БУДАМА – мейвячиликдя вя декоратив баьчылыгда мцщцм агротехники тядбирлярдян бири. Мейвя аьаъларына вя эилямейвя колларына гуллуг цсулу; будагларын, зоьларын вя кюклярин гурумуш щиссяляринин тамамиля, йахуд гисмян кясилмяси. Б., ясасян, ики бир-бириля ялагяли цсулла: гысалтма вя кясилмя (сейрялтмя) иля апарылыр. Биткилярин бюйцмясини вя бар вермясини тянзимляйян диэяр цсуллар (зоьларын, будагларын яйилмя истигамятинин дяйишдирилмяси, онла- рын гатланмасы, бурулмасы, сарылмасы вя с.) да бунлара уйьунлашдырылыр. Гысалтма заманы будагларын уъу кясилиб гысалдылыр. Бу, аьаъын чятиринин формасыны вя юлчцсцнц кяскин дяйишир, будаглары давамлы едир. Кясилмя (сейрялтмя) заманы ися аьаъын шахялянмиш щяр щансы гол-будаьы бцтювлцкдя кясилир; бу, чятирин сыхлашмасынын гаршысыны алыр вя онун ишыгланма шяраитини йахшылашдырыр. Зоьларын уъунун гопарылмасы онларын бюйцмясини зяифлятмяк вя чичяк тумур- ъугларыны ойатмаг мягсядиля апарылыр. Б. чятирлярин сейрялдилмяси мягсядиля апарылырса, айры-айры будаглар тамамиля, форма вермяк цчцн апарылырса – гисмян кясилир. Мейвя аьаъларыны будамагдан мягсяд гоъалмыш, аз мейвя верян, хястя, зяиф, гурумуш будаглары кясиб аьаъын вя йа колун йахшы
инкишафына, бол мейвя вермясиня шяраит йаратмагдан ибарятдир. Б.-нын зярурилийини, онун характерини вя неъя апарылаъаьыны мцяййян едяркян биткинин йашы, битмя шяраити вя ъинс-сорт хцсусиййятляри нязяря алыныр. Мейвя аьаъларыны пайызда йарпаглар тюкцляндян сонра, шахтасыз гыш эцнляриндя вя йазда тумуръуглар ачыланадяк, эилямейвя колларыны ися пайызда йарпаглар тюкцляндян сонра будамаг даща мягсядяуйьундур.
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (Azərbaycan dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2007 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, I CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2009 |
| ISBN: | 978-9952-441-02-4 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, II CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2010 |
| ISBN: | 978-9952-441-05-5 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, III CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2011 |
| ISBN: | 978-9952-441-07-9 |
| Səhifələrin sayı: | 604 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, “Azərbaycan” xüsusi cildi (rus dilində) |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2012 |
| ISBN: | 978-9952-441-01-7 |
| Səhifələrin sayı: | 881 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, IV CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2013 |
| ISBN: | 978-9952-441-03-1 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, V CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili: | 2014 |
| ISBN: | 978-9952-441-10-9 |
| Səhifələrin sayı: | 592 |
| Sərlövhə: | Azərbaycan Milli Ensiklopediyası, VI CİLD |
| Nəşriyyat: | "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi |
| Nəşr yeri: | Bakı |
| Nəşr ili | 2015 |
| ISBN: | 978-9952-441-11-6 |
| Səhifələrin sayı: | 608 |
