Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
II CİLD (ARGENTİT - AŞURBƏYOV)
    ASYENDA

    АСЙÉНДА (исп. щаъиенда, лат. Фаъиенда– едилмяси зярури олан) – Латын Америкасы юлкяляриндя маликаняси олан латифундийа типли торпаг мцлкиййяти. Испанийада орта ясрлярдя “А.” термини эялир эятирян мцлкиййяти, щямчинин дювлятин малиййя вя ямлак мясяляляри иля мяшьул олан крал идарясини билдирирди. Испанийанын Америкадакы мцстямлякяляриндя тикилиляри олан вя мал-гара сахланылан ири торпаг сащяси А. адланырды. Мцлкиййятин сащиби “асендадо” (ел щаъендадо), адятян, щинди кяндлилярин иъбари ямяйиндян истифадя едирди. Бу институтун сосиал-игтисади хцсусиййятляри щаггында елми ядябиййатда ващид фикир формалашмамышдыр. Бязи алимляр А.-ны 19–20 ясрлярдя капиталист аграр мцяссисясиня чеврилмиш феодал структур, диэярляри ися ону язялдян капиталист типли тясяррцфат юзяйи щесаб едирляр; ямяк гцввясиндян истифадя цсулуна, щямчинин базарла зяиф ялагяляриня эюря А.-ны щям дя “йарымфеодал” институт адландырырлар. 20 ясрдян А. ящямиййятини тядриъян итирмякдядир. Латын Америкасы юлкяляриндя кечирилян ислащатлар А.-ларын сайынын азалмасына эятириб чыхарды (мяс., Мексикада 1910 илдян 1950 илядяк онларын сайы цч дяфя азалмышдыр). Кянддя капиталист мцнасибятляринин инкишафы да А.ны сыхышдырыр. Латын Америкасынын бир сыра юлкясиндя А.-ны “ранчо” адландырылан ямтяя тясяррцфаты явяз етмишдир. Ъянуби Американын малдарлыг районларында “естансийа”, Бразилийада ися  “фазенда” А.-йа еквивалент анлайышдыр.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
ARGENTİT – AŞURBƏYOV
    ASYENDA

    АСЙÉНДА (исп. щаъиенда, лат. Фаъиенда– едилмяси зярури олан) – Латын Америкасы юлкяляриндя маликаняси олан латифундийа типли торпаг мцлкиййяти. Испанийада орта ясрлярдя “А.” термини эялир эятирян мцлкиййяти, щямчинин дювлятин малиййя вя ямлак мясяляляри иля мяшьул олан крал идарясини билдирирди. Испанийанын Америкадакы мцстямлякяляриндя тикилиляри олан вя мал-гара сахланылан ири торпаг сащяси А. адланырды. Мцлкиййятин сащиби “асендадо” (ел щаъендадо), адятян, щинди кяндлилярин иъбари ямяйиндян истифадя едирди. Бу институтун сосиал-игтисади хцсусиййятляри щаггында елми ядябиййатда ващид фикир формалашмамышдыр. Бязи алимляр А.-ны 19–20 ясрлярдя капиталист аграр мцяссисясиня чеврилмиш феодал структур, диэярляри ися ону язялдян капиталист типли тясяррцфат юзяйи щесаб едирляр; ямяк гцввясиндян истифадя цсулуна, щямчинин базарла зяиф ялагяляриня эюря А.-ны щям дя “йарымфеодал” институт адландырырлар. 20 ясрдян А. ящямиййятини тядриъян итирмякдядир. Латын Америкасы юлкяляриндя кечирилян ислащатлар А.-ларын сайынын азалмасына эятириб чыхарды (мяс., Мексикада 1910 илдян 1950 илядяк онларын сайы цч дяфя азалмышдыр). Кянддя капиталист мцнасибятляринин инкишафы да А.ны сыхышдырыр. Латын Америкасынын бир сыра юлкясиндя А.-ны “ранчо” адландырылан ямтяя тясяррцфаты явяз етмишдир. Ъянуби Американын малдарлыг районларында “естансийа”, Бразилийада ися  “фазенда” А.-йа еквивалент анлайышдыр.

    ASYENDA

    АСЙÉНДА (исп. щаъиенда, лат. Фаъиенда– едилмяси зярури олан) – Латын Америкасы юлкяляриндя маликаняси олан латифундийа типли торпаг мцлкиййяти. Испанийада орта ясрлярдя “А.” термини эялир эятирян мцлкиййяти, щямчинин дювлятин малиййя вя ямлак мясяляляри иля мяшьул олан крал идарясини билдирирди. Испанийанын Америкадакы мцстямлякяляриндя тикилиляри олан вя мал-гара сахланылан ири торпаг сащяси А. адланырды. Мцлкиййятин сащиби “асендадо” (ел щаъендадо), адятян, щинди кяндлилярин иъбари ямяйиндян истифадя едирди. Бу институтун сосиал-игтисади хцсусиййятляри щаггында елми ядябиййатда ващид фикир формалашмамышдыр. Бязи алимляр А.-ны 19–20 ясрлярдя капиталист аграр мцяссисясиня чеврилмиш феодал структур, диэярляри ися ону язялдян капиталист типли тясяррцфат юзяйи щесаб едирляр; ямяк гцввясиндян истифадя цсулуна, щямчинин базарла зяиф ялагяляриня эюря А.-ны щям дя “йарымфеодал” институт адландырырлар. 20 ясрдян А. ящямиййятини тядриъян итирмякдядир. Латын Америкасы юлкяляриндя кечирилян ислащатлар А.-ларын сайынын азалмасына эятириб чыхарды (мяс., Мексикада 1910 илдян 1950 илядяк онларын сайы цч дяфя азалмышдыр). Кянддя капиталист мцнасибятляринин инкишафы да А.ны сыхышдырыр. Латын Америкасынын бир сыра юлкясиндя А.-ны “ранчо” адландырылан ямтяя тясяррцфаты явяз етмишдир. Ъянуби Американын малдарлыг районларында “естансийа”, Бразилийада ися  “фазенда” А.-йа еквивалент анлайышдыр.