Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
I CİLD (A, a - ALLAHVERDİYEV Süleyman)
    AĞACOVANLAR, u z u n b ı ğ  b ö c ə k l ə r

    AЬACOVANLAR (Ъоссидае), узунбыь бюъякляр – мцхтялифганадлылар йарымдястясинин эеъя кяпянякляри фясиляси. Примитив дамарланмыш ганадларынын уз. ачыг щалда 220 мм-я чатыр. Мцхтялиф рянэлидирляр. Шимал йарымкцрясиндя йашайан нювляринин рянэи, ясасян, гонурумтул вя йа боздур. 600-ядяк нювц вардыр. Бцтцн гитялярдя, Асийа вя Африканын тропик гуршагларында ися даща чох йайылмышдыр. А.-ын тыртыллары чылпаг, ятли, аь, сары вя йа гырмызы рянэдя олур; овмагла одунъагда узун шырымлар ачыр вя аьаъы йарарсыз щала салыр; от биткиляринин кюк, соьанаг вя эювдясиндя аз раст эялир. Инкишаф дюврц, адятян, 2 вя йа 3 ил давам едир. Мейвя баьларына вя мешя якинляриня, ясасян, будаьаэи рян А. йахуд йейиъи аьаъгурду (Зеузера пйрина) вя гохулу (цфунятли) А. (Ъоссус ъоссус) зяряр верир. Мцбаризя тядбирляри: аьаъ эювдяляриня эил, ящянэ вя пейиндян ибарят гарышыг сцртмяк (А.-ын аьаъларын эювдясиня йумурта гоймасынын гаршысыны алмаг цчцн); тыртылларын овдуьу шырымлары инсектисидлярдя исладылмыш памбыг вя йа кяпиткя иля тыхамаг; йолухмуш будаглары будамаг вя йандырмаг; тыртылларла чох йолухмуш аьаълары кясмяк вя йандырмаг. Азярбайъанда сюйцд, говаг, йасямян вя мейвя аьаъларына зяряр верян 2 нювц (Ъ.ъоъъус вя Ъ.теребра) эениш йайылмышдыр. Соьан йонгары (Диспесса улула Екщ.) нювц соьан йумруларына зяряр верир. Нах. МР-дя Ъянуби Гафгаз ендемики сайылан Ъ. Фереидуни Эр. нювцня ися аз раст эялинир.

Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2007
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2009
ISBN: 978-9952-441-02-4
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2010
ISBN: 978-9952-441-05-5
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2011
ISBN: 978-9952-441-07-9
Səhifələrin sayı: 604
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində)
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2012
ISBN: 978-9952-441-01-7
Səhifələrin sayı: 881
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2013
ISBN: 978-9952-441-03-1
Səhifələrin sayı: 608
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili: 2014
ISBN: 978-9952-441-10-9
Səhifələrin sayı: 592
Sərlövhə: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD
Nəşriyyat: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi
Nəşr yeri: Bakı
Nəşr ili 2015
ISBN: 978-9952-441-11-6
Səhifələrin sayı: 608
A, a – ALLAHVERDİYEV Süleyman
    AĞACOVANLAR, u z u n b ı ğ  b ö c ə k l ə r

    AЬACOVANLAR (Ъоссидае), узунбыь бюъякляр – мцхтялифганадлылар йарымдястясинин эеъя кяпянякляри фясиляси. Примитив дамарланмыш ганадларынын уз. ачыг щалда 220 мм-я чатыр. Мцхтялиф рянэлидирляр. Шимал йарымкцрясиндя йашайан нювляринин рянэи, ясасян, гонурумтул вя йа боздур. 600-ядяк нювц вардыр. Бцтцн гитялярдя, Асийа вя Африканын тропик гуршагларында ися даща чох йайылмышдыр. А.-ын тыртыллары чылпаг, ятли, аь, сары вя йа гырмызы рянэдя олур; овмагла одунъагда узун шырымлар ачыр вя аьаъы йарарсыз щала салыр; от биткиляринин кюк, соьанаг вя эювдясиндя аз раст эялир. Инкишаф дюврц, адятян, 2 вя йа 3 ил давам едир. Мейвя баьларына вя мешя якинляриня, ясасян, будаьаэи рян А. йахуд йейиъи аьаъгурду (Зеузера пйрина) вя гохулу (цфунятли) А. (Ъоссус ъоссус) зяряр верир. Мцбаризя тядбирляри: аьаъ эювдяляриня эил, ящянэ вя пейиндян ибарят гарышыг сцртмяк (А.-ын аьаъларын эювдясиня йумурта гоймасынын гаршысыны алмаг цчцн); тыртылларын овдуьу шырымлары инсектисидлярдя исладылмыш памбыг вя йа кяпиткя иля тыхамаг; йолухмуш будаглары будамаг вя йандырмаг; тыртылларла чох йолухмуш аьаълары кясмяк вя йандырмаг. Азярбайъанда сюйцд, говаг, йасямян вя мейвя аьаъларына зяряр верян 2 нювц (Ъ.ъоъъус вя Ъ.теребра) эениш йайылмышдыр. Соьан йонгары (Диспесса улула Екщ.) нювц соьан йумруларына зяряр верир. Нах. МР-дя Ъянуби Гафгаз ендемики сайылан Ъ. Фереидуни Эр. нювцня ися аз раст эялинир.

    AĞACOVANLAR, u z u n b ı ğ  b ö c ə k l ə r

    AЬACOVANLAR (Ъоссидае), узунбыь бюъякляр – мцхтялифганадлылар йарымдястясинин эеъя кяпянякляри фясиляси. Примитив дамарланмыш ганадларынын уз. ачыг щалда 220 мм-я чатыр. Мцхтялиф рянэлидирляр. Шимал йарымкцрясиндя йашайан нювляринин рянэи, ясасян, гонурумтул вя йа боздур. 600-ядяк нювц вардыр. Бцтцн гитялярдя, Асийа вя Африканын тропик гуршагларында ися даща чох йайылмышдыр. А.-ын тыртыллары чылпаг, ятли, аь, сары вя йа гырмызы рянэдя олур; овмагла одунъагда узун шырымлар ачыр вя аьаъы йарарсыз щала салыр; от биткиляринин кюк, соьанаг вя эювдясиндя аз раст эялир. Инкишаф дюврц, адятян, 2 вя йа 3 ил давам едир. Мейвя баьларына вя мешя якинляриня, ясасян, будаьаэи рян А. йахуд йейиъи аьаъгурду (Зеузера пйрина) вя гохулу (цфунятли) А. (Ъоссус ъоссус) зяряр верир. Мцбаризя тядбирляри: аьаъ эювдяляриня эил, ящянэ вя пейиндян ибарят гарышыг сцртмяк (А.-ын аьаъларын эювдясиня йумурта гоймасынын гаршысыны алмаг цчцн); тыртылларын овдуьу шырымлары инсектисидлярдя исладылмыш памбыг вя йа кяпиткя иля тыхамаг; йолухмуш будаглары будамаг вя йандырмаг; тыртылларла чох йолухмуш аьаълары кясмяк вя йандырмаг. Азярбайъанда сюйцд, говаг, йасямян вя мейвя аьаъларына зяряр верян 2 нювц (Ъ.ъоъъус вя Ъ.теребра) эениш йайылмышдыр. Соьан йонгары (Диспесса улула Екщ.) нювц соьан йумруларына зяряр верир. Нах. МР-дя Ъянуби Гафгаз ендемики сайылан Ъ. Фереидуни Эр. нювцня ися аз раст эялинир.