БУДАМА – мейвячиликдя вя декоратив баьчылыгда мцщцм агротехники тядбирлярдян бири. Мейвя аьаъларына вя эилямейвя колларына гуллуг цсулу; будагларын, зоьларын вя кюклярин гурумуш щиссяляринин тамамиля, йахуд гисмян кясилмяси. Б., ясасян, ики бир-бириля ялагяли цсулла: гысалтма вя кясилмя (сейрялтмя) иля апарылыр. Биткилярин бюйцмясини вя бар вермясини тянзимляйян диэяр цсуллар (зоьларын, будагларын яйилмя истигамятинин дяйишдирилмяси, онла- рын гатланмасы, бурулмасы, сарылмасы вя с.) да бунлара уйьунлашдырылыр. Гысалтма заманы будагларын уъу кясилиб гысалдылыр. Бу, аьаъын чятиринин формасыны вя юлчцсцнц кяскин дяйишир, будаглары давамлы едир. Кясилмя (сейрялтмя) заманы ися аьаъын шахялянмиш щяр щансы гол-будаьы бцтювлцкдя кясилир; бу, чятирин сыхлашмасынын гаршысыны алыр вя онун ишыгланма шяраитини йахшылашдырыр. Зоьларын уъунун гопарылмасы онларын бюйцмясини зяифлятмяк вя чичяк тумур- ъугларыны ойатмаг мягсядиля апарылыр. Б. чятирлярин сейрялдилмяси мягсядиля апарылырса, айры-айры будаглар тамамиля, форма вермяк цчцн апарылырса – гисмян кясилир. Мейвя аьаъларыны будамагдан мягсяд гоъалмыш, аз мейвя верян, хястя, зяиф, гурумуш будаглары кясиб аьаъын вя йа колун йахшы
инкишафына, бол мейвя вермясиня шяраит йаратмагдан ибарятдир. Б.-нын зярурилийини, онун характерини вя неъя апарылаъаьыны мцяййян едяркян биткинин йашы, битмя шяраити вя ъинс-сорт хцсусиййятляри нязяря алыныр. Мейвя аьаъларыны пайызда йарпаглар тюкцляндян сонра, шахтасыз гыш эцнляриндя вя йазда тумуръуглар ачыланадяк, эилямейвя колларыны ися пайызда йарпаглар тюкцляндян сонра будамаг даща мягсядяуйьундур.
БУДАМА – мейвячиликдя вя декоратив баьчылыгда мцщцм агротехники тядбирлярдян бири. Мейвя аьаъларына вя эилямейвя колларына гуллуг цсулу; будагларын, зоьларын вя кюклярин гурумуш щиссяляринин тамамиля, йахуд гисмян кясилмяси. Б., ясасян, ики бир-бириля ялагяли цсулла: гысалтма вя кясилмя (сейрялтмя) иля апарылыр. Биткилярин бюйцмясини вя бар вермясини тянзимляйян диэяр цсуллар (зоьларын, будагларын яйилмя истигамятинин дяйишдирилмяси, онла- рын гатланмасы, бурулмасы, сарылмасы вя с.) да бунлара уйьунлашдырылыр. Гысалтма заманы будагларын уъу кясилиб гысалдылыр. Бу, аьаъын чятиринин формасыны вя юлчцсцнц кяскин дяйишир, будаглары давамлы едир. Кясилмя (сейрялтмя) заманы ися аьаъын шахялянмиш щяр щансы гол-будаьы бцтювлцкдя кясилир; бу, чятирин сыхлашмасынын гаршысыны алыр вя онун ишыгланма шяраитини йахшылашдырыр. Зоьларын уъунун гопарылмасы онларын бюйцмясини зяифлятмяк вя чичяк тумур- ъугларыны ойатмаг мягсядиля апарылыр. Б. чятирлярин сейрялдилмяси мягсядиля апарылырса, айры-айры будаглар тамамиля, форма вермяк цчцн апарылырса – гисмян кясилир. Мейвя аьаъларыны будамагдан мягсяд гоъалмыш, аз мейвя верян, хястя, зяиф, гурумуш будаглары кясиб аьаъын вя йа колун йахшы
инкишафына, бол мейвя вермясиня шяраит йаратмагдан ибарятдир. Б.-нын зярурилийини, онун характерини вя неъя апарылаъаьыны мцяййян едяркян биткинин йашы, битмя шяраити вя ъинс-сорт хцсусиййятляри нязяря алыныр. Мейвя аьаъларыны пайызда йарпаглар тюкцляндян сонра, шахтасыз гыш эцнляриндя вя йазда тумуръуглар ачыланадяк, эилямейвя колларыны ися пайызда йарпаглар тюкцляндян сонра будамаг даща мягсядяуйьундур.
