйарлыг тяшкил едир. Б.-да Милли Елмляр, Ядябиййат вя Инъясянят Академийасы (1712), 4 мухтар ун-ти (щяр бири мцяййян фянляр цзрядир) бирляшдирян Бордо Ун-ти (1441), Бейнялхалг Ун-т (1985), Али Бизнес Мяктяби (1874) фяалиййят эюстярир. Кянд тясяррцфаты, кимйа, саьламлыг вя сящиййя, астрономийа вя йер щаггында елмляр милли елми тядгигат мяркязляри вар. Бялядиййя (1736) вя Ун-т (1879) китабханалары; зяриф сянятляр (1801; Гярби Авропа рянэкарлыьы), декоратив сянят (Лаланд щотелинин бинасында, 1779, мемар Е. Лаклот), мцасир инъясянят (1984), Аквитанийа, археолоэийа, етнографийа, эюмрцк, мятбуат вя с. музейляри; Жан Мулен ад. Милли Мяркяз (1967, бурада Мцгавимят музейи йерляшир), Ф. Гоййанын еви (1824–28 иллярдя Б.-да йашамышдыр); Гран-театр, Кичик театр, “Глобус”, “Купол”, “Поклен” театрлары вар. 1999 илдян щяр ил бейнялхалг гадын киносу фестивалы кечирилир. “Бордо” футбол командасы Франсанын ян эцълц командаларындандыр (1950, 1984, 1985, 1987, 1999, 2009 иллярдя юлкя чемпиону). Регби командасы Авропанын ян эцълц командаларындан биридир. Б. ири сянайе говшаьыдыр; мцяссисялярин чоху порта йахын районларда йерляшир. Ян чох машынгайырма (“Талес” аерокосмик мцяссисяси – борт авионикасы, навигасийа системляри; “Форд” автомобилляри цчцн деталларын, щярби техниканын вя с. истещсалы), эямигайырма вя эями тямири, нефт емалы, кимйа, тохуъулуг, аьаъ емалы вя селлцлоз-каьыз, семент, йейинти (ун, шякяр, шоколад, йерфындыьы йаьы, консервляр) сянайеси инкишаф етмишдир. Б. яла шяраблар истещсалы вя тиъарятинин дцнйа мяркязляриндян биридир (ики илдян бир Бейнялхалг шяраб салону кечирилир). Шящярятрафы цзцмлцклярин сащяси 110 мин ща-дан чохдур (Франсанын ян бюйцк шярабчылыг районларындан биридир). 

    Бордо шящяриндян эюрцнцш.

    Бордо. Гран-театр. 1773–80.

    Бордо. Щаронна чайы цзяриндя даш кюрпц. 1811–22.